De ontwikkeling van cloud native apps – software die de voordelen van de cloud optimaal benut – is sterk in opkomst. Uitgekiende, snel gebouwde en direct aanpasbare software is tegenwoordig voor een bedrijf een onderscheidende factor. Maar staar je niet blind op technologie als magische oplossing. Verandering van gedrag binnen organisaties is nog belangrijker. Dat stelt softwarebedrijf Red Hat.
Om overeind te blijven in de felle concurrentieslag waarin bedrijven verwikkeld zijn, moet je onkopieerbare voordelen kunnen bieden. Alles komt aan op onderscheidend vermogen. Hoe dichter bij de klant des te beter. Producten of diensten moeten perfect werken. De klantervaring dient maximaal te zijn. Daarvoor is nodig dat je de klant heel goed begrijpt. Aangezien elk bedrijf (ook) een softwarebedrijf is, zit het onderscheidend functioneren doorgaans in de software.
Dit stelt Stefan van Oirschot, solution specialist bij Red Hat, leverancier van enterprise open source software. Voorbeelden zijn de auto-industrie, energiesector, detailhandel en financiële instellingen. Ontwikkelaars moeten tegenwoordig heel dicht op de bal spelen en continu nieuwe functies aan hun software toevoegen. Dat gaat het beste met cloud native apps, software die de voordelen van de cloud optimaal benut. Niet alleen de bijna onbeperkte rekenkracht en de enorme hoeveelheid data maar ook de applicatiediensten die als goedkope bouwstenen beschikbaar zijn, geven de ontwikkelaars vleugels.
Open organisatie
Kern is de terugkoppeling te versnellen. Tijdens de ontwikkeling van nieuwe software wordt voortdurend rekening gehouden met de wensen van de klant. Regelmatig wordt getoetst of men op de juiste weg is. Ontwikkelaar en opdrachtgever hebben steeds contact. Niet de output maar het resultaat staat voorop. Bij alles wat wordt gemaakt, moet je je afvragen wat de impact is op de doelgroep; elke persoon die het bereiken van een bepaalde doelstelling kan beïnvloeden.
Van Oirschot: ‘Cloud native appontwikkeling vereist een nieuwe werkwijze. Mensen, hun manier van denken, de werkprocessen en de onderliggende technologie moeten veranderen.’ Niet de techniek maar de menselijke aspecten vormen vaak de grootste belemmering.
De filosofie van een ‘open organisatie’ die Red Hat uitdraagt, wordt ook door het softwarebedrijf zelf toegepast. Daarom vormt Red Hat dat vorig jaar werd overgenomen door IBM, een goede case. Essentieel is dat wordt geput uit de kracht van de eigen medewerkers. Dit vereist een benadering waarbij ideeën vanuit de werkvloer opborrelen in plaats van ‘top-down’. In de bedrijfscultuur staan leren en innoveren centraal. Zelforganiserende teams werken effectiever. Ze kunnen het snelst reageren op wijzigingen. Deze teams verbeteren zich voortdurend in kleine stapjes. Deze teams zijn breed samengesteld. Ontwikkelaars, producteigenaren, managers, systeembeheerder, (enterprise) architecten en mensen uit de business kunnen er deel van uitmaken. Maar ook partners en klanten kunnen hierbij aansluiten.
Om de juiste devops-cultuur en -werkpraktijken te bevorderen houdt Red Hat regelmatig trainingen. Na vijf dagen training is een groep mensen die elkaar bij aanvang vreemden van elkaar zijn, uitgegroeid tot een geolied team. De oefeningen zijn opgebouwd rond de zogenoemde ‘Mobius-loop’, een permanente innovatiecyclus die loopt van ontdekking tot ontwerp en levering. Van Oirschot: ‘Ontdekking houdt in dat je je steeds moet afvragen waar de klant naar toe wil. Het is zaak om de probleemstelling boven water te halen.’
Kortere cycli
‘Continuous discovery’ gaat hand in hand met ‘continuous delivery’. Hoe korter de cyclus des te beter. Essentieel is dat een versnelling mogelijk wordt, de ‘time-to-value’. Onmiddellijke feedback kan er toe leiden dat meermalen per dag nieuwe software wordt uitgerold. In sommige organisaties is dat al heel gewoon. Vroeger verliep er wel een jaar tussen de geboorte van een idee en de uiteindelijke realisatie daarvan. Bij zo’n lange cyclus kan de software na oplevering wel volkomen achterhaald zijn. Vergelijk het met bananen. Die houd je ook niet een jaar in voorraad.
Om de noodzakelijke versnelling voor elkaar te krijgen zijn allerlei technieken nodig. In één werkweek leren de deelnemers veertig van dit soort technieken of activiteiten. Deze ‘practices’ komen uit de Open Practice Library (openpracticelibrary.com). Volgens Van Oirschot hoef je geen ‘developer’ of operations-persoon te zijn om van deze technieken te profiteren. Allerlei soorten multidisciplinaire teams kunnen er beter van worden. Uiteindelijk zet je hiermee een beweging naar organisatorische transformatie in gang. Elke afdeling die een uitdaging heeft, heeft baat bij Open Innovatie.
Platformeconomie
Red Hat ziet veel organisaties waaronder ook banken, uitgroeien tot platforms. Van Oirschot: ’Dat platform hoef je niet helemaal zelf te bouwen. Alles waarmee je niet onderscheidend kunt zijn, is als dienst van anderen af te nemen. Richt je ontwikkeling uitsluitend op zaken met een toegevoegde waarde.’ Op het platform bied je niet alleen je eigen producten aan, maar laat daar ook concurrenten op toe. Want als dat de consument een rijkere ervaring biedt, groeit het succes van het platform. Een boodschappenapp kan bijvoorbeeld ook plaats bieden aan producten van derden. Denk er over na in hoeverre je concurrenten toelaat.
