Vanochtend vond het kort geding van stichting Stop5GNL tegen de Nederlandse Staat plaats in de rechtbank Zeeland/West-Brabant. De stichting vindt dat de uitrol van 5G moet worden gestaakt totdat voldoende is aangetoond dat hieraan geen reële en ernstige gezondheidsrisico’s kleven. Dat kan de Staat nu niet aantonen, aldus Stop5GNL.
Volgens Stop5GNL worden de gezondheidsrisico’s van elektromagnetische straling door 5G op dit moment niet uitgesloten door de Nederlandse Staat en er is nog onvoldoende onderzoek gedaan hier naar. Toepassing van het voorzorgsbeginsel is dan ook absoluut noodzakelijk. Als de uitrol wel wordt voortgezet, stelt de Staat zijn burgers namelijk bloot aan een reëel, ernstig en onomkeerbaar gezondheidsrisico, aldus de stichting.
Zij meent dat de uitrol van 5G een ernstige inbreuk op de mensenrechten kan betekenen. De stichting vindt dat officiële instanties nu onjuiste en zelfs misleidende voorlichting over de veiligheid van straling geeft. ‘Vanwege deze risico’s willen we een moratorium op de uitrol van 5G, net zoals in Brussel en in verschillende delen van Zwitserland. Er is spoed geboden bij het stopzetten van 5G want met de veiling van de 5G-frequenties die in 2020 en 2022 gepland staan en de inwerkingtreding van de Wet Telecomcode zal 5G snel uitgerold worden wat een enorme toename van de stralingsbelasting zal betekenen. Met een kort geding kan dit proces gestopt worden’, schrijft Stop5GNL op haar website.
De zitting was in eerste instantie afgelast in verband met het coronavirus en de sluiting van alle rechtbanken. De procedure zou geheel schriftelijk worden gevoerd. Door de rechtbank is toch besloten dat een mondelinge behandeling van de zaak wenselijk is. De zitting was niet toegankelijk voor publiek maar wel te volgen via een livestream.
Stichting Privacy First heeft zich achter Stop5GNL geschaard. Voorzitter Bas Filippini roept op tot het instellen van een ‘duidelijk, onafhankelijk onderzoek op alle mogelijke schadelijke effecten op mens, dier en milieu.’
De internationale telecombranchevereniging GSMA stelt dat er geen gezondheidsrisico’s verbonden zijn aan 5G. Zij verwijst naar nieuwe richtlijnen die zijn opgesteld door de Internationale Commissie voor Bescherming tegen Niet-Ioniserende Straling voor het voorkomen van schadelijke blootstelling aan radiofrequenties van mobiele netwerken, waaronder 5G. Tegenstanders zeggen juist dat er nog veel te weinig onderzoek is gedaan naar de gezondheidsrisico’s rond 5G.
Protesten nemen toe
Achter Stop5GNL zit een groep verontruste burgers. Het doel van deze stichting is de gezondheid van de Nederlandse bevolking te beschermen tegen de gezondheidsrisico’s van elektromagnetische straling. De protesten tegen de nieuwe 5G-netwerken in wording worden in Nederland steeds luider. Er zijn al herhaaldelijk demonstraties geweest, onder meer in Den Haag en Zeist.
Naast Stop5GNL zijn er nog andere actiegroepen zoals 5Gisnietoké, Verminder Electrosmog en de Nationale Bond tegen Overheidszaken actief. Deze laatste club liet medio vorige maand een deurwaarder 3.349 5G-aansprakelijkheidsbrieven in het kader van een anti-5G-actie bezorgen bij de directeuren van KPN, T-Mobile en Vodafone-Ziggo, plus een aantal politici en ambtenaren hebben brieven ontvangen. Volgens de bond worden zij in de brieven persoonlijk aansprakelijk gesteld ‘wegens onrechtmatige daad’ als ze de uitrol van 5G niet stoppen. Binnenkort ontvangen ze nog een tweede lading brieven.
