De digitale transformatie richt zich op de adoptie van nieuwe technologieën. Toch leidt deze veranderde werkwijze in mindere mate tot bedrijfsbrede aanpassingen op organisatorisch en strategisch vlak. Ook blijven nieuwe vormen van waardecreatie als gevolg van de transformatie vaak achterwege.
Dit blijkt uit de Nederlandse Innovatie Monitor 2020, een onderzoek dat jaarlijks wordt uitgevoerd onder regie van prof. dr. Henk Volberda van de Universiteit van Amsterdam. Volgens de hoogleraar Strategisch Management & Innovatie kan een eenzijdige blik op nieuwe technologieën op termijn zelfs contraproductief werken voor organisaties. ‘De kracht van digitale transformatie kan veel beter benut worden door bedrijven als ze ook hun organisatievorm, verdienmodel en strategie aanpassen’, aldus Volberda.
Juist bedrijven die digitaal ‘volwassener’ zijn, kennen betere prestaties en meer omzetgroei. Ze investeren ook meer in ondersteunende ict, r&d en ontwikkeling van personeel. Jonge bedrijven zijn relatief ver in digitale transformatie, terwijl lokale spelers en zzp’ers dreigen achter te blijven. Veruit het verst is, niet geheel verrassend, de sector informatie en communicatie. Daarna volgen de financiële en zakelijke dienstverlening. Opvallend is dat de industrie onder het gemiddelde zit. Heel laag scoort ook de handel. Volberda noemt als eventuele verklaring de sterke concurrentiedruk binnen die sector. Hierdoor is er mogelijk minder geld voor digitale transformatie.
Sleuteltechnologie
Cloud computing is veruit de meest gebruikte sleuteltechnologie. Bijna een kwart zit al in de fase van continue vernieuwing, terwijl 36 procent bezig is met de introductie van de cloud. Dertien procent experimenteert ermee en elf procent is aan het brainstormen. Nog geen twintig procent heeft geen plannen. Ook e-commerce en big data zijn veel toegepaste sleuteltechnologieën. Respectievelijk achttien en dertien procent zijn hiermee al in de eindfase, terwijl 24 procent en 20 procent met de introductie bezig zijn
Met het internet of things zijn bedrijven minder ver, maar 61 procent heeft plannen of is al wat verder. De vijfde belangrijke sleuteltechnologie is kunstmatige intelligentie (ai). Acht procent zegt al in de laatste fase van continue vernieuwing te zitten. Twaalf procent verkeert in het stadium van introductie. Voorlopig geen brede toepassing zullen virtual reality, robotica, blockchain en 3d-printing vinden.
Bijna de helft van de organisaties denkt dat de werkgelegenheid bij de eigen organisatie gaat toenemen als gevolg van digitale ontwikkelingen. Een derde verwacht geen verschil, terwijl nauwelijks een vijfde door verdere digitalisering minder arbeidskrachten nodig heeft.
SEO Economische Onderzoek ondervroeg voor dit onderzoek ongeveer duizend leidinggevenden van Nederlandse bedrijven. Ook onderwerpen zoals de coronacrisis, duurzaamheid en diversiteit kwamen aan de orde.
