Ik schrijf dit artikel om ogen te openen en tegengewicht te bieden aan de ongenuanceerde artikelen over blockchain en de blockchain community van René Veldwijk. In dergelijke innovatie-remmende opinie-artikelen worden blockchain en de ondernemers, die blockchain al enige tijd operationaliseren, ten onrechte in een negatief daglicht geplaatst met ongenuanceerde bewoordingen als bedrog en fraude.
Dit raakt mij, omdat ik met mijn team dag en nacht bezig ben om processen efficiënter in te richten door middel van innovatie. Omdat René Veldwijk mij heeft verzocht te reageren op zijn opinie-artikelen, pak ik bij deze de handschoen maar een keer op namens mijzelf en de blockchaincommunity in Nederland.
Evolutie van informatietechnologie
Er zijn dagelijks veel positieve als negatieve artikelen te vinden over het onderwerp blockchain, we kunnen dan ook concluderen dat het een hype is.
Naar mijn mening is blockchain een nieuwe stap in de evolutie van informatietechnologie. Deze evolutie begon met de database, welke een goede oplossing bood om gezamenlijk data op te slaan en aan te werken.
Toen kwam het internet, dat ons, het begrip ‘inter’ zegt het al, in staat stelde de verschillende databases integraal te verbinden, data te delen, en makkelijker te bereiken. Er zijn echter enkele problemen, anders gezegd uitdagingen, die vandaag de dag steeds acuter worden en roepen om oplossingen. Als gebruiker of bedrijf weet ik namelijk niet meer waar mijn data zijn en wie er wat mee doet. Dit lijkt voor velen een ‘ver van mijn bed’-show, maar komt steeds dichterbij door bedrijven zoals Facebook, Google en Amazon, die persoonlijke data overal en nergens voor gebruiken zonder enige controle en toestemming van de gebruiker. Daarbij komt ook nog eens dat men weinig tot niets terug krijgt voor het gebruik van persoonlijke data, terwijl bedrijven hier bakken met geld aan verdienen.
Een volgende bruikbare stap in deze evolutie in ieders belang is dus, dat gebruikers kunnen controleren en beheren, wie er wat met hun data doet en er wat voor terug krijgen.
Op deze volgende stappen in de evolutie van technologie lijkt blockchain een antwoord te geven.
In de blockchain hype wordt er nogal eens veel meer van blockchain gemaakt dan het in de kern is. Blockchain is geen gouden graal, en oplossing voor elk technisch probleem, het is een middel en geen doel op zich.
Deze perceptie is gecreëerd door grote consultancy bedrijven en mensen, die veel praten over blockchain zonder enige praktische kennis en ervaring, maar een slaatje willen slaan uit de hype.
Een aantal van de separate oplossingen, die blockchain biedt zijn ook te bereiken met andere technologieën, maar blockchain biedt een elegante praktijkgerichte combinatie van verschillende oplossingen en voordelen in één.
Wat is blockchain dan feitelijk?
Blockchain is een decentraal databasemodel, waar iedere deelnemer in een supply chain een gelijke kopie van de data heeft: dit heet een node. Daarbij worden alle verschillende transacties gevalideerd op basis van onderling gemaakte afspraken. Zie het als stempeltjes, die worden gezet in ieder zijn boekje, die aantonen dat er iets is gebeurd, waar en wanneer het is gebeurd en door wie.
Een blockchain bestaat echter niet uit allemaal dezelfde databases, waar men een berg data in opslaat, die voor iedere deelnemer zomaar zichtbaar en toegankelijk is. In een echte blockchain oplossing worden alleen hashes en pointers opgeslagen, welke verwijzen naar de feitelijke bronnen van data. Er passen ook gewoon niet hele grote bestanden in een blockchain en daar is het naar mijn mening ook niet voor bedoeld. Blockchain vervangt dus niet de huidige database structuren maar maakt ze intelligenter en verbindt.
Het decentrale karakter wordt gebruikt als middel voor vertrouwen en controle. Omdat men een centrale partij in een supply chain met toegang tot alle data steeds minder vertrouwt en moeilijk kan controleren, is het makkelijk om allemaal een kopie te hebben met stempeltjes. Dit om gezamenlijk te controleren en valideren, wie er wat en wanneer doet en hier regels aan te verbinden.
De regels worden afgesproken, vastgelegd en uitgevoerd middels een smart contract, wat een stukje software is, dat intelligentie toevoegt aan de blockchain.
