De Nederlandse overheid is in termen van online-beschikbaarheid geen voorloper in Europa. Malta, Portugal, Estland, Oostenrijk en Denemarken liggen voor op ons land. Deze landen leveren ook meer diensten proactief, waarbij data in de backoffice wordt hergebruikt en gedeeld met andere overheidsinstanties om het de gebruiker makkelijker te maken. Een goed voorbeeld van zo'n proactieve service in Nederland is de kinderbijslag die automatisch wordt toegekend bij het registreren van een kind.
Dit blijkt uit de ‘E-government Benchmark 2020’, een studie die Capgemini samen met Sogeti, IDC en Politecnico di Milano heeft gedaan. Opdrachtgever was de Europese Commissie. Uit een analyse van ruim tienduizend overheidswebsites in 36 Europese landen komt naar voren dat meer diensten in het publieke domein online-beschikbaar worden. Inmiddels staat meer dan zeventig procent van de onderzochte services in Europa online. In Nederland is dit 85 procent.
Nederlandse websites zijn zo ontwikkeld dat navigeren op mobiele telefoon of tablet goed mogelijk is. Bij ruim negentig procent is dat het geval. Zo kunnen Nederlandse burgers vaker dan de meeste andere Europeanen overheidswebsites raadplegen waar en wanneer ze maar willen.
Studenten en werkzoekenden
Met het rapport van 2020 komt een cyclus van vier jaar benchmarken ten einde. In Nederland plukken vooral studenten en werkzoekenden de vruchten van de online-dienstverlening. Justitie blijft op dit gebied achter. Bij gerechtelijke procedures zouden Nederlanders beter digitaal ondersteund kunnen worden door de overheid. Voor (aspirerend) auto-eigenaren is de dienstverlening de afgelopen jaren het meest verbeterd.
Digitale bouwstenen zullen steeds belangrijker worden om de burger te voorzien van gebruiksvriendelijk en veilig e-government. Nederland scoort relatief goed op dat vlak: voor steeds meer diensten is te vertrouwen op DigiD. Bovendien zijn steeds vaker persoonlijke data al vooringevuld. Tegelijkertijd is transparant gebruik van persoonsgegevens in een toenemend digitale samenleving van groot belang. Inzicht in welke overheidsinstantie, welke data, wanneer en voor welk doeleinden heeft gebruikt is nog niet goed online inzichtelijk. Nederland scoort hier wel boven het Europees gemiddelde (72 versus 65%). In het licht van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) zal dit de komende jaren een speerpunt blijven.
België zit qua digitalisering van de overheid op het EU-gemiddelde. Maar het daadwerkelijk gebruik van online-kanalen voor overheidsdiensten is in België nog een stuk minder.