Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) organiseerde het afgelopen weekeinde een openbaar te volgen en te beoordelen appathon om zeven corona-apps te testen. Het werd een veelbesproken evenement. Is zo'n publieke hackathon eigenlijk wel zinvol?
Wie van tevoren had gezegd dat er veel animo zou bestaan voor een tweedaags durend livestreamprogramma over de ontwikkeling van een app, zou tot voor kort voor gek zijn verklaard. Maar in deze tijden van coronacrisis liggen zaken anders.
Al voordat de ontwikkelproeftuin open ging, werd het initiatief op sociale en in de landelijke media al afgefakkeld (’te snel, niet open genoeg, te weinig doordacht’) door zogenoemde experts. Criticaster Brenno de Winter, die zich als meedenkend expert had teruggetrokken, noemde de appathon een ‘hoogmis van het techno-optimisme’. Maar het ministerie van VWS hield de moed er in en organiseerde een strak geleid online-evenement met de nodige interactie met tientallen onafhankelijke experts en en ook duizenden belangstellenden die via internet vragen konden stellen.
Het ging om een app die het onderzoek van de GGD ondersteunt door te signaleren of een gebruiker in de buurt is geweest van een andere gebruiker die besmet blijkt te zijn. De leveranciers van de apps konden gedurende het weekend de eigen oplossing verbeteren.
Op sociale media kregen VWS en de leveranciers bakken kritiek over zich heen van ontwikkelaars, privacy-experts, ict-overheid-watchers, security-speciaisten en journalisten. Maar er waren ook enthousiaste geluiden hoorbaar en er kwam ook goede, opbouwende kritiek vanuit de ict-goegemeente.
Uiteindelijk beweerde VWS dat de appathon niet was bedoeld om een winnende app aan te wijzen, maar om zeven partijen de kans te geven hun voorstel te presenteren en verbeteren en om van te leren wat zou kunnen werken en wat niet. Natuurlijk had het ministerie er stiekem op gehoopt dat zich een geschikte app zou aandienen.
De vraag is of zo’n appathon wel voldoende meerwaarde heeft? Of is het vooral een handig instrument om te laten zien dat je ’techie’ bezig bent om een probleem op te lossen? Voor herhaling vatbaar? Wat vindt u?
Of dit soort exercities weer voor herhaling vatbaar zijn hangt voor een groot deel af van wat er met deze uitslag gaat gebeuren.
Als het ministerie doet alsof de neus bloedt en de minister gewoon het speeltje van een golfmaat/vriendje/toekomstige plaats in de raad van bestuur uitkiest en een aanzienlijk bedrag aan belastingcenten over de balk smijt zal het enthousiasme (maar ook het gebruik van het resultaat) snel afnemen.
Als het ministerie (maar ook de deelnemende leveranciers) de kritiek serieus nemen heeft dit in de een of andere manier wel zin.
Waar dit in elk geval toe geleid kan hebben is dat een (groot) aantal mensen inzicht zouden hebben kunnen krijgen in wat er allemaal goed maar ook mis kan gaan bij een ICT project. Zelfs als het zo relatief klein is, en in dat geval heeft het ministerie eigenlijk bijgedragen aan de opleiding (of in elk geval het kennisniveau) van een groep ICTers in Nederland. En dat kan sowieso niet verkeerd zijn.
Het is nogal tendentieus om te stellen dat een initiatief vooraf al ‘afgefakkeld’ wordt als alle waarschuwingen van experts zoals goed geïnformeerde journalisten en instituten als NCT&V en AP genegeerd worden. Een term zoals ’techno-optimisme’ wordt dan ’techno-opportunisme’ want positieve geluiden die ik hoorde kwamen uit de hoek van een ICT-goegemeente die hun zilverlingen al aan het tellen waren.
Van appathon naar hackaton gaat naar mijn mening om een verandering in de mindset, BV kansloos van VWS ging uit van de verkeerde verwachtingen want de requirements van de stakeholders waren nog niet eens duidelijk. En er is dan ook geen één ‘minimal viable product’ geleverd terwijl de appathon als selectieronde voor personele inhuur niet aan de aanbestedingswet voldoet.
Oudlid, de aanleiding van deze appathon is een wettige uitzondering op de aanbestedingswet.
Een herhaling sec, leidt natuurlijk tot een vergelijkbaar resultaat, meer brandstof voor sociale media.