De toegang tot de blockchain wordt verkregen via een zogenaamde wallet, die wordt gebruikt om persoonlijke data en eventueel digitaal geld in op te slaan.
Een blockchain netwerk hoeft dan ook geen netwerk van duizenden publiek toegankelijke, over de hele wereld verspreide nodes te zijn, zoals veel blockchain puristen beweren. Het creëert al voldoende vertrouwen wanneer er bijvoorbeeld vijf partijen samenwerken, die ieder een gelijke node draaien, waarin stempeltjes worden gezet ter controle van elkaar. Dit in plaats van één partij met controle over alle data, die zelf niet te controleren is.
Wat zijn dan de voordelen van blockchain?
Blockchain staat voor supply chain optimalisatie en controle tools, om efficiënter te kunnen samenwerken met de volgende generieke voordelen van verschillende toepassingen:
Onweerlegbaar. Omdat er stempetjes in de blockchain worden gezet, die aan bepaalde afspraken voldoen en deze worden gecontroleerd door alle leden van het netwerk, zijn deze data feitelijk onweerlegbaar. Onweerlegbaar betekent hiermee, dat je data niet zomaar kunt verwijderen. Dit voorkomt dat erop kan worden vertrouwd, dat één partij geen wijzigingen kan doorvoeren of data verwijdert zonder, dat de anderen hier weet van hebben.
Controle over eigen data. Doormiddel van de wallet heeft de gebruiker zelfcontrole over wie er wanneer en wat met zijn/haar data mag doen. Dan kan je denken: dit kan ook zonder blockchain. Dat klopt, maar binnen het kader van een blockchain wordt echter wel weer onweerlegbaar vastgelegd, wie er wat en wanneer met de data heeft gedaan.
Intelligente laag. Het is nog steeds moeilijk om verschillende data silo’s te verbinden. Denk bijvoorbeeld aan ziekenhuizen, die allemaal hun, in de loop der tijd ingerichte, eigen data-eiland hebben, waardoor een patiënt bijvoorbeeld steeds weer opnieuw zijn verhaal moet doen, omdat de databases niet integraal verbonden zijn. Blockchain vormt in dit kader een intelligente laag, die deze bronnen verbindt, zodat men het betrouwbare ‘stempeltjes’-pad kan volgen.
Administratieve optimalisatie. Oude situatie: Wanneer je naar data binnen een administratief traject kijkt, volgt het administratieve proces de operationele en financiële processen en is dus reactief ingericht.
Neem bijvoorbeeld de zorg. Een verzorgende levert thuiszorg, documenteert wat hij of zij heeft gedaan, en stuurt deze informatie naar het kantoor. Het kantoor neemt dit over in een systeem en stuurt dit door naar de betalende instantie. Wat er wordt verstuurd is dus niet tevens gecontroleerd door de zorgontvanger (de bron). De betalende instantie neemt de informatie wederom in het eigen systeem over en gaat na 90 dagen of langer over tot betaling. Dit duurt lang, is inefficiënt en duur, omdat het financiële proces het arbeidsintensieve, administratieve proces volgt.
Nieuwe situatie: Door middel van blockchain technologie stuurt de verzorgende met een app een gestructureerde notificatie, dat en wat hij/zij bij de zorgontvanger heeft verricht. De zorgontvanger kan deze notificatie afwijzen, dan is er een discussie aan de bron waarom een bepaalde dienst niet is geleverd of als zodanig is ervaren. Wanneer de zorgontvanger de notificatie accepteert wordt zowel het administratieve als het financiële proces binnen een paar seconden over de verschillende partijen afgewikkeld en is bij de start gecontroleerd door de zorgontvanger. Hier loopt het administratieve en het financiële proces dus parallel en is dus veel korter, betrouwbaarder, efficiënter en goedkoper, omdat administratieve en financiële processen parallel lopen.
En hoe werkt dat dan in de praktijk?
Neem bijvoorbeeld de door Veldwijk als blockchain-bedrog bekritiseerde ‘Mijn Zorg Log’.
‘Mijn Zorg Log’ is een blockchain toepassing, die succesvol getoetst is in en door de praktijk om de kraamzorg supply chain efficiënter in te richten. Deze supply chain is representatief voor veel hedendaagse zorgprocessen, die zoals iedereen weet steeds duurder worden, en zelfs op lange termijn onbetaalbaar.
