Een coalitie met onder meer Microsoft, Eset, NTT en Symantec heeft de back-end van het bekende malware-botnet TrickBot uit de lucht gehaald. Daardoor was het botnet niet meer in te zetten voor het verspreiden van malware.
Trickbot werd voor het eerst opgemerkt in 2016 als een banktrojan om bankgegevens te stelen. Het wordt beschouwd als de opvolger van Dyre. In de loop van de jaren waren de cybercriminelen achter Trickbot in staat om een gigantisch botnet op te bouwen. Alles samen zouden meer dan een miljoen pc’s wereldwijd besmet zijn. De malware ontwikkelde zich geleidelijk aan tot een modulaire malware die beschikbaar was voor malware-as-a-service. De Trickbot-infrastructuur werd zo tegen betaling beschikbaar gesteld aan andere cybercriminelen voor bijvoorbeeld acties waarbij identiteitsgegevens worden gestolen, om data te bemachtigen of om extra payloads, waaronder de Ryuk-ransomware, bij slachtoffers te krijgen.
Trickbot werd meestal ingezet via e-mailcampagnes die gebruik maakten van actuele gebeurtenissen (Black Lives Matters of Covid-19 bijvoorbeeld) of met financiële lokmiddelen. Die moesten de gebruikers verleiden tot het openen van schadelijke bijlagen of het klikken op linke links. De campagnes zetten daarvoor vooral Excel- of Word-documenten met macrocodes in, maar er werden ook andere soorten bijlagen gebruikt.
Microsoft, ESET, Symantec, FS-ISAC en Lumen’s Black Lotus Labs zijn maandenlang bezig geweest met het verzamelen van meer dan tienduizenden monsters van Trickbot. Daarvan werd de inhoud geanalyseerd om inzicht te krijgen in hoe de malware werkt en welke servers het botnet gebruikte om geïnfecteerde computers te controleren en te bedienen.
Die informatie werd op zijn beurt gebruikt om via een Amerikaanse rechter controle te krijgen over de servers. Met dit bewijs verleende de rechtbank toestemming aan Microsoft en zijn partners om de ip-adressen uit te schakelen, de inhoud die is opgeslagen op de commando- en controleservers ontoegankelijk te maken, alle diensten aan de botnetexploitanten op te schorten en elke poging van de Trickbot-exploitanten om extra servers aan te schaffen of te leasen te blokkeren.
