Kent u het paranormale tv-programma Astro TV nog? Ja, dan had u beter kunnen gaan slapen om drie uur ’s nachts. Gelukkig is het programma gestopt, we hebben nu big data.
Voor de mensen die dit tv-programma niet kennen: het is een soort belspelletje waarbij een paranormaal medium in een studio telefonisch met iemand kaarten gaat leggen. Aan de hand van die kaarten krijg je een voorspelling. Ik heb er niet veel verstand van, maar als je een kwartet hebt, dan ga je dood. Zoiets. Dat dit tv-programma al een tijdje is gestopt, snap ik wel. We hebben astrologie niet meer nodig om de toekomst te voorspellen, we hebben nu data.
We kunnen tegenwoordig alles voorspellen met data. Of ja, alles? Dat we nu ineens iets te veel CO2 uitstoten, hadden we gek genoeg niet zien aankomen. Sterker, volgens de boeren kloppen deze data ook helemaal niet. Zo hoorde ik van de week nog één van hen zeggen: ‘Hoezo gaat het slecht met de bossen? Ik ben er van de week nog doorheen gereden en het stond er nog steeds.’
Kuddedieren
We denken met data zowel het heden maar ook de toekomst te weten. We gaan er hierbij vaak vanuit dat we allemaal op eenzelfde manier reageren. Dat als één iemand in een bepaalde doelgroep op een bepaalde manier reageert, dan zal die andere persoon uit diezelfde doelgroep ook wel zo reageren.
Dat we eigenlijk een soort robots en kuddedieren zijn. We wekken wel vaak die indruk dat dit klopt. Immers, als we twee keer ergens een Senseo-apparaat op het aanrecht hebben zien staan, willen we er zelf ook één, ook al komt er een soort zwarte drab uit waarmee je pentekeningen kunt maken.
Crocs
Ik kreeg laatst een Facebook-advertentie met een aanbieding voor nieuwe crocs. Welke combinatie van data heb ik hen gegeven dat ze denken dat ik daarop ga lopen? Ik heb als reactie allemaal sites met dure schoenen bezocht. Niet om ze te bestellen maar puur om die advertenties kwijt te raken.
Data zijn onze vriend en vijand: ze helpen en bedreigen ons. Voor de nieuwe generatie die met data aan de slag gaat, zou ik willen zeggen: maak alstublieft met die data een mooiere wereld met kortere wachttijden, minder ziektes en het liefst een heel mooi bos.
Jacob Spoelstra is columnist en stand-upcomedian. Kijk voor meer informatie op www.jacobspoelstra.nl.