Veldwijk claimt, bijvoorbeeld, dat hier ook een centrale database gebruikt zou kunnen worden. Ik snap deze redenatie, voor degenen die niet bij het proces aanwezig zijn geweest. De kraamzorg is echter een integrale supply chain, bestaande uit verschillende partijen, namelijk: de ouders, de zorgaanbieders, de verzekeraar en autoriteiten. Om te zorgen voor transparantie en vertrouwen te borgen was de eerste claim tijdens de gesprekken met de operationeel betrokken verschillende partijen, dat niet slechts één partij, zoals de verzekeraar, de controle mocht hebben over alle data. Alle betrokken partijen in het netwerk hebben derhalve een node ontvangen en gedraaid binnen de eigen omgeving.
Waarom hij deze case bestempelt als bedrog is voor mij dan ook volledig onduidelijk en naar mijn idee geformuleerd door gebrek aan enige betrokkenheid en/of kennis van het programma van eisen van de ontwikkelde oplossing. Ik neem echter waar, dat Veldwijk vaak op zoek is naar door de overheid gefinancierde miljoenen mislukte projecten. Dit succesvolle project heeft ons echter meer gekost dan opgeleverd. Hij gaf aan dat dergelijke projecten miljoenen hebben gekost, een bewering die niet gebaseerd is op feiten. En laten we wel weten: dit is openbare informatie.
Of denkt Veldwijk wellicht, dat het bedrog zit in de vastgestelde potentiële voordelen van het gebruik van blockchain technologie? Wij hebben de ‘Mijn Zorg Log’ case met meer dan vijftig gezinnen in de kraamzorg praktijk feitelijk getoetst en de uitslag van deze case heeft aangetoond, dat de hiervoor genoemde generieke voordelen ook daadwerkelijk in de praktijk realiseerbaar zijn door gebruik te maken van een blockchain. De hele case is netjes gedocumenteerd in een rapport en het belangrijkst is, dat alle deelnemers de voordelen hebben ervaren en onderschreven.
Hoe pakten de generieke voordelen van blockchain dan uit in deze praktische oplossing ‘Mijn Zorg Log’?
Onweerlegbaar. In de blockchain is onweerlegbaar vastgelegd, dat concrete diensten daadwerkelijk geleverd zijn door de zorgaanbieder en dat deze zijn goedgekeurd door de ouders ofwel de bron.
Controle over eigen data. De ouders konden via de app zelf bepalen welke partijen er bij de data konden en dit werd ook onweerlegbaar vastgelegd.
Intelligente laag. De blockchain verbindt de systemen van de kraamzorgorganisaties, autoriteiten en de verzekeraar betreffende de zorgontvanger. Dit zorgt voor eenzelfde bron waar de verschillende partijen geautoriseerd bij konden.
Administratieve optimalisatie. De kraamverzorgende stuurde via de ‘Mijn Zorg Log’-app een notificatie naar de ouders betreffende de feitelijk geleverde werkzaamheden. De ouders konden deze afwijzen, dan was er een discussie aan de bron waarom een bepaalde dienst niet (aldus) was geleverd. Wanneer de ouders de notificatie accepteerden, werd zowel het financiële als het administratieve proces binnen een paar seconden over de verschillende partijen gerealiseerd en gecontroleerd. Hier loopt de financiële en het administratieve processen dus parallel en dientengevolge veel efficiënter en goedkoper.
Deze representatieve case is dus voor veel zorgprocessen een potentiële oplossing gebleken om efficiënter, effectiever en tegen lagere kosten te kunnen werken. Dit resulterend in minder administratieve rompslomp, waardoor men zich met plezier kan focussen op het leveren van nog betere zorg.
Vervolg case. ‘Maar hoe zit het dan met het vervolg van dit project’. hoor ik u denken. Wij hebben naar aanleiding van het kraamzorgproject de opdracht gekregen om het applicatielandschap van de kraamzorg volledig opnieuw in te richten. Een project van dergelijke orde van grote neemt veel tijd in beslag en zal in het komende jaar in productie gaan. Ook is dezelfde methodiek sinds vorig jaar in productie in de geestelijke gezondheidszorg, waar zeer succesvol de cliënt, zorgaanbieder een gemeente verbindt. Dus ook deze stelling van Veldwijk dat er geen succesvolle implementaties in productie zijn houdt geen stand.
Wat zijn dan de uitdagingen van de blockchain?
Natuurlijk is het zo, dat er nog veel uitdagingen zijn met betrekking tot de inzet van blockchain, waarbij de ontwikkeling en het volwassener worden van de technologie, net als bij andere nieuwe technologieën, enige tijd nodig hebben. Let wel: de meeste min of meer volwassen blockchain platformen, zoals Ethereum en Hyperledger bestaan pas vier jaar.
