Kunstmatige intelligentie maakt al sinds jaar en dag onderdeel uit van ons leven, maar nog nooit eerder was ai zo hot als dat het nu is. In de podcast De Dataloog van 26 februari 2020 staat artificial intelligence dan ook centraal. De Politie experimenteert er steeds meer mee, het LUMC brengt het zelfs in de zorg in en de Europese Commissie geeft er speciaal een whitepaper voor uit. Ai kan bovendien bijdragen aan de vondst van nieuwe antibiotica! Jurjen Helmus van de Hogeschool van Amsterdam, Walter van der Scheer van GoDataDriven en Computable-hoofdredacteur Sander Hulsman lieten dit en ander datanieuws van de afgelopen weken de revue passeren.
Voordat de deep dive into artificial intelligence werd genomen, besteedde podcast De Dataloog eerst aandacht aan het overlijden van de bedenker van de copy/paste-functionaliteit, Larry Tesler. Hij is vorige week op 74-jarige leeftijd overleden. Deze computerwetenschapper ging in de jaren ’60 van de vorige eeuw al aan de slag in Sillicon Valley. Het kon eigenlijk ook niet anders dat hij bij kopieergigant Xerox een groot deel van zijn carrière heeft doorgebracht. Maar ook werkte hij zeventien jaar bij Apple, waar de copy/paste-functie onderdeel werd van Mac OS, en daarna nog bij Amazon en Yahoo.
Politie en Europese Commissie
De Politie begint langzaam maar zeker kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, ai) te gebruiken. Het aantal gevallen is momenteel nog zeer beperkt. Maar minister Grapperhaus van Justitie & Veiligheid (J&V) verwacht dat ai uiteindelijk zal uitgroeien tot een breed geaccepteerde en gebruikte techniek. Om ai beter te begrijpen lanceerde de Algemene Rekenkamer voor de zekerheid maar een (Engelstalig) audit-document voor het gebruik van algoritmes. Een overzicht van ethische codes en principes voor ai van het Rathenau Instituut kan daarbij helpen.
Volgens de Europese Commissie lopen wij in Nederland achter als het gaat om investeringen in artificial intelligence, zo blijkt uit een whitepaper over ai die is uitgebracht. Waar de investeringen hier in totaal 3,5 miljard euro zijn, zijn die in Azië 6,5 miljard en in de Verenigde Staten zelfs 12,1 miljard euro. De whitepaper focust op risico en vertrouwen en linkt dit aan de typische EU-normen en -waarden en biedt een raamwerk voor regulering. De Europese Commissie presenteerde haar visie op de digitale toekomst, met een pakket aan plannen en voornemens voor hoe Europa met thema’s als ai, cyberveiligheid en gezichtsherkenning wil omgaan. Later dit jaar moeten er wetsvoorstellen volgen, die in potentie veel impact hebben op hoe bedrijven in Europa straks kunnen opereren.
LUMC CAIRElab en antbioticum
Naast de overheid is de zorg ook aan het experimenteren met ai. In het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) is het Clinical Artificial Intelligence and Research Lab (CAIRELab) geopend. In het nieuwe kennis-expertisecentrum worden alle werkstromen waarbij kunstmatige intelligentie (ai) een rol speelt, samengebracht. Dit met als doel om de ontwikkeling en het onderzoek naar ai in de zorg te versnellen.
Daarnaast was het een verrassing toen overal in de media het volgende nieuws opdook: artificial intelligence heeft een nieuw antibioticum ontdekt! Een iets diepere analyse van het nieuws tempert echter het enthousiasme. Het nieuws komt via MIT / Camebridge / McMaster. Een deep learning-model is in staat om antibacteriële moleculaire activiteit te voorspellen. Nee, er is dus geen nieuw antibioticum gevonden, wel is er een nieuwe moleculestructuur die antibacterieel blijkt te zijn. Dit is interessant omdat de aloude molecule structuren zoals penicilline uitgewerkt raken. Bacteriën raken hier simpelweg resistent tegen.
Femtech en fem power
Geen ai, maar wel gezondheid: de kwetsbaarheid van femtech, en dan vooral de privacy van vrouwen. Femtech, apps gericht op de reproductieve gezondheid van vrouwen, belooft vrouwen te empoweren door hen kennis en controle te geven over hun lichaam. Maar femtech is niet zonder problemen: de fertiliteitsapps verzamelen en verkopen intieme informatie. Femtech kan daarmee een bron van kwetsbaarheid zijn voor gebruikers.
Andere femtech, of beter gezegd: vrouwen in tech, gaat over het Nederlandse hr-platform Techionista. Het is namelijk finalist bij de Booking.com Technology Playmaker Awards 2020. De shortlist van dit jaar bestaat uit 45 finalisten in negen categorieën uit twintig verschillende landen, waaronder Argentinië, Australië, Bolivia, Japan, en Nederland dus. Techionista is genomineerd in de categorie Employer Award, omdat het volgens Booking een significant verschil maken om diversiteit in tech op de agenda te krijgen. In maart wordt duidelijk of Techionista ook daadwerkelijk gaat winnen.
Zuidhorn en Oracle
Wie ook innovatief bezig is, is Zuidhorn, onderdeel van gemeente Westerkwartier. Zuidhorn bezit sinds kort een piëzo-proeftuin waarin de basis wordt gelegd voor een nieuwe generatie computers. De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) heeft in de gemeente Westerkwartier tegels geïnstalleerd die onder invloed van druk een elektrische spanning produceren. Door hier overheen te lopen wordt zogenaamde piëzo-elektriciteit opgewekt. Tegelijkertijd, kunnen deze tegels ook als sensor worden gebruikt. Dat ze in Zuidhorn innovatief bezig kunnen zijn, wisten we al naar aanleiding van hun award winning blockchain-oplossing Het Kindpakket en het feit dat ze woningbouw voorspellen met machine learning.
