Afgelopen weekend stond groot in NRC een verhaal over de exportvergunning voor ASML voor een EUV-chipmachine. Reden? Angst van de VS voor het kopiëren van de technologie om een EUV-chipmaker te bouwen. Terecht, of moeten de VS zich daar niet mee bemoeien?
Zo’n machine van ASML kost je honderd miljoen euro en dan heb je ook wat: een machine om chips te maken met extreem ultraviolet licht, ofwel EUV. Onder druk van de VS is de exportvergunning nog steeds niet verleend, schrijft NRC. De vergunning om EUV-apparatuur te mogen exporteren zou in juni 2019 verlengd moeten worden, maar dat is tot op heden nog niet gebeurd.
ASML denkt op zijn beurt niet dat China de machine snel kan kopiëren, zeker in het licht van het feit dat andere producenten van lithografiemachines voor chips het proces nog niet voor elkaar hebben, zoals Nikon en Canon. Daarmee is ASML niet alleen marktleider, maar in feite zelfs monopolist.
De angst bestaat dat met de techniek militaire apparatuur gemaakt wordt, maar dat kan ook prima met andere chipvervaardigingstechnieken. Wat vindt u, terecht dat de machine niet geëxporteerd mag worden, of ligt het wat u betreft genuanceerder?
Ook met de minder geavanceerde machines van ASML en concurrenten, waar China al wel toegang toe heeft, kan men IC’s voor militaire doeleinden maken.
Daarmee vind ik dat argument niet zo heel solide!
Worst case kost het China ook de 20 jaar die ASML aan ontwikkeltijd nodig heeft gehad om dit zeer geavanceerde product ‘op de markt te krijgen’. Dus is ‘niet leveren’ lijkt geen kwestie van ‘afstel’ maar een kwestie van uitstel totdat China ook deze technologie beheerst.
Bottom-line: bv NL heeft het Wassenaar arrangement ondertekent. https://www.wassenaar.org/
Jammer is wel dat we dat niet helemaal bedacht hadden toen de eerste aanvragen voor de exportvergunning op een bureau lagen…
Waar hechten we meer waarde aan? een goede relatie met de VS, of een goede relatie met China.
Wie is de meest betrouwbare handelspartner..
Tegenwoordig vind ik dat geen eenvoudige keuze…