Vergelijk maar met, en leer ook maar van de ontwikkeling dan wel het volwassen worden van het internet, waar iedereen een website had, maar niet wist wat er verder mee moesten doen. Of bijvoorbeeld het downloaden van een film wat een hele nacht duurde. Uiteindelijk is het Internet een primaire, als noodzakelijk ervaren, faciliteit geworden en duurt het downloaden van een film nu een paar seconden. Het zou dan ook voor Veldwijk erg makkelijk zijn geweest, om tegen de ontwikkeling van internet aan te schoppen, terwijl we allang weten, dat een jonge veelbelovende technologie tijd nodig heeft om te groeien.
Wij zien dan ook de volgende uitdagingen welke opkomen wanneer je van een centraal naar een decentraal model gaat.
Privacy. Omdat een blockchain een decentraal database model is, waarbij in principe alle stakeholders de data kunnen inzien, is het natuurlijk ‘not done’ om data op de blockchain te zetten. Dit is ook juridisch niet houdbaar. In de oplossingen kunnen dus alleen hashes en pointers worden gebruikt en het is te adviseren om dit op een zogenaamde permissioned blockchain te doen, omdat zelfs hashes al kunnen worden gezien als persoonsgegevens. Blockchain puristen zullen zeggen, dat het niet permissioned mag, omdat het dan niet compleet decentraal is.
Een transitie gaat echter meestal in stappen en niet in een keer. Er zijn echter ook inmiddels blockchain toepassingen in ontwikkeling zoals Self Sovereign Identity en Zero Knowledge Proofs, die ervoor zorgen dat er geen persoonlijke data op de blockchain staan, maar uitsluitend in de wallet van de gebruiker.
Governance. Wanneer je van een centraal gecontroleerd, naar een decentraal gecontroleerd model gaat, verschuift natuurlijk het governance model. Hoe ga je met elkaar bepalen en controleren hoe de regels worden uitgevoerd of, dat het knopje naar links of naar rechts moet? Hier moeten organisatiestructuren op worden aangepast en modellen voor worden ontwikkeld om gezamenlijk beslissingen te nemen. Deze governance modellen bestaan nu nog niet en zijn dus geheel nieuw. U zult begrijpen dat het enige tijd kost om deze te ontwikkelen en juridisch vorm en inhoud te geven.
Performance. Ten opzichte van traditionele transsectionele systemen, zijn blockchain oplossingen niet heel snel. Dit betekent, dat deze systemen (op dit moment) nog geen duizenden transacties per seconde aan kunnen. Dit heeft natuurlijk een hele duidelijke reden, omdat iedere transactie in een blockchain, in vergelijking met een traditioneel systeem, wordt gevalideerd inzake de gemaakte afspraken en dat alle transacties moeten worden gesynchroniseerd over alle databases. Dit is enerzijds een onderdeel, dat wij op dit moment nog moeten accepteren, omdat het onderdeel is van de methodiek van blockchain, maar tegelijkertijd ook een onderdeel is, dat zich snel ontwikkelt. Zie het maar als de film, die je enkele jaren geleden via het Internet in een nacht moest downloaden, maar nu een paar seconde duurt. Geef het waarmaken van een oplossing hiervoor dus wat tijd.
Identiteit. Bij blockchain systemen, zoals bitcoin is identiteit natuurlijk een grote uitdaging. Men kan hierdoor anoniem transacties doen, om bijvoorbeeld wapens of drugs te verhandelen. Wij gebruiken de blockchain technologie echter voor supply chain optimalisatie en niet voor de nog veel te volatiele oplossingen, zoals bitcoin.
De digitale identiteit is natuurlijk ook een uitdaging, die geldt voor de gehele digitale wereld en dus niet alleen voor blockchain. Dit om vragen te beantwoorden als ‘Hoe weet ik zeker welke fysieke persoon er achter een bepaalde twitter of facebook account zit?’ Op dit moment zijn er wel blockchain technologieën in ontwikkeling, zoals Self Sovereign Identity, die veel potentie lijken te hebben als oplossing voor het digitale identiteit vraagstuk.
