Het is geen onbekend probleem: vogels als oorzaak van stroomuitval. Omdat vooral Amerikanen er gek van worden, grijpen ze daar nu naar hightech-middelen, en wel naar de AVIX Autonomic-laservogelverschrikker. Wat schetst onze verbazing? Dat apparaat, dat met een bewegende laserstraal vogels de stuipen op het lijf jaagt, is ontworpen en vervaardigd in Nederland. En, ook verrassend, ze staan op daken van datacenters in Nederland én België.
Even bellen met Steinar Henskes, baas van het in Delft gevestigde laserbedrijf Bird Control Group. Dit bedrijf heeft namelijk de AVIX Autonomic bedacht, ontwikkeld en zelfs gepatenteerd. Henskes bevestigt de belangstelling vanuit de VS, om eraan toe te voegen dat het apparaat bedoeld is voor het vogelvrij houden van de grote hoogspanningsverdeelstations aldaar. ‘Die grote stations, dat is typisch iets Amerikaans. Daar transporteren ze elektriciteit over heel grote afstanden. Het komt daar regelmatig voor dat de stroom uitvalt met als oorzaak nestelende vogels.’
Wat heet, vorig jaar november nog. Toen kwamen 24.000 inwoners van San Diego, Californië urenlang zonder stroom te zitten door een vogel die in contact was gekomen met een verdeelstation. ‘In Nederland kennen wij dat probleem niet zo, ook omdat het hier – laat ik zeggen – allemaal een beetje beter werkt.’
Henskes legt uit dat de AVIX Autonomic een groenige laserstraal richting de vogels beweegt. Vogels interpreteren een dergelijk licht als een jagend roofdier en slaan op de vlucht. Om de vogels alert en bang te houden, is de manier waarop de laser beweegt van belang, net als de combinatie van lichten. ‘Vogels kunnen wennen aan een stationair gevaar, zoals een vogelverschrikker of een neproofdier. Ook aan een geluidssignaal, harde knallen bijvoorbeeld. Met een lichtbundel is dat anders. Wij zien daar bij de vogels nog geen gewenning.’
De volgende stap in de ontwikkeling, zo legt Henskes uit, is een soort detectiesysteem en ook algoritmes toe te laten. ‘We zitten nu rond de zeventig procent reductie. Door het systeem slimmer te maken, hopen we meer te begrijpen van de effecten en resultaten, en zo ook de reductie van de vogels toe te laten nemen.’
Datacenters
Gevraagd of een dergelijk systeem niet interessant is om datacenters te behoeden voor de risico van vogels, verrast Steinar met de opmerking dat de AVIX Autonomic sinds een jaar op het dak van een datacenter in Haarlem staat. ‘Stroomuitval door vogels voor datacenters is een significant risico. Vogels nestelen graag op de warme daken van datacenters. Bovendien worden ze daar nauwelijks gestoord. En dat zorgt voor verstoppingen in de leidingen of schade aan de apparatuur op het dak. Dat heeft niet alleen reparatiekosten tot gevolg, maar zorgt er ook voor dat het datacenter mogelijk stroomuitval ervaart of lekkage.’
Staat er in Haarlem een systeem, op het dak van een datacenter ‘van een Amerikaanse techgigant’ in België doen vijftien apparaten hun werk. ‘Dat is echt serieus.’
Laserstralen, klinkt gevaarlijk, zelfs dodelijk. Maar het apparaat doet geen vlieg kwaad. Sterker, het Wereld Natuur Fonds erkent de lasertechnologie van Bird Control Group als innovatief, effectief en… diervriendelijk.