De soldaat uit het verleden, zelfs één uit het recente verleden, zou de soldaat van vandaag – en al helemaal die van morgen – niet meer herkennen. Digitale technologieën veranderen niet alleen de manier waarop de soldaat ziet, maar ook hoe hij denkt, voelt zelfs, en vervolgens handelt. Wie een blik op Thales’ ‘wapendepot van de toekomst’ werpt, ziet een connected & augmented battlefield ontstaan.
Thales, een eeuw geleden opgericht in Frankrijk, is een wereldwijd opererende elektronicaonderneming actief op het gebied van luchtvaart, informatietechnologie én defensie. Op dat laatste terrein onderhoudt de onderneming warme banden met ons eigen ministerie van Defensie. Die samenwerking kleurt de toekomst van onze krijgsmacht, zoveel kwam aan het licht tijdens de jaarlijkse demonstratiedagen InnovDays in Parijs. Vijf noviteiten.
1) Ai-headset
De moderne militair is geen soloartiest maar een teamspeler, die in rechtstreeks contact staat met zijn eigen troepen en ondersteunende systemen die hem doorlopend voorzien van hoogwaardige informatie over zijn tegenstander en de omgeving waarin hij zich bevindt. Op basis daarvan voert hij zijn ‘precisie-engagement’ uit.
Om in een dergelijke ultra-verbonden kring de kans op een information overload te reduceren, draagt hij een augmented reality (ar)-headset met ingebouwde kunstmatige intelligentie (ai). Het betreft hier een soort van perceptieplatform uitgerust met sensoren, dat alle binnengekomen data (geluiden en beelden) sorteert en presenteert in een transparante en snel te begrijpen vorm, en daarmee de cognitieve belasting tot een minimum terugbrengt. De headsets zijn ook in staat missiekritische informatie te distribueren naar andere ingezette eenheden en binnen de command chain, zelfs wanneer de connectiviteit beperkt is.
2) Ai-radar
Als het aan Thales ligt, krijgen ook radarsystemen nieuwe jassen. Jassen die deze systemen in staat stellen zich voortdurend aan te passen aan de steeds veranderende (oorlogs)situaties. Vereisen de huidige radarsystemen nog een handmatige configuratie, door een nieuw ontwerp – waarbij ai samengaat met digital twins – vindt er straks een zogeheten dynamische herconfiguratie plaats. Meer, deze slimme ai-radars zijn een tussenstation en beloven de opkomst van ‘proactieve radars’, ofwel radars die anticiperen op verwachte ontwikkelingen op het slagveld.
Over radars gesproken, Thales komt ook met Nemo, dat op het eerste gezicht niet meer is dan een ballon. Achter die ballon gaat evenwel een tactisch radarconcept schuil dat een 3d-bewakingszone creëert en tegelijkertijd vanuit een 360-gradengezichtsveld meerdere bedreigingstypen kan detecteren. De ballon wordt uitgerust met een ontvangstantenne en een radarzender met de nieuwste technieken voor het determineren van ruimtelijke vormen. Een soort 3d-surveillant dus.
3) 5G-radio
Met zijn ultrahoge snelheid en zo goed als onmiddellijke transmissies, draagt 5G de belofte van een nieuwe digitale revolutie in zich. De nieuwe Armin 5G hybride radio zit boven op deze golf. Het apparaat koppelt de prestaties van militaire radio’s aan de nieuwste technologieën nu op de markt beschikbaar. Ook verwerkt het zowel civiele als militaire golfvormen in één toestel, met als resultaat een superieure connectiviteit en hoogwaardige communicatie. Of zoals Thales het noemt: een radio die strijdkrachten een stap dichter bij connected collaborative combat brengt.
4) Augmented cyberverdediging
Neusje van de zalm is een augmented cyberverdediging tijdens luchtoperaties. Operators namelijk moeten tijdens dit soort operaties in realtime grote volumes data analyseren. Maar hoe weten zij zeker of deze informatie niet is gecorrumpeerd of hoe dan ook beschadigd? Daarvoor krijgen ze hulp van de AR4CybAIR, een oplossing die een realtime-analyse van de informatie biedt en deze weergeeft op de zogeheten human machine interface (die interacties tussen mens en machines verwerkt) van het luchtverkeersleidingssysteem. Detecteert de AR4CybAIR een anomalie, dan geeft hij een waarschuwing af aan de controllers uitgerust met een ar-bril.
5) Slimme hearables
Het slagveld is luidruchtig, onvoorspelbaar en groot. Soldaten bewegen zich hierop vaak in omgevingen waar het moeilijk onderscheid maken is tussen omgevingsgeluid en missiekritieke informatie die via spraak binnenkomt. Nieuwe technologieën uit de Thales-fabriek – lees ‘oortjes’ – evenwel wenden ai aan om achtergrondgeluiden te onderdrukken en zo soldaten te helpen de informatie duidelijker en gedetailleerder te horen. Maar het gaat nog verder. Het geluidssysteem is ook in staat de gemoedstoestand van de soldaat te bewaken en diens mentale vermoeidheid en stressniveau te meten. Immers, soldaten die kampen met cognitieve uitputting kunnen rampzalige beslissingen nemen, en daarmee een missie ernstig in gevaar brengen. Niet als het aan Thales ligt.
Dit artikel verscheen eerder in Computable Magazine #3 2020.
Van Thomson naar Thales
Om het internationale karakter van de onderneming te onderstrepen, veranderde Thales Group (honderd jaar geleden begonnen als Thomson-CSF) in 2000 zijn naam in Thales. Immers, driekwart van de (circa 65.000) medewerkers werkt buiten Frankrijk. Bijvoorbeeld bij Thales Nederland, het grootste defensiebedrijf in Nederland en waar productielijnen staan opgesteld voor geavanceerde radar- en infrarood-apparatuur en vuurgeleidingssystemen. Een grote vestiging staat in Hengelo (met als basis het vroegere Hollandse Signaalapparaten). Ook is er een locatie in Huizen, gespecialiseerd in (radio)communicatieapparatuur en (infrarood)kijkers, terwijl ze in Eindhoven alles weten over cryogenica en waar ook onderdelen voor de Joint Strike Fighter worden geproduceerd. Overigens beschikt de Nederlandse overheid over één procent van de aandelen van Thales Nederland, wat precies genoeg is om te bepalen of een bepaald product naar het buitenland geëxporteerd mag worden. We begrijpen na de InnovDays waarom.