Public of Permissioned. Er is natuurlijk ook de discussie aangaande de keuze tussen een zogenaamde publieke en permissioned blockchain. Waarbij de publieke variant voor iedereen beschikbaar is en volgens blockchain puristen het ultieme doel is. De permissioned variant is echter ingericht voor authentieke, geautoriseerde gebruikers binnen een gesloten omgeving, hetgeen door sommigen niet wordt ervaren als een ‘echte’ blockchain-oplossing. Naar mijn mening werkt deze keuze in twee stappen, je kan namelijk niet bij een organisatie aankomen, die net met het zweet op het voorhoofd de transitie naar de cloud heeft gemaakt, en moet uitleggen, dat alle data over de hele wereld moet staan (publieke blockchain) en dat deze zich vooral geen zorgen hoeft te maken over de veiligheid en dat ze mij op mijn blauwe ogen moet geloven. Dit is natuurlijk een stukje perceptie, dat stap voor stap moet groeien, waarbij de opzet van een gecontroleerde omgeving een goeie eerste stap is om al veel voordelen te bewijzen en te laten beleven. Ook zijn beide verschillende varianten bedoelt voor specifieke doeleinden, die van tevoren geanalyseerd moeten worden, waarna het juiste en veilige stappenplan kan worden doorlopen.
Blockchain: bedrog of innovatieve technologie?
Ik hoop dat je kunt concluderen, dat de blockchain technologie een relatief jonge innovatie is, die nog volop in ontwikkeling is en dat de conclusies, die Veldwijk in zijn artikelen trekt te kort door de bocht zijn en gevoed worden door theorie en niet door de praktijk.
Wij zijn geen beste stuurlui, die aan de wal staan, maar jonge ondernemers, die hun dromen najagen en geloven in en werken aan het waarmaken van een maatschappelijk van belang zijnde paradigma shift, die faciliteert, dat we dingen anders, beter, effectiever en vooral efficiënter kunnen doen met meer resultaat, plezier en vertrouwen.
Wij zien blockchain, vanuit een operationele en praktijkgerichte scope, als middel en niet als een doel op zich, waarbij door ons tot nu toe nog steeds wordt geïnvesteerd. Wij geloven namelijk in de innovatiekracht en betekenis van blockchain. De stappen, die wij tot nu toe hebben genomen, bewijzen de potentie en zijn inmiddels in de praktijk breed implementeerbaar. Dat blockchain relatief snel groeit met nog wat groeistuipen is logisch en mag wellicht duidelijk zijn.
De auteur
Jeroen van Megchelen is cto en co-founder van Ledger Leopard. Hij zit vanaf zijn twaalfde achter de computer en is inmiddels vier jaar succesvol werkzaam met blockchain technologie.
Zijn vader is één van de co-founders van de barcode, dus innovatie en het efficiënter maken van informatie gestuurde supply chain processen zit hem naar eigen zeggen in het bloed. Hij is naar eigen zeggen zoals veel jonge mensen in de blockchain community een hardwerkende ondernemer met een visie en idealen en overtuigd van paradigmaverschuivingen.
Tim,
Nu vlieg je uit de bocht.
Hard fork ontstaat als nodes een andere versie van de software gebruiken. Heeft niets met consensus van wie mag schrijven te maken, hooguit dat een meerderheid van de nodes van de nieuwe fork het eens zijns over de chain (even platgeslagen). 66% van 3 nodes op de nieuwe fork is ook een meerderheid. Of je er wat mee opschiet is natuurlijk een 2e.
Er is geen nuance in het energie gebruik. Het is gewoon verspilling en de kosten van de veiligheid van Bitcoin. 6 transacties per seconden kost je net zoveel stroom als pak hem beet Zwitserland.
Er zit een rechtstreeks verband tussen stroom en de prijs van bitcoin. Het principe is heel simpel. Stel Bitcoin is 10.000 dollar waard. Als het 9.900 dollar kost om een bitcoin te minen dan wordt dat gedaan, want 100 dollar winst. Nu kun je op bepaalde plekken goedkoper je stroom krijgen (wat het alleen maar erger maakt!) en is er wat speculatie en loopt de calibratie soms wat achter, want de moeilijkheidsgraad verandert uit mijn hoofd eens per twee weken.
Maar waarom wordt die stroom gebruikt? Alles bitcoin nodes rekenen zich ongans om 1 specifieke hash te vinden die voldoende nullen heeft. De eerste hashpool die wint krijgt de bitcoins en dan begint het circus opnieuw. de verspilling is verbijsterend en staat niet in verhouding met andere kosten van transacties van welk systeem dan ook. Ik heb een keertje uitgerekend dat als bitcoin een miljoen waard is dit de helft van alle elektriciteit in de wereld is.
Nu wordt het ietsje gedempt door de halvening van bitcoin in Mei.
