De digitale transformatie is een buzzword dat al lange tijd bij velen in de mond bestorven ligt. Tegelijkertijd zijn er maar weinig bedrijven daadwerkelijk vergevorderd met hun transformatie; een meerderheid bevindt zich nog in het beginstadium of is ergens gedurende het proces vastgelopen. Waar wordt deze stilstand door veroorzaakt, aangezien de digitale transformatie zo belangrijk is voor het voortbestaan van bedrijven? Het korte antwoord is simpel: bedrijven focussen zich teveel op de verkeerde zaken.
Het lijkt logisch als bedrijven aangeven dat het probleem (en de oplossing) van digitale transformatie ligt in technologie – uiteindelijk is dat de drijvende kracht achter de veranderingen. Maar voor een daadwerkelijk succesvolle digitale transformatie moet in het oog worden gehouden op wie deze transformatie uiteindelijk de grootste impact heeft: de werknemers. Onderzoek van IDC laat zien dat bedrijfscultuur en werknemers de grootste obstakels vormen voor het doorvoeren van digitale veranderingen. Zonder hulp van de werknemers zal je dus nooit ver komen.
Human resource (hr) speelt als de hoeder van de bedrijfscultuur een essentiële rol in het overwinnen van deze barrières. Maar hiervoor moet hr wel nauw samenwerken met de it-afdeling en de c-suite (het management) – en voor haar eigen belang opkomen. Digitale transformatie is immers een organisatiebreed initiatief en kan geen succes worden zonder de gezamenlijke expertise en kennis van verschillende afdelingen te benutten.
Juiste mentaliteit
Mensen houden niet van verandering; we zijn gewoontedieren en de radicale verandering die geassocieerd wordt met digitale transformatie kan afschrikken. Want hoe begaan werknemers ook zijn met de groei en vooruitgang van het bedrijf, ze zullen zich ook altijd afvragen wat het effect zal zijn op hun eigen situatie en positie. Het is daarom belangrijk om duidelijk aan te geven (en hierover te communiceren) hoe ze voordeel zullen hebben van bepaalde veranderingen. En dat is precies waar hr belangrijk wordt, omdat haar functie te vergelijken is met die van een ambassadeur. Niet alleen vertegenwoordigen zij het personeel binnen de board, hr is er ook verantwoordelijk voor om werknemers over het zakelijk beleid te informeren. Door te laten zien hoe verandering kansen biedt voor individuele groei en ontwikkeling, brengt de hr-afdeling werknemers en business op één lijn.
Maar dit heeft tijd nodig. Begin daarom met het maken van ‘digitale kampioenen’: werknemers die kennis hebben van it en daarin voorop lopen, waardoor zij anderen de voordelen kunnen uitleggen en kunnen overhalen om ook mee te doen. Idealiter zijn dit personen die al een invloedrijke positie hebben (lees: de c-suite) – maar dit zijn vaak ook de mensen die het meest overtuigd moeten worden. Want het klinkt wellicht plat, maar voor deze groep is geld de belangrijkste drijfveer om veranderingen door te voeren. In dit geval is het dus belangrijk dat hr in contact komt met it om te achterhalen hoe digitalisering kan leiden tot lagere kosten, hogere productiviteit en een stijgende omzet. Want daarmee win je de harten van de c-suite. En wanneer het hogere segment aan boord is, zal het eenvoudiger worden om de rest van de werknemers mee te krijgen.
Juiste vaardigheden
Ondersteuning van werknemers is een eerste stap, maar hiermee ben je nog niet helemaal de drempel over. Het is onredelijk om van werknemers te verwachten dat ze de digitale transformatie in de juiste banen leiden, wanneer ze hier niet op de juiste manier op voorbereid zijn en voorzien zijn van de juiste hulpmiddelen en expertise. En ook hier ligt een sleutelrol voor een samenwerking tussen hr en it.
It is verantwoordelijk voor de implementatie van nieuwe systemen, processen en technologieën, maar het is de taak van hr om te begrijpen wat de impact van deze implementatie is. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat er direct training voor werknemers nodig is zodat ze begrijpen hoe ze de nieuwe systemen moeten gebruiken bij hun dagelijkse werkzaamheden. Maar een nog groter gevolg van digitalisering is dat er hele nieuwe vaardigheden nodig zijn binnen het bedrijf. Het is de verantwoordelijkheid van hr om de hiaten in kennis en vaardigheden op te vullen. En niet alleen voor dit moment, maar continu. Dit kan door het bijscholen van werknemers, maar ook door het stimuleren van interne mobiliteit waardoor werknemers andere afdelingen kunnen ondersteunen waar een behoefte is aan hun specifieke vaardigheden. Wanneer de vraag te groot is, of te urgent, kan hr ervoor zorgen dat er externe talenten worden aangetrokken. Gedurende dit hele werving- en selectieproces dient hr nauw samen te werken met it om te begrijpen welke vaardigheden er nodig zijn. En hoogstwaarschijnlijk zal het de it-afdeling zelf zijn waar de grootste vraag naar talent is.
Juiste tools
Bij digitalisering wordt vaak als eerste gedacht aan het automatiseren van productie- of salesprocessen, bijvoorbeeld door het implementeren van een crm-platform. Maar de manier waarop werknemers worden gemanaged is minstens zo belangrijk als hoe dit bij klanten gebeurt: werknemers zijn immers interne klanten. Zonder de juiste aandacht voor werknemers is ieder digitale transformatieproject gedoemd tot mislukking.
Zoals gezegd moet bij de digitalisering hr worden meegenomen. Door de noodzaak van bijscholing moet er bijvoorbeeld worden gekeken naar hoe technologie kan worden ingezet om werknemers eenvoudig toegang te geven tot learning en training. Daarnaast moeten er tools in gebruik worden genomen die de ontwikkeling van werknemers kunnen meten, monitoren waar er een vaardigheidskloof dreigt te ontstaan, zodat er een effectieve successieplanning gemaakt kan worden.
Was voorheen hr vooral afhankelijk van it voor het verkrijgen van data en inzichten, in de huidige situatie wordt dit steeds meer een wisselwerking tussen it en hr, waarbij hr duidelijk moet maken in welke behoefte een tool moet gaan voorzien, zodat it de juiste technologie implementeert en werknemers ondersteund worden om de digitale transformatie vorm te geven en tot een succes te maken. Het is de gezamenlijke taak van it en hr ervoor te zorgen dat organisaties in staat zijn om de drempels voor digitale transformatie te overwinnen.
Geoffroy de Lestrange, product marketing & communication director EMEA bij Cornerstone OnDemand
Zou het niet beter kunnen verwoorden! Top!
In het artikel wordt de verantwoordelijkheid voor cultuurverandering traditioneel bij hr belegd. In de praktijk ervaar ik in mijn gesprekken met cio’s en eigen management rol echter dat deze verantwoordelijkheid steeds meer verschuift naar de cio/it-managers. Dit omdat it in vrijwel alle organisatie veranderingen een sleutel rol vervult die, verder dan de technologie, vooral medewerkers en hun manier van werken raakt. Ook Gartner voorspelt dat cultuurverandering binnen een aantal jaar 50% wordt gedragen door cio’s/it-bestuurders.