De Amerikaanse Justitie begint een grote antitrustzaak tegen Google. De techgigant wordt beschuldigd van machtsmisbruik op gebied van zoekmachines en advertenties daarin. Google zou zijn dominante positie hebben misbruikt om concurrenten uit te schakelen. De zoekmachinegigant beheerst 90 procent van de markt. Ook de manier waarop Google zich op de markt voor online advertenties gedraagt, komt onder druk te staan. Door de concurrentie weg te vagen heeft Google de macht om de prijzen kunstmatig hoog te houden en de dienstverlening aan de adverteerder te beperken, zo luidt de aanklacht.
Google wordt verder verweten de concurrentie uit te schakelen mede door exclusieve contracten aan te gaan met partijen als Apple. Zo zou Google Apple miljarden dollars betalen in ruil voor het recht als standaard-zoekmachine op de iPhone te verschijnen.
De nieuwe antitrustzaak is de grootste sinds het begin van deze eeuw. Volgens de Amerikaanse Justitie is deze zaak vergelijkbaar met die tegen het telecommonopolie van AT&T in 1974 en tegen Microsoft in 1998. De eerste zaak leidde tot het opbreken van ‘Ma Bell’ in kleinere regionale ‘Baby Bells’. Niet valt uit te sluiten dat uiteindelijk ook Google en haar moedermaatschappij Alphabet worden opgesplitst. Maar voor het zover is, zal Google zich met een leger aan advocaten teweer stellen. De beurs in Wall Street is ook allerminst onder de indruk van het justitiële geweld. Het aandeel Alphabet steeg zelfs met bijna 1 procent na bekendmaking van de mededingingszaak.
Google noemde de aanklacht van Justitie in een eerste reactie zeer gebrekkig. ‘Mensen kiezen bewust voor Google omdat ze dat willen, niet omdat ze daartoe zijn gedwongen of geen alternatieven kunnen vinden.’ De argumenten voor deze antitrustzaak worden door Google dubieus genoemd.
Lawine
Het kan overigens jarenlang duren voordat deze kwestie tot een eind komt. Verwacht wordt een lawine aan antitrustzaken. In elf Amerikaanse staten, allemaal Republikeinse, zijn al antitrustzaken tegen Google ingediend. De Amerikaanse minister van Justitie, de Republikein William Barr, heeft de afgelopen maanden in deze zaak hard gepusht. Hij heeft Justitie-ambtenaren aangespoord de aanklacht zo snel mogelijk in te dienen. Barr die door president Trump is benoemd, zou daarbij politieke motieven hebben.
Tijdens een persbijeenkomst in Washington ontkenden woordvoerders van het ministerie dat de zaak politiek is geïnspireerd. Ook werd tegengesproken dat de actie verband houdt met Trump’s ongenoegen over de kritische houding van techgiganten. Het zit Trump dwars dat enkele grote platformen waaronder die van Google conservatieve stemmen de mond zouden snoeren en een soort ‘censuur’ zouden uitoefenen.
Koppelverkoop
Behalve in Amerika hebben Google’s advocaten ook in Europa veel werk te doen. Drie jaar geleden legde Europese Commissie de zoekgigant een boete van 2,42 miljard euro op wegens schending van de Europese mededingingsregels. Google verzet zich daar tegen.
Ook probeert Google onder een boete van 4,3 miljard euro uit te komen die de Europese Commissie oplegde wegens illegale koppelverkoop bij Android-toestellen. Concurrerende zoekmachines zouden daardoor niet aan de bak komen. Vorig jaar kwam daar nog een boete van 1,5 miljard euro bij omdat websites ervan zouden worden weerhouden rivalen van Google te gebruiken om adverteerders te vinden.