Maar je vergelijking met datacenters raken kant nog wal. Ja, die gebruiken stroom, maar wekken daarmee functies op zoals zoeken, filmpjes kijken, applicaties hosten, etc.
Banken gebruiken niet meer stroom per transactie, dat is pertinente onzin, nonsense. Je kunt het stroomgebruik van bitcoin niet goed praten, ook niet met “minen gebeurt bij stuwdammen en groene stroom”.
De pracht van bitcoin zit hem in het feit dat het geld is, maar dat banken en overheden er geen vat op hebben.
Daarnaast is de huidige prijs van bitcoin kunstmatig hoog en ontstaan met scams. Daar is weinig idealisme in te ontdekken.
Nu is dit volgende een mening: Een wereld waarin bitcoin dominant is, is veel slechter af dan de huidige wereld met banken en overheden. Dan heb ik het niet over dat bitcoin voor witwassen, ransom en andere schimmige zaken gebruikt wordt, maar door de hele manipulatie, hash-pools, whales en bijvoorbeeld de wisselwerking met Tether.
Bitcoin is briljant bedacht en opgezet, maar wat mij betreft blijft het een niche en gaat de prijs nog flink omlaag.
@Herni een hardfork heeft alles met consensus te maken. Als nodes de versie namelijk niet accepteren dan splitst de chain. Uiteindelijk is de de langste chain die Bitcoin heet. Zonder steun vd miners kan een hardfork daarom ook niet zomaar plaatsvinden. Dit is ook waarom updates bij bitcoin zo lang duren. De miners moeten het namelijk wel eens worden. En dat de meerderheid van nodes akkoord moet gaan is juist consensus. Dus je legt hier precies uit waarom ik gelijk heb, maar goed.
Ik zeg ook niet dat er geen verband is tussen prijs en hashpower, maar direct is die overigens niet. Plot maar eens prijs tegen hashrate en dan zie je dat 2 keer prijs stijging geen 2 keer hashrate tot gevolg heeft, sterker nog verre van dit is veeel kleiner maar word wel altijd zo aangenomen.
Ik ben overigens geen bitcoinmaximalist die verwacht of zelfs hoopt dat bitcoin alle banken overhoop gooit, ik ben al lang blij met een alternatief. Overigens wassen banken relatief en absoluut veel meer geld wis dan Bitcoin en dit komt zelfs direct uit analyses die ik heb bijgewoont van de FIOT. Het is ook niet zo slim geld wit te wassen met bitcoin want het is een transparante leger. Zelfs anonieme ledgers als monero worden er niet veel voor gebruikt. Digitaal is het moeilijk om namelijk niks achter te laten. Cash zal altijd anoniemer zijn dan welke crypto dan ook.
Ik verschil erg van je van mening over het punt dat je maakt over clouds en banken. Ja clouds en banken zijn er om applicaties te draaien, maar stroom gebruik om security en trust te vergroten vind ik geen minder belangrijk doel. Overigens als we alle security overhead van banken en clouds weghalen worden deze ook groener, maar dat even terzijde. Ik vind wat dat betreft proof of work geen energieverspilling. Zonder proof of work kan namelijk niet dezelfde veiligheid gegarandeerd worden. Ik ben zelf echter groot voorstander van een groener alternatief.
Nog even over de transactiesnelheid. Bitcoin kan nu al meer dan 6tx per seconde aan, maar daarnaast vind ik snelheid van mainchain niet zo relevant. Zoals ik momenteel het voor me zie dat blockchain gaat evalueren is dat de mainchain van bitcoin en ethereum altijd relatief traag zullen blijven. Ik denk niet dat ze veel sneller dan paar 100tx/s zullen worden en dat hoeft ook niet. Door middel van lightning network, plasma channels kun je straks naar mijn verwachting duizenden tx/s aan zonder dat mainchain hier zwaar belast mee hoeft te worden. Die hoeft dan alleen maar de side channels te auditten. De mainchain is vooral belangrijk voor censorship resistance. Wat ik bijvoorbeeld mooi vond om te zien is hoe de #metoo movement en andere protestorganisaties in China hun kritiek op Ethereum poste en China hier niks tegen kon doen om het te verweideren en censoren. Ze proberen dit door een blockexplorer te blokeren en daar komen dan weer 10 blockexplorers voor terug.