Voorbeeld van een platformeconomie is het ontwikkelplatform van Schiphol. Developer.schiphol.nl biedt toegang tot een schat aan data. Via api’s (application programming interfaces) zijn die gegevens op een betrouwbare en schaalbare manier te ontsluiten. Op basis van bijvoorbeeld de vluchtgegevens die Schiphol aanbiedt, kunnen anderen weer gemakkelijker diensten ontwikkelen. Ook informatie van de instapkaarten is via een app beschikbaar. De luchthaven past de Mobius-loop toe. De ervaringen en wensen van afnemers worden regelmatig naar de ontwikkelteams teruggekoppeld. Hoe sneller de feedback des te betere functies zijn aan te bieden.
Een ander voorbeeld is ING dat de producten van verzekeraar AXA op zijn platform aanbiedt. Verder doen in de Benelux onder meer Jumbo, Colruyt en Gall & Gall stappen in de richting van een platformeconomie.
(Dit artikel staat ook in Computable-magazine #02/2020)
Devops-transformatie in de onderneming
Veel bedrijven staren zich blind op technologie als magische oplossing. Verandering van gedrag binnen organisaties is nog belangrijker. De magie zit in de mensen. De kennis en ervaringen die Red Hat daarbij heeft opgedaan, worden gedeeld via zijn Global Transformation Office. We spraken de initiatiefnemers, Jabe Bloom, Andrew Clay Shafer en John Willis, tijdens Red Hat’s Open Shift Commons Gathering. Hier een paar van hun voornaamste tips.
1. + It is cruciaal om je als organisatie te kunnen onderscheiden. Hyperscalers als Facebook, Amazon en Google hebben ingezien dat it het voornaamste wapen is. Ze investeren in hun mensen. Hun toptalent op gebied van cloud native wordt riant betaald. Herinvestering van winsten in de business leidde tot nieuwe technologie. Terecht worden deze techbedrijven in de financiële wereld als een grote bedreiging gezien. De traditionele banken hebben nagelaten te investeren in hun mensen en met name in it’ers. De financiële instellingen zijn alleen met kostenbesparing bezig geweest. Ze kopen software en hebben veel it uitbesteed. Massaal hebben ze personeel weg laten vloeien. Al hun ontwikkelcapaciteit zit in landen als India en Polen.
2. + De hyperscalers hebben ook alle complexiteit uit de lagere niveaus van hun it gehaald. Enorme aantallen servers zijn identiek. Daardoor kan een system administrator wel tienduizend machines beheren. Vergelijk dat eens met sommige klassieke organisaties die elke computer anders hebben geconfigureerd. Daar kan een beheerder slechts vijf machines aan. Als de ‘bodem’ wordt ontsierd door complexiteit ben je snel door al je mensen en andere hulpbronnen heen. Dan kom je niet toe aan de laag waar je je moet onderscheiden, namelijk het leveren van toegevoegde waarde aan de klant. De hyperscalers hebben alle complexiteit gelegd aan de bovenkant dichtbij hun afzetmarkt. Daar kunnen ze zich differentiëren. Ook hun klanten hoeven zich niet te bekommeren om de infrastructuur.
3. + Geef iedereen een stem bij devops. Ook het middenkader. Zorg dat mensen op lagere niveaus zich helden gaan voelen. Mensen moeten van elkaar leren en beter met elkaar samenwerken. Richt je niet op de rollen die mensen spelen maar op hun vaardigheden. Veel middenkader ontlenen hun identiteit aan taken. Als het werk verandert en hun takenpakket wordt uitgehold, ontstaat weerstand. Mensen vinden het ook niet prettig om toe te geven dat hun werk eigenlijk al die tijd overbodig is geweest. Niemand vindt dat leuk. Gevolg is dat men zich rigide gaat opstellen. Om dit patroon te doorbreken moet je van mensen die een andere taak na training succesvol weten te vervullen, een held maken. Want iedereen wil een held zijn.
4. + Net als kinderen moeten ook volwassenen continu leren. Hoe lerend een bedrijf is, bepaalt steeds meer het succes van organisatie. Een lerend bedrijf biedt zijn mensen volop faciliteiten om te leren en is in permanente staat van transformatie. Amazon is een goed voorbeeld van een dergelijk bedrijf. Training alleen is niet voldoende. De manier van denken en de hele cultuur in een bedrijf bepalen hoe snel een bedrijf zijn gedrag aanpast aan nieuwe omstandigheden. Een organisatie kan een extra prikkel tot verandering geven door mensen die daarvoor open staan eerder promotie of bijvoorbeeld een bonus te geven. Leren moet echt in het DNA van een organisatie komen. Interne devops dagen met ruimte voor experimenten moeten regelmatig worden gehouden.
5. + Vraag je af welk deel van de werktijd wordt besteed aan de creatie van toegevoegde waarde voor de klant en hoeveel uur je nodig hebt voor nonsens dingen. Bij veel organisaties is dat 20/80, terwijl het net andersom zou moeten zijn. Een voorbeeld: bij Google hoeven de software-ontwikkelaars zich niet bezig te houden met de achterliggende hardware. Al hun aandacht gaat uit naar complexe software waarmee ze het verschil kunnen maken. Ze pakken de commodity software die al talloze keren is geschreven, gewoon uit het rek. Deze software is open source en eigenlijk gewoon standaard. Vergelijk het met elektriciteit. Er bestaat niet zoiets als betere elektriciteit.
6. + Devops binnen it kan niet succesvol zijn zonder dat andere afdelingen zoals financiën en personeelszaken hierbij worden betrokken. Haal de communicatiemuren tussen al deze afdelingen weg. En pas technieken toe om mensen aan boord te krijgen.