Verder zijn er nog de brandstichtingen bij zendmasten van de afgelopen weken; vannacht weer twee in Den Haag. De vernielingen aan de zendmasten zijn mogelijk acties als gevolg van de complottheorieën die op sociale media rondgaan over een verband tussen 5G en de verspreiding van het coronavirus. Daar is geen enkel wetenschappelijk bewijs voor. Tot nu toe zijn drie verdachten aangehouden.
Het had Computable wel gesierd als het wat stelliger was geweest omtrent het feit dat jarenlang onderzoek geen enkele negatieve consequentie heeft gevonden van electromagnetische velden op de frequenties en met de veldsterktes die in moderne telefommunicatie worden gebruikt. De zin “De internationale telecombranchevereniging GSMA stelt dat er geen gezondheidsrisico’s verbonden zijn aan 5G” geeft een hij-zegt-jij-zegt karakter aan het artikel, terwijl het hier toch heus gaat om een aantal stakkers die er niets van begrijpen.
[het nep-nieuws van Visser laat ik maar even buiten beschouwing]
Alle onderzoeken tot op heden mbt. 5G zijn óf gedateerd óf gekleurd.
Daarbij spelen er grote belangen, ook geldelijk, ook voor de rijksoverheid. Reden voor alle partijen om druk op de zaak te zetten
De 5G-veiling gaat gewoon door, te beginnen in juni a.s.
Het kort geding is dan ook niet geheel onterecht.
Daarbij lijkt echter verontachtzaamd te worden dat Staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken en Klimaat afgelopen november een specifieke adviesaanvraag aan de Gezondheidsraad heeft gedaan. Zie https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/magazines/2019/11/5/adviesaanvraag-gezondheidsrisicos-in-relatie-tot-5g
Ook de Staatssecretaris geeft daar om meer of minder onduidelijke redenen weinig ruchtbaarheid aan.
In die aanvraag van de Staatssecretaris is te lezen dat de Staatssecretaris de Gezondheidsraad verzoekt om op basis van de meest actuele wetenschappelijke inzichten een rapport en advies uit te brengen over mogelijke gezondheidsrisico’s in relatie tot 5G.
Dat rapport en advies zouden Q1 of uiterlijk Q2 van dit jaar – dus vóór de zomer – beschikbaar moeten komen.
Dat zou kunnen bevatten :
– in aanvulling op hun eerdere publicaties en adviezen op dit terrein, een overzicht en beoordeling te geven van de (inter)nationale studies die zijn verschenen over mogelijke gezondheidsrisico’s van 5G;
– daarbij in ogenschouw te nemen in hoeverre de huidige normen voor volksgezondheid op dit terrein zijn gebaseerd op de meest actuele stand van de wetenschap;
Je zou dus kunnen concluderen dat de minister (m.i. terecht) niet geheel zeker is van haar zaak, en zich bovendien politiek wil indekken. En daarnaast kool en geit wil sparen.
__________________________________
Het kon dus weel eens interessant worden wat de kortgedingrechter gaat beslissen.
Als hij op de hoogte is van de adviesaanvraag van de Staatssecretaris aan de Gezondheidsraad zou hij wel eens kunnen beslissen dat verdere uitrol van 5G getemporiseerd dient te worden totdat het rapport en advies van de Gezondheidsraad zijn gepubliceerd en alle partijen daarvan kennis hebben kunnen nemen. Daarvan zal de Staat uiteraard meteen in hoger beroep gaan.
De kortgedingrechter kan ook besluiten – vooral indien hij niet op de hoogte is van de adviesaanvraag van de Staatssecretaris – dat de zaak te ingewikkeld is en deze doorverwijzen voor een bodem-procedure. Ook van die beslissing zal wel in hoger beroep worden gegaan.
Jos,
Lange tijd werd door de tabaksindustrie beweerd dat roken niet slecht voor de gezondheid was, ondertussen weten we beter. Het zal dus niet de eerste keer zijn dat een industrie de gezondheidsimpact negeert en studies ernaar beïnvloedt.