@henri Ter aanvulling over hard fork. Je legt precies uit waarom ik 5 nodes niet genoeg vind. Maar consensus gaat altijd uitsluitend over de meerderheid van Nodes. Daarom vind ik permissionless chains ook interessant omdat Bitcoin en Ethereum 10.000+ nodes hebben en elke gebruiker mee kan stemmen door een node te draaien. Mja een hardfork is dus ook consensus voor nodig. Dit precies waarom veel Forks zo lang duren omdat het lang duurt voordat iedereen het over de update eens is. Bij permissioned chains is dit idd een ander verhaal.
@allen, ik ga de computable benaderen of nav dit artikel samen met de computable een panel discussie kunnen organiseren. Niet om te discussiëren wat je met blockchain allemaal niet kan maar om gezamenlijk te komen tot een conclusie waar het dan wel geschikt voor is. Wanneer ik stappen heb gemaakt zal ik jullie benaderen om deel te nemen. Nogmaals dank voor alle goede reacties en de leuke discussie.
Jongens, wat een teksten.
Het is vrij simpel. Data heeft waarde, de blockchain legt die vast, en je kan dat met deze technologie zelf in beheer hebben.
‘Decentralisatie’, de juiste apps hiervoor ontwikkelen, en nog heel veel meer innovatieve dingetjes… dat is een zoektocht.
Bitcoin doet dat goed.
Groet,
Bert
@Henri Je simplificeert een hardfork nu enorm. Bij een hardfork moeten nodes wel eerst akkoord gaan met de fork. Dit is ook waarom dit bij ethereum en Bitcoin altijd zo lang duurt aangezien het lang duurt voordat er consensus bereikt wordt over de fork. Dus dit heeft wel degelijk alles met consensus te maken. Dat een meerderheid van de nodes akkoord moet gaan is trouwens de definitie van consensus dus je geeft me hier in feite gelijk. Met je punt dat als je 3 nodes maar 2 nodes nodig hebt ben ik het helemaal mee eens en is waarom ik 5 nodes ook te weinig vind zoals gezegd in een eerdere opmerking hier. Bitcoin en Ethereum hebben echter 10.000+ nodes en hier wordt een fork niet zomaar klakkeloos geacepteerd, daar is minstens een maand voorbereidingstijd voor nodig.
Het rechtstreekse verband tussen prijs van bitcoin en energie is er helemaal niet. Plot energie maar eens tegen hashpower en dan zie je wat ik bedoel. Het is absoluut niet zo dat prijs maal 2, hashrate maal 2 is. Sterker nog toen bitcoin enorm steeg in 2017, steeg hashingpower relatief weinig. Het is alleen een indirect verband en uiteraard is de verwachting dat bij hogere prijs bitcoin de hashingpower stijgt. Dit is 1 op 1.
Ik ben het verder echt met je oneens dat bitcoin energieverspilling is al zou ik nogmaals graag een alternatief zien. Ik vind proof of work dat voor security en trust zorgt een belangrijk component en zeker niet minder verspillend dan in de lucht houden van bijvoorbeeld instagram of facebook.
Overigens verwacht ik uberhaubt niet dat bitcoin en ethereum ooit duizende tx per seconde aankunnen. Ik denk dat mainnet altijd relatief traag zullen blijven en snelheid verkregen wordt middels lightning en plasma channels die veel minder energie kosten. De mainchain audit dan als het ware de side channels.
Ik zie overigens zelf ook niet de waarde in bitcoin in de munt. Die munt zie ik puur als incentive om het netwerk in de lucht en eerlijk te houden. De echte waarde is censorshipresistance. Voorbeeld is #metoo in china die op ethereum kritiek publiceerde welke china er nu niet meer af krijgt. Ook het censoren van blockexplorers werkt niet omdat er daarvoor 10 blockexplorers terugkomen. Dit vind ik de echte kracht. Voor betalingen heb ik zelf geen problemen met mijn bank.
@Sjoerd, dat is iets waar ik me ook al geruime tijd over verbaas… wat is dat toch dat er zo fel val leer wordt getrokken?! Er wordt menig opiniestuk geschreven over machine learning / artificial intelligence of internet of things waar ik ook zo m’n bedenkingen bij heb. Waar je ook de vraag kunt stellen of er van enige list en bedrog sprake is. En toch zie ik daar de discussie niet zo zeer.
