Ben je anno 2020 actief als chief information officer (cio), dan ben je al lang niet meer enkel verantwoordelijk voor infrastructuur, data en legacy-systemen. Integendeel: ook processen, groei, personeel en ontwikkeling zijn zaken waarmee de moderne cio te maken krijgt.
Dat blijkt onder andere uit IDG’s State of the cio-rapport, waarin 67 procent van de cio’s aangeeft dat hun takenpakket steeds uitgebreider wordt. De oorzaak van dit uitgebreide takenpakket is de digitale transformatie waarin bedrijven zich vastbijten. Doordat technologie een steeds crucialere rol speelt binnen organisaties, heeft de cio enerzijds een leidende taak in het realiseren en stimuleren van de digitale transformatie. Anderzijds is hij of zij ook verantwoordelijk voor de adoptie, waarbij mensen een grote rol spelen. De cio moet daarom steeds nauwer samenwerken met de hr-afdeling.
Technologie in dienst van de eindgebruiker
Uit een recente Forrester-enquête blijkt dat meer dan de helft van de bedrijven pas aan het begin van een digitale transformatie staat. Vanwege de noodzaak van deze transformatie, schieten de investeringen in technologie flink omhoog. Naarmate het gebruik van technologie en de bijbehorende applicaties toeneemt, neemt voor de cio ook de noodzaak toe te zorgen dat al deze data worden beschermd, gefilterd en correct gebruikt.
Sommige experts duiden de grootste uitdaging voor een cio als het beheer van al deze systemen, applicaties en data. Maar dan vergeten we een nog grotere uitdaging waar een cio mee kampt: mensen – zowel intern als extern. Nieuwe technologieën dienen namelijk de klantervaring. En dus moet een cio moeten leren en zich bewust zijn van de behoeften van de eindklant.
Op extern vlak begint de zogenoemde macht van de technologie dus al te verschuiven. Technologie komt steeds meer in dienst te staan van de eindgebruiker. Maar ook intern vormen de mensen een uitdaging waarop de cio grip moet houden.
It-gebruik in goede banen leiden
Het mooie aan alle nieuwe technologieën is dat ze personeel in staat stellen om werkzaamheden meer zelfstandig uit te voeren. Hierdoor kunnen ze niet alleen zichzelf ontwikkelen, maar ook binnen hun functie meer werkzaamheden uitvoeren.
Toch brengt dit ook de nodige risico’s met zich mee. Meer gebruikers mét beslissingsrecht betekent dat vanuit meerdere kanten schade kan worden aangericht aan digitale systemen. Nieuwe technologieën en toepassingen van derden bieden namelijk voor veel medewerkers een alternatief voor hoe nu wordt gewerkt. Hierdoor ontstaat als het ware schaduw-it. Mensen ontwikkelen zelf nieuwe processen en werkwijzen, mede door de grote toegankelijkheid van nieuwe technologieën. Dit brengt uitdagingen met zich op het gebied van compliance, governance en veiligheid.
De cio moet ervoor zorgen dat de beschikbare technologieën niet alleen ten dienste staan van alle interne en externe gebruikers. Het is ook de taak om elke medewerker de technologie optimaal te laten gebruiken om het werk te doen. Om dit alles in goede banen te leiden, zijn in de toekomst bij organisaties nieuwe infrastructuren nodig om medewerkers optimaal te laten functioneren.
Een digitale transformatie is een cultuurverandering
Het lijkt er dus op dat de cio belast is met het realiseren van een ware transformatie binnen de hele organisatie. De nieuwe technologieën, toepassingen en mogelijkheden vragen namelijk nogal wat van medewerkers. Wanneer een traditionele organisatie de switch naar een digitale basis weet te maken, heeft dat de nodige impact op de werkvloer. Niet alleen qua uitvoerende werkzaamheden, maar ook wat het vraagt van mensen. Een digitale transformatie kun je dan ook het beste vergelijken met een cultuurverandering. En zo heeft de cio ineens de uitdagende taak om iedereen hierin mee te krijgen. Een cio zal in dit traject dan ook onlosmakelijk verbonden zijn met zijn collega’s van hr.
Volgens Gartner zijn cio’s in 2021 net zo verantwoordelijk voor cultuurverandering in organisaties als de chro. En misschien nog wel belangrijker: nu al melden cio’s dat in zeker 50 procent van de gevallen van digitale transformatie de bedrijfscultuur de grootste barrière is. De samenwerking en afstemming tussen een cio en de hr-afdeling is dus onlosmakelijk verbonden aan een succesvolle transformatie en adoptie van nieuwe technologieën.
