De rol van departementale cio’s wordt verder versterkt. Ook komt er rond deze belangrijke functie meer helderheid. Bij de ministeries worden de cio’s (chief information offficer's) 'echte leiders' als het gaat om digitale zaken. De tijd is voorbij dat cio’s ergens achterin de keten de ict een beetje moesten toetsen. Ze komen nu echt aan de voorkant van ontwikkelingen te staan. Dat wil het kabinet.
De ministerraad heeft onlangs ingestemd met het Besluit CIO-stelsel Rijksdienst 2021. Doel van dit stelsel is de digitale transitie van de overheid verder te stimuleren. Ook moeten de ministeries beter gaan samenwerken.
Door cio’s meer invloed te geven en hun digitaal leiderschap te benadrukken moeten toekomstige uitglijders worden voorkomen. De cio’s moeten strategische visies voorbereiden. Ze dienen ervoor te zorgen dat hun ministeries tijdig op ict-ontwikkelingen kunnen inspelen. Daartoe is nodig dat ze die ontwikkelingen voortdurend volgen. Vooral beveiligingsrisico’s en dataverkeer verdienen veel aandacht. De cio’s moeten ervoor zorgen dat de digitale transformatie op gang blijft. De nadruk komt te liggen op stapsgewijze vernieuwing van informatiesystemen. Met nieuwe, grote ict-projecten zijn zulke slechte ervaringen opgedaan dat deze zoveel mogelijk moeten worden vermeden.
Een andere grote verandering is dat alle cio’s en chief information security officers (ciso’s) ongeveer dezelfde taken en bevoegdheden krijgen. Helemaal vergelijkbaar worden hun functies niet vanwege de verschillen in organisaties. Soms ligt meer nadruk op het formuleren van beleid en advisering over de verschillende aspecten van digitalisering. Bij andere cio’s ligt meer accent op beheersing, zoals het geven van cio-oordelen en de kwaliteitsborging. Tot slot is er de cio waar meer de nadruk ligt op de ict-uitvoering. Maar belangrijk is dat ze qua invloed naar elkaar toe groeien. Dan kunnen namelijk gemakkelijker digitale veranderingen in de rijksdienst worden doorgevoerd.
Sneller reageren op cyberdreigingen
Door elke cio en ciso vergelijkbare taken te geven kan men ook gemakkelijker van elkaar leren en kennis delen. Versterking van de samenwerking tussen alle betrokkenen bij het cio-stelsel is een belangrijk uitgangspunt bij het nieuwe besluit. Dit vergroot de wendbaarheid waarmee de rijksoverheid kan anticiperen op nieuwe digitale ontwikkelingen. Vooral op digitale dreigingen moet snel worden gereageerd. Onderlinge fricties zijn dan uit den boze.
In het besluit zijn naast de taken en bevoegdheden van een cio binnen de rijksdienst ook die van de cio Rijk, de ciso Rijk en de ciso’s binnen de rijksdienst vastgelegd.
Het tekent de achterstand van it in de Rijksoverheid, dat een dergelijk besluit nu pas genomen wordt. The devil is in the detail en executie. Wat zal onderlinge samenwerking betekenen, welk mandaat krijgen de CIO’s en CISO’s (de meesten hebben al lang een visie en strategie uitgewerkt maar hebben nog de middelen nog het mandaat deze marktconform uit te werken).
Ik juich dit besluit toe en zie de hulp van de markt om stapsgewijs een ‘marktconforme’ IT omgeving te bouwen die flexibel genoeg is om overheden snel te laten reageren op hun opdrachtgevers de politiek. Hopelijk is daar nu ook meer het besef doorgedrongen dat je niet zomaar wetgeving kunt doorvoeren zonder de IT systemen daarvoor op orde te hebben
“De tijd is voorbij dat cio’s ergens achterin de keten de ict een beetje moesten toetsen. Ze komen nu echt aan de voorkant van ontwikkelingen te staan. Dat wil het kabinet. ”
Heh ? kabinet wil toch Rutte-doctrine ?
Ik weet niet welk idee Sander heeft bij ‘marktconforme’ IT als de overheid onbetrouwbaar is door politiek opportunisme. De Rutte-doctrine werd tenslotte al duidelijk met het bonnetje van Teeven. En het simpele governance princpe van zeggen wat je doet, doen wat je zegt en dat achteraf bewijzen blijkt tot steeds meer lijken in departementale kasten te leiden. Vraag wat de digitale dreigingen zijn krijgt hierdoor opeens een hele andere visie. Het enige goede punt hierin is dat er eindelijk besef komt dat de directeur van een worstenfabriek niet geschikt is om een ziekenhuis te leiden.
Ik voorzie een nieuwe bloei-periode voor de ict-adviessector. Ambtenaren die zelfstandig besluiten gaan nemen over grote ict-projecten moeten we niet willen.
KJ,
Ik zou graag zien dat ambtenaren en bewindslieden weer verantwoordelijkheid nemen, of beter gezegd weer rekenschap over de realiteit afleggen. Een mening die ik 6 jaar geleden al ventileerde in een opinie omdat de overheid, vingerwijzend naar de markt, te makkelijk de schuld bij een ander kan leggen als ze adviezen onderin in een bureaula kunnen blijven leggen. En ik stelde in deze opinie ook dat als CIO’s het verschil niet zien tussen een schuttersput en een gat in de grond ze vaak in de kuil getrapt worden die een ander voor ze gegraven heeft. Strategische visies zijn mooi maar als je operationele ervaring mist dan ga je voor de muziek uitlopen en is de kans groot dat je in de contractuele inertie van een vendor lock-in komt.
@Oudlid
Ik koester datzelfde sentiment. Echter “de realiteit” voor zover het de ambtenaar betreft, is slechts beperkt tot de omgeving waarin hij/zij werkt. De samenleving is datgene dat opdraait voor de consequenties van eventuele foute beslissingen.
De cio-positie is een voorbeeld van “The Peter principle” waarbij individuen uiteindelijk doorgroeien naar een positie waarvoor zij eigenlijk niet geschikt zijn. De mate waarmee extern advies wordt ingewonnen, laat daarbij eigenlijk het niveau van incompetentie zien.