Clouddiensten zijn al een aantal jaar populair en nog steeds neemt het gebruik van clouddiensten toe. De cijfers van het IT Trendsonderzoek van Supply Value liegen er dan ook niet om, maar liefst 94 procent van de respondenten is redelijk bekend tot expert met cloud. Bijna 90 procent van de respondenten geeft veel tot heel veel prioriteit aan deze trend en daarmee eindigt cloud op een tweede plaats. Het is dan ook een veelbelovende trend en het merendeel van de respondenten geeft aan dat dit de toekomst is en misschien zelfs de nieuwe realiteit blijft.
In deze digitaliserende wereld veranderen veel technologieën in een razend tempo de manier waarop organisaties hun werkzaamheden uitvoeren. In dit web van technologieën is het voor it-professionals belangrijk om te weten wat de meest opkomende trends zijn van komend jaar, zodat hier de juiste toegevoegde waarde uit gehaald kan worden voor hun organisatie. Het doel van het IT Trendsonderzoek is het ondersteunen van informatiemanagement en -technologieprofessionals bij het stellen van de belangrijkste prioriteiten en de juiste focus.
Verantwoordelijke keuzes
De cloud bestaat uit het brede spectrum van it-diensten die via het internet geleverd worden in plaats van lokaal beheer. Over verschillende industrieën is cloud één van de snelst groeiende segmenten waar it-uitgaven aan besteed worden. Het groeien van deze uitgaven leidt er toe dat er verantwoordelijke keuzes gemaakt moeten worden in het investeren in de cloud. It-voorzieningen zijn steeds complexer geworden door intensief gebruik en de behoefte aan efficiëntie, gebruiksgemak, beschikbaarheid en veiligheid.
Cloud biedt de mogelijkheid om deze it-omgeving te vereenvoudigen door het uitbesteden van onderhoud en beheer van soft- en hardware. Een goed ingerichte en beheersbare cloud-omgeving is essentieel om beter en sneller in te spelen op het dynamische ict-landschap. Dit jaar is cloud op de tweede plek geëindigd in het IT Trendsonderzoek van Supply Value. ‘Organisaties willen met cloud-oplossingen een moderne werkplek inrichten’, aldus Eline Spee, consultant bij Supply Value. ‘Zeker nu thuiswerken de nieuwe standaard is geworden.’
Drie voordelen
De cloud is een verzamelnaam voor online diensten, bestaande uit soft- en hardware. Werken in de cloud betekent dat programma’s en gegevens op iedere locatie en op ieder apparaat toegankelijk zijn. Het heeft een aantal voordelen. De bestanden zijn veilig onafhankelijk van fysieke locatie van de gebruiker, ieder apparaat met internet kan toegang krijgen tot de bestanden en de cloud kan worden ingezet als (automatische) back-upmogelijkheid.
Uiteraard is het van belang om ook programma’s en gegevens in de cloud goed te beschermen tegen cyberaanvallen of ransomware. Er zijn drie soorten van clouddienstverlening: private, hybride en publieke clouds. Een private cloud is een systeem wat wordt gemaakt en beschikbaar is voor een geselecteerde groep gebruikers, bijvoorbeeld van één organisatie. In een publieke cloud is het niet bekend waar de gegevens worden opgeslagen, maar de aanbieder zorgt dat de gegevens beschikbaar zijn onder hun eigen voorwaarden. Denk hierbij aan Dropbox, Gmail of Microsoft 365. Een hybride cloud is een situatie waarin zowel private als publieke cloud gecombineerd worden. Hierbij is het vaak irrelevant waar het datacenter staat, mits het maar voldoet aan de Nederlandse en Europese wetgeving.
Multi-cloud
De cloud kent diverse toepassingsvormen. Uit het IT Trendsonderzoek blijkt dat de toepassingen van multi-cloud, distributed cloud en edge computing als meest populair worden bestempeld. Multi-cloud is het gebruik van meerdere clouddiensten binnen één architectuur. Veel organisaties kiezen voor een multi-cloud strategie vanwege een aantal voordelen. Door het hebben van meerdere leveranciers is er hoge mate van flexibiliteit en wendbaarheid en kunnen mogelijke risico’s beter gespreid worden. Het is mogelijk om voor iedere afdeling een oplossing te kiezen die voor hen het beste aansluit bij de wensen. Het is dus geen ‘one size fits all’ oplossing.