Van technologie naar talentmanagement
Maar alleen een cultuurverandering is niet genoeg. Gartner voorspelt in hetzelfde onderzoek namelijk dat de impact van de digitale transformatie voelbaar zal zijn op alle fronten. Zo ook op het gebied van vaardigheden van medewerkers. De digitale transformatie vindt razendsnel plaats binnen organisaties. Daardoor kunnen medewerkers vaak het tempo niet bijhouden. Daarom zal eind 2020 bij 75 procent van de organisaties een verstoring in de dagelijkse werkzaamheden en bedrijfsvoering zichtbaar zijn als gevolg van zowel infrastructuur- als operationele vaardigheidstekorten.
Waar de branche op dit moment volop op zoek is naar mogelijkheden om hoogopgeleide experts in te huren, gooit Covid-19 roet in het eten. De switch naar een andere werkgever wordt steeds minder gemakkelijk gemaakt. Immers staat zekerheid juist nu bij velen voorop. Daarom zal de oplossing dit jaar eerder intern te vinden zijn in omscholing: het World Economic Forum schat dat meer dan de helft van alle werknemers (54 procent) in 2022 aanzienlijke omscholing nodig heeft om te kunnen blijven functioneren in hun huidige (it-)functie.
Dat lijkt geen taak te zijn die direct verband houdt met het werk van een cio, maar vergis je niet. Niet alleen hr is verantwoordelijk voor het juiste personeelsbestand op it-niveau. Ook voor cio’s is het zaak om een constante aanvoer van talent te hebben en de talenten van bestaande medewerkers meer bloot te leggen. De vraag naar personeel verandert, en dat zal een cio als eerste moeten herkennen en delen met zijn hr-collega’s. De cio weet immers als beste wélke vaardigheden nodig zijn om een sterk team samen te stellen. Hij of zij weet precies welke medewerker welke talenten verder moet ontwikkelen.
En zo vindt de moderne cio zich opeens niet meer verantwoordelijk voor enkel systemen, data en infrastructuren – maar ook voor mensen, cultuur en talentmanagement.
Ed Diver, cio bij Digital Realty
Het zeggen wat je gaat doen en het doen wat je gezegd hebt te zullen gaan doen wordt erg lastig als een veelgevraagde vaardigheid zoals ‘computational thinking’ een denkproces is wat meerdere talenten vraagt omdat problemenstellingen zo moeten worden geformuleerd dat ze kunnen worden gepresenteerd in een vorm die effectief tot oplossingen leidt door een computer, een mens of een combinatie van beide. Tenslotte communiceren mensen niet in de talen van computers en onderling ook nog eens in verschillende talen op basis van verschillende sociale en culturele achtergronden. Oja, dat ik mooie woorden gebruik maar niets zeg zegt meer iets over de vaardigheden van de lezer om informatie te verwerken;-)
Zeggen wat je bedoelt is nu eenmaal makkelijker met (voor)beelden dan het zwart-op-wit vastleggen. Het schrijven van een heldere instructie voor mensen is heel wat lastiger dan het schrijven van een instructie voor een computer. Oja, in een bi-directionele communicatie tussen mensen zoals een gesprek is er nog zoiets als een controle of de boodschap begrepen is. Eén van de didactische lessen die ik leerde is dat je dat niet met de gesloten vragen moet doen waarin je vooral de bevestigende JA zoekt. Zoals de onverwachte feedback op de diagnotische vraag “Hoe gaat het me je?” leidt tot doorvragen zo zal je uiteindelijk ook middels vragen kritisch moeten blijven. De vragen die ik heb aan een CIO die zich opeens niet meer verantwoordelijk voelt voor de taken waarvoor hij/zij is aangenomen laten zich dan ook raden.
Als CIO kun je natuurlijk meer digital native generation-Z citizen developers aanbevelen.
Korte lijnen, business value, can-do mentality. Iedereen blij.
“En zo vindt de moderne cio zich opeens niet meer verantwoordelijk voor enkel .., maar ook voor .. ” betekent volgens mij dat de verantwoordelijkheid alleen maar uitgebreid is. Een beroep op de vaardigheden van de lezer om informatie te verwerken. Ook dat nog.