Het delen van data binnen de Europese Unie moet betrouwbaar en goed beschermd zijn. De Europese Commissie stelt daartoe een nieuwe verordening voor data-governance voor. De zogeheten Data Governance Act moet burgers en bedrijven meer controle en vertrouwen geven en een alternatief bieden voor de wijze waarop de grote tech-platformen van buiten de unie met data omgaan.
De voorgestelde verordening maakt het voor particulieren en ondernemingen gemakkelijker om hun vertrouwelijke gegevens te blijven controleren, aldus eurocommissaris Margrethe Vestager die behalve mededinging ook digitale agenda van de EU in haar portefeuille heeft. Daarmee zouden Europeanen meer vertrouwen moeten krijgen dat hun gegevens worden verwerkt naar Europese waarden en grondrechten.
Neutrale intermediairs
In de data-governance-verordening zijn regels vastgelegd die recht doen aan eerder gemaakte EU-afspraken, zoals die over bescherming van de privacy (AVG), bescherming van de consument en eerlijke concurrentie. De regels maken het mogelijk om data te laten bundelen en delen door neutrale en transparante intermediairs. Dergelijke partijen mogen de gegevens niet op eigen initiatief verhandelen en moeten aan strikte eisen voldoen.
De verordening moet een alternatief bieden voor grote platformen zoals Google en Facebook. Veel van dergelijke niet-Europese marktpartijen hebben volgens de commissie veel macht doordat zij met hun businessmodel grote hoeveelheden data controleren.
Europese datastrategie
Het voorstel volgt uit de Europese datastrategie die de commissie afgelopen februari aankondigde. Behalve het bieden van tegenwicht aan de genoemde tech-platformen bevat de strategie het voornemen om zogeheten dataruimten te creëren in negen sectoren, zoals industrie, energie, gezondheid en milieu.
De Europese Commissie komt waarschijnlijk in 2021 met specifieke voorstellen over de dataruimten. Dan presenteren de ambtenaren ook een concrete wet om datadeling onder bedrijven en tussen bedrijven en overheden te bevorderen.
Data Governance Act
De gepresenteerde verordening heet in het Engels officieel de Data Governance Act. Deze omvat:
- Maatregelen voor meer vertrouwen in datadeling;
- Nieuwe EU-regels over neutraliteit van data-intermediairs;
- Maatregelen ter vergemakkelijking van het gebruik van bepaalde data in het bezit van de overheid;
- Manieren om Europeanen zeggenschap te geven over het gebruik van door hen gegeneerde data.