Laat een multidisciplinair team van vooral niet-ICT’ers (epidemiologen, GGZ mensen, psychologen, juristen, enz.), maar eens eerst bepalen wat men zou willen bereiken. ICT’ers met kennis van app ontwikkeling en datacommunicatie kunnen aangeven wat mogelijk is, hoe snel de app geleverd kan worden en wat de globale kosten zijn. Dit leidt tot een beter resultaat. Maar of dat resultaat goed genoeg is en de app ook nog eens door de Nederlander geaccepteerd wordt, dat is voor mij de vraag.
Meer testen, data koppelen en analyseren, leidt waarschijnlijk meer op.
Ben benieuwd met welke techniek Google en Apple aankomen.
Hallo Jaap,
Liet je andere reactie voorbij gaan maar ben juridisch erg geïnteresseerd in welke wet grondwet buiten werking stelt, een vrijheidsberoving zonder een gerechterlijk bevel (of test) klinkt als een dictatuur. Uitzonderingen op de wet kennen in ons democratische stelsel een toetsing achteraf, Hugo kan maar beter een goede boekenkist gaan zoeken;-)
@Jaap
ICTers zeggen altijd dat met hun techniek de wensen omgezet kunnen worden, ook als dat twijfelachtig is.
Bluetooth is volgens Haartsen (de uitvinder van Bluetooth) niet geschikt om afstanden betrouwbaar te meten.
Bijna alle apps voor “corona” werken met bluetooth, een “beter resultaat” is m.i. niet te verwachten.
Zoals je een schroef niet met een hamer in een stuk hout kunt schroeven, zo kun je met techniek geen biologisch probleem zoals “corona” oplossen.
Oud-lid, leuk dat je weer met een epibreersel bent gekomen.
De Aanbestedingswet 2012 is de nationale omzetting van de Europese aanbestedingsrichtlijnen. De Aanbestedingswet 2012 en latere aanpassingen zijn door de Staten Generaal getoetst aan de Grondwet. Gewettigde uitzonderingen zijn in de toelichting te vinden en in de jurisprudentie nader gespecificeerd. Een ten onrecht beroep op een uitzondering is altijd mogelijk, maar dat heeft net zo veel te maken met de grondwet en vrijheidsberoving als met de tweede wet van de thermodynamica.
Niets dus;-)
Jaap,
Ik doelde op artikel 15, de ‘vrijwillige’ vrijheidsberoving van ‘huisarrest’ als er op basis van een inferieure app het vermoeden onstaat dat je besmet bent met Corona is namelijk in strijd met de grondwet. Verder wees ik in eerdere reactie op een definitie verschil tussen een hackaton en appathon:
https://europadecentraal.nl/europese-commissie-publiceert-aanbestedingsrichtsnoeren-voor-aankoop-van-noodzakelijke-goederen-diensten-en-werken-in-coronacrisis
@Oud lid, de basis van vermoeden is hier irrelevant (de intrinsieke kwaliteit van de veronderstelling des te meer).
En er zijn meer uitzonderingsgronden.
Jaap,
Ik begrijp dat je een aanbestedingsexpert bent, ben benieuwd aan welke kant van de tafel. Basis voor epibreren zijn namelijk niet vermoedens maar praktijkervaringen in het veld. Zelf zit ik met regelmaat aan de kant van de aanbieder en kwalificeer nogal wat aanbestedingen commercieel uit omdat ik een kans op winst afstreep tegen de onvergoede inspanningen die gedaan moet worden.
Niet zelden wordt dat besluit ingegeven doordat ik weet welke spelers er meer kans hebben omdat het spel via de golfbaan gespeeld wordt. Olifanten doen het met olifanten zullen we maar zeggen want het waren de gebruikelijke spelers die mee mochten doen met appathon. Sommige lezers zullen mijn epibreersel begrijpen, anderen niet want ik ben geen René Veldwijk maar een wirwar aan uitzonderingen schiet het doel van aanbesteding voorbij. En ik heb het dus nog even opgezocht want jij bent de aanbestedingexpert maar er is niets veranderd aan de transparantie.
Mogelijk heeft het niks met elkaar te maken maar ik vind ‘bijvangst’ van een app voor push notificaties hoogst opmerkelijk, let ook even op de inschakeling van een extern en gespecialiseerd advocatenkantoor in de brief:
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2020/04/30/kamerbrief-over-datalek-app-nl-alert