Een redelijk overzichtelijke samenvatting, maar er ontbreken concreet materiaal qua onderzoek, om te kunnen begrijpen waar het nu essentieel om gaat. Stakkers begrijpen dat niet, alsof technologie zo verhelderend werkt. Heel veel wordt verholen in rapporten. Ik zou graag concrete gegevens in dit artikel willen zien die ik kan kan doorgronden.
@Jan Toussaint :
Adviesaanvraag Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat aan de Gezondheidsraad
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/magazines/2019/11/5/adviesaanvraag-gezondheidsrisicos-in-relatie-tot-5g
Reactie minister 19-02-2020 op brief gemeente Bergen over zorgen 5G-netwerk
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2020/02/19/reactie-op-brief-gemeente-over-zorgen-5g-netwerk
Raadsmotie 15-12-2019 en brief 19-12-2019 Bergen.
https://raad.oude-ijsselstreek.nl/documenten/ingekomen-stukken/20-039-Gemeente-Bergen-Motie-5G-netwerk-afschrift-brief-Tweede-Kamer.pdf
BELEID
Plannen voor 5G
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/telecommunicatie/plannen-voor-5g
Evaluatie van de verdeling van de UMTS-frequenties: het genereren van inkomsten voor de overheid lijkt een doelstelling te zijn.
(Advies van de commissie Frequentiebeleid Juni 2004 – p. 17)
https://www.eerstekamer.nl/id/vi8obwdismew/document_extern/advies_commissie_frequentiebeleid/f=/vi8obxwf65s3.pdf
Antennes, 5G en welstand
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2019/04/11/antennes-5g-en-welstand
Impactanalyse antenne-en vergunningen beleid in relatie tot uitrol 5G
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2019/05/07/impactanalyse-antenne-en-vergunningen-beleid-irt-uitrol-5g
Establishing a Dialogue on Risks from Electromagnetic Fields – World Health Organization – 2005
https://www.who.int/peh-emf/publications/risk_hand/en/
Inkomsten overheid
https://stralingsbewust.info/blootstellingsnormen/
https://nos.nl/artikel/451624-miljardenmeevaller-veiling-4g.html
Verlenging van het Antenneconvenant tot 2021
https://vng.nl/nieuws/verlenging-van-het-antenneconvenant-tot-2021
Agentschap Telecom publiceert rapport over 5G-antennes
https://www.agentschaptelecom.nl/actueel/nieuws/2019/05/09/publicatie-deskresearch-5g-antennes
Basisstations dienen minimaal 3 meter hoger geplaatst te zijn dan de top van omringende bomen.
(‘Meeting the challenge of “Universal” coverage, reach and reliability in the coming 5G era’, University of Surrey)
https://www.surrey.ac.uk/sites/default/files/2018-03/white-paper-rural-5G-vision.pdf
Wikipedia; 5G
https://nl.wikipedia.org/wiki/5G
GEZONDHEID
Bellen schaadt cellen
https://www.groene.nl/artikel/bellen-schaadt-cellen
Does 5G pose health risks? – BBC News Reality Check team – 15 July 2019
https://www.bbc.com/news/world-europe-48616174
We Have No Reason to Believe 5G Is Safe – Scientific American 17 October 2019
https://blogs.scientificamerican.com/observations/we-have-no-reason-to-believe-5g-is-safe/
The 5G Health Hazard That Isn’t – New York Times 16 July 2019
https://www.nytimes.com/2019/07/16/science/5g-cellphones-wireless-cancer.html
5G: een netwerk van mogelijkheden en risico’s
https://ggz.nl/5g-een-netwerk-van-mogelijkheden-en-risicos/
Zwitserland zet uitrol 5G voorlopig stop
https://www.computable.nl/artikel/nieuws/infrastructuur/6879060/250449/zwitserland-zet-uitrol-5g-voorlopig-stop.html
Informatiemap 5G en Gezondheid voor gemeenten
https://stralingsbewust.info/2019/12/22/informatiemap-5g-en-gezondheid-voor-gemeenten/
(door veel gemeenten als ingekomen stuk opgenomen)
Kamerbrief over 5G en gezondheid, reactie minister 19-02-2020 op brief gemeente Bergen over zorgen 5G-netwerk
https://www.rijksoverheid.nl/regering/bewindspersonen/mona-keijzer/documenten/kamerstukken/2019/04/17/kamerbrief-over-5g-en-gezondheid
Rapport Verkenning van de blootstelling aan elektromagnetische velden afkomstig van 5G-systemen
https://www.agentschaptelecom.nl/documenten/rapporten/2020/01/21/verkenning-van-de-blootstelling-emv-afkomstig-van-5g-systemen
‘Veldsterkte 5G binnen de limieten’
https://www.agentschaptelecom.nl/actueel/nieuws/2020/01/21/veldsterkte-5g-binnen-de-limieten
Zo hard zou ik het na lezing niet willen zeggen.