Een vernieuwende cloudontwikkeling spotten we via Oracle. Tijdens Oracle OpenWorld Londen 2020 heeft het bedrijf namelijk een samenwerking aangekondigd met Microsoft op cloudgebied. In een Amsterdams datacenter waar Oracle gebruik van maakt, delen ze elkaars cloudtechnologie. Klanten kunnen applicaties draaien die zowel gebruikmaken van Oracle Cloud als van Azure. Het is de eerste grote samenwerking van Oracle in Amsterdam nadat het begin februari zijn cloudregio heeft opengesteld voor klanten. In november 2019 kondigde Oracle zijn cloudregio aan.
Anti-witwassoftware en vakatie-hacks
In De Dataloog van 26 februari 2020 mocht natuurlijk ook geen securitynieuws ontbreken. Zo kwam een bericht over ABN Amro aan bod dat investeert in Ierse anti-witwassoftware. ABN Amro staat onder zware druk om haar klantendossiers beter op orde te brengen. Een strategische prioriteit om een toekomstbestendige bank te bouwen is daarom om de financiële misdaad te bestrijden. De investeringstak van de bank, ABN Amro Ventures, stapt daarom in Fenergo, een Ierse leverancier van anti-witwassoftware voor financiële instellingen.
Naast positief securitynieuws kwamen er ook wat (vakantie-gerelateerde) hacks aan bod. Nederlanders die weleens overnacht hebben bij MGM kunnen hun borst natmaken. De privégegevens van bijna tienduizend van hen zijn uitgelekt bij een hack van de hotelketen. In totaal maakten de hackers tien miljoen adressen buit. Mocht je met Transavia naar MGM zijn gevlogen, dan blijft het niet alleen hierbij. De vliegtuigmaatschappij maakte bekend dat er van tachtigduizend passagiers gegevens zijn gestolen. Netflix kan overigens mogelijk een technologische uitkomst bieden, het bedrijf stelt namelijk zijn incident management orchestration framework Dispatch beschikbaar om datalekken te dichten.
Rommeltje bij Defensie
Tot slot, we kunnen er bijna niet omheen, moest De Dataloog het ook nog even hebben over het 1,3 miljard euro kostende it-project Grensverleggende IT van Defensie. Dit loopt niet zoals verwacht en staatssecretaris Barbara Visser maakt een pas op de plaats en heroverweegt even het vervolg. Naast een dreigende claim van honderden miljoenen euro’s (zie brief), dreigt Defensie ook innovatie-lam te worden. Het BIT gaat eerst kijken of GrIT wel door moet gaan en tot die tijd kan Defensie alvast wat aan de interne cultuur doen. Misschien dat de nieuwe cio Jeroen van der Vlugt alvast wat goede adviezen kan gaan formuleren.
De data uitagenda
- Next Level 1: Eerlijke algoritmen
Algoritmen zijn overal en bepalen steeds meer in ons dagelijks leven. We gebruiken het voor de beste smartphonefoto’s, maar ook bij misdaadpreventie en het opsporen van fraude bij de sociale dienst. Maar hoe neutraal is deze onzichtbare spelverdeler? Hoeveel van onze voorliefdes of vooroordelen nemen deze systemen over? En hoe krijgen we hier grip op? In deze nieuwste talkshow – Next Level – wordt gesproken over de impact van technologie op onze samenleving. De eerste editie is 26 februari 2020 in Pakhuis De Zwijger in Amsterdam.
- Van Panda’s, Koala’s en andere fauna tot aan het trainen van ai in games
Hoe maken we de juiste keuzes als het aankomt op technologieën als Pandas, Koalas en Spark? En welke rol speelt PyArrow? Wat moet een machine learning engineer doen om deze wezens in harmonie te laten leven? Hoe werken we met Panda’s net als met Spark-dataframes in modellen en tests? En hoe kan je dit relateren aan de levensduur van een ai-project? Op donderdag 27 februari geven Luuk van der Velden en Laurens Koppenol bij Dataworkz in Utrecht antwoord op deze vragen.
- Programmable infrastructures
Meredith Whittaker, oprichter van het AI Now Institute en lead van Google’s Open Research Group, spreekt op 2 maart tijdens een seminar van de TU Delft over programmable infrastructures en de uitdagingen en kansen die zij opleveren in sociale vraagstukken.
- Machine learning meets data mining
Op donderdag 5 maart geeft Matthijs van Leeuwen van de Universiteit Leiden een lezing over interpretable machine learning bij het Data Science Center in Eindhoven. In deze talk gaat hij in op het gebruik van probalistische regelgeving en de minimum description length (mdl)-principes waarin classificatie, regressie en het ontdekken van subgroepen zich verenigen.
- Computable Café tijdens Infosecurity.be en Data & Cloud Expo
Op 18 en 19 maart 2020 vinden in Brussel de ict-vakbeurzen Infosecurity.be en Data & Cloud Expo plaats. Computable houdt in een eigen Café twee dagen inhoudelijke sessies over (uiteraard) security, quantum computing, artificial intelligence en heeft het een 5G-panel met o.a. minister Philippe De Backer. Ook reikt de ict-vaktitel verschillende Computable Awards uit.
