De uitrol van een 5G hangt samen met locatiegegevens. Voor vrijwel alle aspecten – waaronder netwerkontwerp, netwerktransitie, nieuwe functionaliteit en inzetbaarheid – wil je snelheid, efficiëntie en betrouwbaarheid. En al deze vraagstukken zijn locatiegebonden. De G in 5G zou zomaar eens voor geografie kunnen staan, want geografische informatiesystemen (gis) zijn onmisbaar in voor de kracht van het nieuwe draadloze netwerk.
De voordelen van 5G zijn ruimschoots in de media benoemd. Indrukwekkende snelheden, lage latency, ongelofelijke hoeveelheden capaciteit en betrouwbaarheid; allemaal om gebruikers nieuwe diensten aan te bieden met een geweldige gebruikerservaring.
Maar het nieuwe netwerk kent ook beperkingen, die met name de uitrol van een landelijk dekkend netwerk ingewikkeld maken. De belangrijkste is de hogere frequenties van 5G. Deze hebben een korter bereik dan lagere frequentiebanden en hebben – simpel gesteld – meer last van gebouwen, bomen en neerslag. Om dit te overkomen, zijn veel meer kleine cellen nodig die strategisch worden geplaatst om toch een vergelijkbaar gebied te kunnen bedienen als de 3G/4G-draadloze frequenties. Dat gaat niet in één dag. Er zullen hybride draadloze netwerken ontstaan die gebruikmaken van zowel lage als hogere frequenties, als een soort overgangssituatie. Op die manier creëer je toch de beste dekking.
Locatie, locatie, locatie
Dit proces zo optimaal mogelijk inrichten – de beste dekking tegen de laagste kosten – vraagt om actuele en relevante locatiegegevens. Een gis brengt meerdere geografische lagen van gegevens samen, zodat trends in het gedrag van gebruikers, de locaties van netwerkfaciliteiten, legacy-hardware, lidar en demografie allemaal op dezelfde kaart zijn te visualiseren en daardoor te analyseren. Planning en engineering kan dan plaatsvinden in een 2d- en 3d-kaartomgeving, waarmee nauwkeurige analyses van de dekking voor kleine cellen zijn te maken.
Het in kaart brengen van netwerken en ruimtelijke analyses maken scenarioplanning mogelijk. Aan de hand van verschillende scenario’s zijn geschikte gebieden te identificeren voor het plaatsen van nieuwe 5G-toegangspunten. De specialisten spreken dan ook steeds vaker van ‘location intelligence’; de volgende stap in business intelligence door het toevoegen van een vaak cruciale locatiecomponent. Input uit verschillende bronnen wordt samengevoegd tot zeer inzichtelijke en letterlijk zichtbare informatie waarmee direct beslissingen zijn te nemen.
5G versus glasvezel
Alles lijkt draadloos te worden, en 5G vergroot die belofte, maar het tegendeel is waar. Er is nog meer glasvezel nodig in het transportnetwerk om juist aan al die draadloze beloften tegemoet te komen. Telecom-operators moeten opschalen om de vraag naar 5G bij te benen. Door routeplanning- en ontwerp te automatiseren, zijn routes te optimaliseren. Hierdoor wordt voorkomen dat ontwerpen bovenop elkaar plaatsvinden. Het One Fiber-initiatief van Verizon heeft als uitgangspunt dat het niet uitmaakt of ze glasvezel bouwen voor enterprise-b2b-diensten of kleine cellen uitrollen, alles wordt strategisch ontworpen en geplaatst. Op die manier vergroten ze efficiëntie en wordt voorkomen dat verschillende teams binnen het bedrijf en de aannemers werken aan onafhankelijke ontwerpen.
Gis is ook hierbij onmisbaar als overkoepelend en sturend systeem zijn om alle netwerkmiddelen – glasvezel, draadloos, coax, koper – in kaart te brengen. De combinatie van projectbeheer, desktop-onderzoek, ontwerp en bouw, en het visueel tonen van de locatie en status van het project op een kaart, zorgt voor een enorme efficiencyslag. De ruimtelijke analysetools zorgen ervoor dat de aanleg van glasvezel binnen de geplande tijd en budget blijft.
Locatiegebaseerde services
5G zorgt voor een verdere toename van geavanceerde internet of things (iot) en locatie-gebaseerde services. Edge networking, lage latency en hoge capaciteit maken het mogelijk. Apparaten worden slim(mer) en interacteren met elkaar, waarbij er één constante waarde is: hun locatie. Een standaardvraag in de interactie tussen apparaten is immers: waar ben ik in relatie tot jou? Locatie-gebaseerde services worden verrijkt of ontworpen doordat nieuwe producten en diensten, met 5G, er gebruik van gaan maken en zo een voorsprong nemen op diensten die locatie-bewust zijn. Iot wordt door gis tot leven gebracht.
Een soepele overstap naar een volledig 5G-netwerk betekent eerst de ingebruikname van een hybride netwerk, met al zijn complexiteit qua planning, uitrol en beheer. Gis tilt de locatie-gebonden taal van iot en locatie-gebaseerde services naar het volgende niveau, van locatie-data naar location intelligence. In elke fase van de uitrol van het 5G-netwerk is geografische informatie onmisbaar. Die G in 5G staat voor generatie, maar misschien dus net zo veel voor geografie.
Dit artikel is geschreven in samenwerking met Mark Desar, business developer Telecom bij Esri.