Blootstellingsnormen; over een zak zout water
https://stralingsbewust.info/blootstellingsnormen/
‘Is 5G schadelijk voor de gezondheid?’ – Algemeen Dagblad
https://www.ad.nl/tech/is-5g-schadelijk-voor-de-gezondheid~a09354d4/
Electromagnetic fields and public health – World Health Organization – December 2005
https://www.who.int/peh-emf/publications/facts/fs304/en/
Adviesaanvraag 05-11-2019 ‘5G en gezondheid’ – Gezondheidsraad
https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/werkprogramma/werkprogramma/01/5g-en-gezondheid
Wat betekent 5G voor de gezondheid? – Kennisplatform Elektromagnetische Velden en Gezondheid (RIVM, TNO, DNV GL, GGD GHOR Nederland, Agentschap Telecom en ZonMw).
https://www.kennisplatform.nl/wat-betekent-5g-voor-de-gezondheid/
EU 5G Appèl ; in een oproep aan de Europese Unie waarschuwen meer dan 180 wetenschappers en artsen uit 36 landen voor mogelijke ernstige gezondheidseffecten van 5G
https://www.jrseco.com/nl/eu-5g-appel-wetenschappers-waarschuwen-voor-mogelijke-ernstige-gezondheidseffecten-van-5g/
Advies van de Raad van Europa over de gezondheidsrisico’s van elektromagnetische straling – 2011
https://www.jrseco.com/nl/eu-rapport-jean-huss-commissie-voor-milieu-landbouw-en-regionale-zaken/
EUROPAEM EMF Guideline 2016 for the prevention, diagnosis and treatment of EMF-related health problems and illnesses
https://europaem.eu/en/library/articles/123-europaem-emf-guideline-2016
Resolution 1815 (2011) Raad van Europa
‘The potential dangers of electromagnetic fields and their effect on the environment’
https://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-DocDetails-EN.asp?FileID=13137&lang=EN
http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-en.asp?fileid=17994
SBM-2015, de bouwbiologische richtlijnen
https://www.vitalitools.nl/blog/sbm-2015-bouwbiologische-richtlijnen/
NATUUR
Over bijensterfte en elektromagnetische straling :
https://stralingsbewustoldambt.nl/bijensterfte-uit-eerder-wetenschappelijk-onderzoek/
https://ecfsapi.fcc.gov/file/7520941855.pdf
https://link.springer.com/article/10.1007/s13592-011-0016-x
https://www.pnas.org/content/113/26/7261.full
http://emrabc.ca/?page_id=4508
http://ipublishing.co.in/jesvol1no12010/EIJES2044.pdf
@Jos Visser: Het continue mensen met een andere mening betitelen als ‘stakkers’ doet je betoog geen goed en neigt naar borstklopperij. Waar er economische belangen meespelen, neemt de objectiviteit van de onderzoeken recht evenredig af met de grootte van die belangen…
@R.J. Tuijnman:
Per zin:
Eerste zin) Hoezo betitel ik continu mensen met een andere mening als stakkers? Waar nog meer? Hoe vaak? Ik heb bij mijn weten het woord stakkers dit jaar precies twee keer gebruikt…
Tweede zin) Ik vertaal deze zin voor het gemak even naar: “De onderzoeken die de onveiligheid van 5G niet aantonen zijn niet objectief aangezien de economische belangen die ermee gemoeid zijn zo groot zijn dat de uitvoerders van die onderzoeken iedereen om financiële redenen om de tuin leiden.” Dat is nogal een uitspraak die op zin minst met een geloofwaardige verwijzing naar een gedegen onderzoek zou moeten worden ondersteund (zie hieronder voor een definitie van een gedegen onderzoek).