Het spreiden van ‘workloads’ over meerdere cloud-omgevingen draagt bij aan het verminderen van downtime en elimineert een tekort aan bandbreedte. Een multi-cloud strategie maakt het mogelijk om gebruik te maken van ‘state-of-the-art’ technologie, doordat de organisatie gebruikmaakt van de innovatiekracht van meerdere partijen. En het hebben van meerdere cloud-omgevingen tot slot biedt de ruimte om te onderhandelen over de voorwaarden van de dienst, zoals de prijs.Uit het onderzoek blijkt dat de grote uitdaging van een multi-cloud-omgeving bestaat uit het beheren en het houden van regie over alle clouddiensten. Het is moeilijk om een integraal overzicht te houden op al je data wanneer het verspreid staat in verschillende (typen) clouds.
Distributed cloud
Distributed cloud is de distributie van een publieke cloud naar verschillende fysieke locaties, terwijl de cloudprovider verantwoordelijk blijft voor alle aspecten van de clouddienst: de architectuur, levering, operaties, beheer en updates. De evolutie van gecentraliseerde clouds naar gedistribueerde clouds luidt een nieuw tijdperk van werken met de cloud in. Met gedistribueerde clouds kunnen datacenters overal worden geplaatst.
Recent heeft IBM aangekondigd haar publieke clouddiensten te kunnen combineren met private clouddiensten (in de eigen datacenters van de klant), IBM Cloud Satellite. Dit is IBM’s versie van de zogenoemde distributed cloud.
Edge computing
Feitelijk gezien is edge computing een relatief nieuwe informatietechnologie waarmee data is te verwerken. Om de werking duidelijk te maken, is het belangrijk om te begrijpen wat het verschil is met cloud computing. Bij cloud computing kan capaciteit, ofwel rekenkracht, worden ingekocht bij een cloudleverancier. Deze cloudleverancier levert de capaciteit door enorme datacenters te exploiteren. Doordat de cloudleverancier schaalvoordeel heeft en efficiënt kan werken, is dit vaak goedkoper voor organisaties dan het hebben en beheren van eigen servers.
Echter, deze datacenters staan vaak geografisch ver van de gebruiker af. In het algemeen is de vertraging (ook: latency) die door deze fysieke afstand wordt opgelopen verwaarloosbaar. In sommige situaties is echter iedere milliseconde van belang. Bij iot-sensoren en apparaten die werken met ‘machine learning’ zijn de voordelen van een snel proces groot. Denk hierbij bijvoorbeeld aan applicaties die werken met gezichtsherkenning, slimme navigatie of ruimtelijk bewustzijn. In zulke gevallen wordt ervoor gekozen om de rekenkracht te verplaatsen naar de ‘rand’ van het netwerk, waarbij de rekenkracht dus fysiek dichter bij de sensor wordt geplaatst. Edge computing kent een aantal voordelen. Dat is het voorkomen van vertraging door fysieke afstand, sensoren die efficiënter data kunnen verwerken, delen en ontvangen en daarmee de operatie van de gebruiker effectiever maken en in een goede architectuur werken edge en cloud computing complementair aan elkaar en versterken ze elkaars voordelen.
Continuïteit en veiligheid
Leveranciers van clouddiensten hebben hun datacenters over meerdere locaties verspreid, zodat de continuïteit en veiligheid van data gewaarborgd blijft. De keuze van de juiste locaties voor opslag van (klant)data is en blijft voor veel organisaties (publiek en privaat) een belangrijke overweging. De belangrijkste business drivers voor deze trend zijn de flexibiliteit en snelle inzetbaarheid van de technologie, de efficiëntie en het gebruiksgemak dat het oplevert en de toekomstgerichtheid.
Het adopteren van clouddiensten vormt in het algemeen nog wel een uitdaging voor organisaties. Het heeft namelijk grote gevolgen voor de inrichting van de informatievoorziening, zowel technisch als procesmatig. Een goed ingerichte en beheersbare cloud-omgeving is essentieel om beter en sneller in te spelen op het dynamische ict-landschap. Vanuit de technische kant is het van belang om na te denken over de cyber- en datasecurity en gebruiksvriendelijkheid van de software. Aan de procesmatige kant is het zaak de processen onder de loep te nemen en te bepalen waar de impact van de nieuwe cloud-oplossing zit binnen deze processen. Het inbouwen van de cloud-oplossing in deze processen kost tijd, omdat men opnieuw moet leren werken met de software.