De Stichting Stop5GNL zijn stakkers (derde gebruik dit jaar) om de volgende reden:
De stichting vindt dat de uitrol van 5G moet worden gestaakt totdat voldoende is aangetoond dat hieraan geen reële en ernstige gezondheidsrisico’s kleven. Er is echter ongelofelijk veel onderzoek naar dit fenomeen gedaan en er is nog nooit een voldoende wetenschappelijk verklaarde relatie gevonden tussen het soort electromagnetische velden dat door mobiele telefonie wordt gebruikt en nadelige gevolgen voor de gezondheid.
Dat wil niet zeggen dat er geen dwazen zij die het tegendeel beweren; het tegenovergestelde: Er zijn heel veel dwazen die het tegendeel beweren, maar wat al die dwazen gemeen hebben is dat ze *niet* met wetenschappelijke rapporten die de toets der wetenschappelijke kwaliteit kunnen doorstaan op de proppen komen. Er wordt met name ontzettend veel gezwamd, veel met anecdotes gewerkt, en ook veel met pseudo-wetenschappelijk aandoende nonsens.
Anti-5Gers kunnen op een hoop worden geveegd met de anti-vaxxers, homeopaten, en ander anti-wetenschapsdwazen. Ik ben echt heel gemakkelijk te overtuigen: Kom met een paar wetenschappelijke studies waar niks op aan te merken valt en dan zijn we in gesprek.
Dan nog even over een ander commentaar hierboven die de vergelijk maakt met de tabaksindustrie. Die vergelijking gaat mank omdat iedereen (let op: iedereen) al meer dan vijftig jaar geleden wist dat roken slecht voor je is. Het oudste onderzoek hiernaar dat ik zo snel even vond op Google is al uit 1910. De tabaksindustrie is er inderdaad in geslaagd om dit heel lang uit de populaire pers te houden. Dit is echter onvergelijkbaar met de situatie omtrent 5G, waar er geen slechte resultaten uit de pers te houden zijn!
Zoals ik al zei ben ik echter heel gemakkelijk om te kletsen. Kom met een paar onderbouwde wetenschappelijke studies aan die aantonen dat er negatieve gezondheidsrisico’s kleven aan het gebruik van electromagnetische straling en dan zijn we in gesprek!
(En voor mensen die die handschoen wensen op te pakken hierbij wat aanwijzingen:
1) Geen ellenlange lijsten met web sites, artikelen uit populaire kranten, blogs, en andere meuk.
2) Een paar wetenschappelijk studies, met vermelding van titel, auteurs, en het wetenschappelijke tijdschrift (van enige naam en faam) waarin het gepubliceerd is. Geen links, maar een bibliografische indexsverwijzing!
3) Alleen studies die door andere wetenschappers zijn beoordeeld aub (zogenaamde “peer reviewed” studies.)
@Jos: I stand corrected voor wat betreft de’stakkers’! Kwestie van naamverwisseling! Excuus!
Voor de rest ga ik een eindje met je mee in je redeneringen. Voor de rest ben ik zo’n stakker die er niet voetstoots vanuit gaat dat als het wetenschappelijk onderzoek dat de schade aantoont nog niet gedaan is, dat er dan voetstoots geconcludeerd mag worden dat er dus maar helemaal geen schade IS.
De onderzoeken naar de schadelijke effecten van 5G zijn laboratoriumexperimenten. Er IS immers nog geen 5G. Dus van onderzoek op de effecten op de lange termijn KAN gewoon nog geen sprake zijn. Een maandje een rat onder een magneet hangen bewijst voor mijn gevoel (geef onmiddellijk toe dat ik geen wetenschapper ben) helemaal niets.
Wat ik wel weet is dat langdurige blootstelling aan straling of schadelijke elementen (asbest) op de lange duur kankerverwekkend kunnen zijn.
Tenslotte hoopt de overheid miljoenen te verdienen aan het uitgeven van de 5G licenties en zullen de Telecom bedrijven bepaald niet staan te springen om een onderzoek naar de schadelijke effecten 5G te doen. Maar ik neem onmiddellijk van je aan dat jij daar meer kijk op hebt dan ik met mijn lekenverstand.
Ander feit is dat er zenders om de zoveel meter geplaatst moeten worden omdat de reikwijdte van de effectieve straling zo gering is. En dat dan allemaal voor op afstand bedienbare lampen met kleurtjes, zelfrijdende autootjes en een koelkast die zelf bijhoudt wanneer de boter op is. Wat mij betreft is dat sop deze kool van geen kanten waard.
Beste Allen,
Ik ben even snel door jullie reacties gegaan. De analogie met “roken is slecht” vind ik wel van toepassing. Visser refereert naar een onderzoek uit 1910 en vindt daarmee zijn “zonnekoning” gedrag voldoende om alles en iedereen bij de enkels af te zagen. Hij moet immers overtuigd worden door iedereen. Ik zie dat anders, er zijn immers talloze “wetenschappelijke” onderzoeken geweest die het tegendeel bewezen die in vele rechtszaken gebruikt zijn waarbij de partijen “tegen” roken verloren. Ik heb geen idee wat het onderzoek uit 1910 zegt, ik weet wel dat voordat er wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan er vaak veel geluiden zijn dat er problemen optreden en dat het eens onderzocht moeten worden. Dan moet er een sponsor gezocht worden en de juiste onderzoekers, probleemstelling en methode. Zo makkelijk is dat allemaal niet. Zo wisten longartsen allang dat roken slecht is, zelfs zonder wetenschappelijk onderzoek. Zo begint een beweging in de maatschappij, wetenschap en de wetgever lopen daar meestal jaren, zo niet tientallen jaren, achteraan. Al dan niet gevoed door lobbyisten.
Bij rechtszaken handelt het immers om wetten interpreteren en niet bepalen of iets goed of slecht is. Daarnaast zijn wetenschappers ook maar mensen en peer reviews zijn niet zaligmakend. Kijkend naar hoe wetenschappers vaak verdeeld zijn in verschillende kampen en elkaar verafschuwen, ga maar eens lezen over wetenschap en klimaatverandering. Publicatie- en resultatendruk leiden tot situaties die de wetenschap niet ten goede komt om nog maar te zwijgen over de probleemstellingen of proposities en de toepasbaarheid ervan op hedendaagse problematiek.
Dat gezegd hebbende wil ik twee dingen toevoegen.
Bewijslast
Wie moet bewijzen dat 5G veilig is voor de mens? De partij die er tegen is of de partij die het wil gaan gebruiken/uitbaten? Wat mij betreft de laatste. Net als met medicijnen, vaccinaties, auto’s, etc. dienen de producenten/uitbaters met gedegen peer gereviewde onderzoeken te komen dat het veilig is. Of minstens dat het voldoet aan minimale eisen. Die eisen moeten opgesteld en geaccepteerd worden. Ook in dit proces moet bewezen worden door de wetgever of het standaardiseringsinstituut dat het veilig is via wetenschappelijke ondersteuning. En dan graag niet zoals het proces waarin bekkenbodemmatjes aan de lopende band goedgekeurd werden. Ik mag hopen dat dit één van de peilers is waarop de hierboven genoemde rechtszaak leunt.
Een website met wetenschappelijke commentaren en onderzoeken
https://ehtrust.org/key-issues/cell-phoneswireless/5g-internet-everything/20-quick-facts-what-you-need-to-know-about-5g-wireless-and-small-cells/
@Hans Moviat | 5 mei 2020 14:03
je begrijpt niet goed hoe wetenschap werkt. Je kunt niet bewijzen dat produkt A veilig is, hoogstens een of meer gevallen vinden waarvoor dat niet geldt. Voor zolang dat niet is gebeurd, blijft de hypothese dat produkt A veilig is, staan.