Ik kan niet anders concluderen dat vooral de mogelijkheid van waardecreatie (bijv. door cryptocurrencies) een grote rol speelt. Doordat men zelf tokens / currencies kon maken en uitgeven, leken de bomen tot aan de hemel te groeien, zeker tijdens de ICO hype in 2017-2018. Dat trok helaas ook veel bedenkelijk volk de techniek in met allerlei Ponzi-schemes, oplichting en bedrog tot gevolg. Na pieken komen dalen, en dat straalt in mijn beleving flink af op de techniek. Waar eerst alles met blockchain opgelost kon worden (niet waar natuurlijk), is blockchain nu de reinste oplichterij. Ook niet waar. Maar krijg die scherpe randjes er nu maar af. En die paradigma shift (sorry voor de hype term…) door Jeroen aangehaald speelt ook mee denk ik, al vraag ik me af of de meeste mensen zich dit realiseren.
Blockchain (of DLT zo u wilt) is voor mij de oplossing voor het double spending problem. Zonder een derde partij (centralisatie) is dit alleen op te lossen door iets als blockchain. Het was niet voor niets dat dit de doorbraak van bitcoin (en daarmee blockchain) was in 2009. Niets meer, niets minder. En die vorm van digitale ‘schaarste’ is in veel toepassingen inzetbaar….
Tim,
“Bij een hardfork moeten nodes wel eerst akkoord gaan met de fork. Dit is ook waarom dit bij ethereum en Bitcoin altijd zo lang duurt aangezien het lang duurt voordat er consensus bereikt wordt over de fork. ”
Ik denk dat je niet helemaal weet hoe de fork in de steel zit. Never mind, het is best complex. Devs doen lang over een fork omdat het wijzigen van de broncode van een node zeer gevoelig ligt. Dus consensus over de te wijzigen code is de consensus die getracht wordt gehaald te worden door de Devs. Devs zijn NIET de miners en die kunnen voor hun nodes kiezen of ze de oude standaard blijven handhaven of meegaan in de nieuwe standaard. Ook zijn er nodes die minder beheerd worden. Deze zullen dus na de software update niet meegaan naar de nieuwe standaard. Als de nieuwe code en blockchain compatible is met de huidige blockchain (minor change) dan ontstaat er geen fork, als dat niet zo is ontstaat er wel een fork. Daar hoeft geen node consensus ver te bestaan. Dus kiest de node beheerder er voor om de nieuwe update te installeren? Dit dus los van het lange proces totdat men tot code wijziging komt.
“Het rechtstreekse verband tussen prijs van bitcoin en energie is er helemaal niet.”
Die is er wel. Meer hashpower leidt tot meer berekeningen en meer stroom en hogere moeilijkheidsgraad van blocks.
” Sterker nog toen bitcoin enorm steeg in 2017, steeg hashingpower relatief weinig. ”
Ook niet waar, zie bijv.
https://bitinfocharts.com/comparison/bitcoin-hashrate.html
https://www.newsbtc.com/2020/01/19/bitcoin-hash-rate-hit-a-new-ath-and-its-crucial-leading-up-to-halving/
En dan bij de grafiek van Difficulty. Natuurlijk zit er wel een vertraging in en difficulty is ook gelang wat de markt verwacht wat de prijs gaat doen. Wat gek is en wat ik niet helemaal begrijp is dat de difficulty en dus nodige hashpower blijft stijgen terwijl de bitcoin zelf niet bijzonder hard stijgt. Dit betekent dat men verwacht dat de bitcoin de komende tijd dus enorm in de lift zal komen.
“Overigens verwacht ik uberhaubt niet dat bitcoin en ethereum ooit duizende tx per seconde aankunnen”
Ik weet wel zeker dat bitcoin nooit een hogere tx per seconde aan zal kunnen. Dit is fundamenteel aan blockchain.
Ja maar hoe zit het dan met Lightning Network? Ha, daar ik dit weekend nog een post over geschreven:
https://medium.com/@HenriKoppen/lightning-network-spells-trouble-46262f4c7263
Populariteit van lightning network zal bitcoin zelfs de das om kunnen doen. Als er meer dan 5 miljoen gebruikers zullen zijn van Lightning Network dan is de gehele bitcoin verstopt. Dit is op basis van de aanname dat de gemiddelde leeftijd van een channel niet langer zal zijn dan een maand.
De absolute schoonheid en kracht van bitcoin zit hem in dat je geld hebt zonder een bank nodig te hebben. Geld *is* the essentie van bitcoin en dus indirect van blockchain. Zonder waarde uit te drukken in geld is de censorship resistance van weinig waarde. Maar goed, dat is vooral mijn mening.
@Henri, Ik denk dat jij niet weet hoe een fork werkt, want de devs moeten ook overleggen met de miners om de code te implementeren. Ik heb zelf in het verleden lang een node gedraaid en moest toen ook forks wel of niet moeten accepteren. Als ik dit niet doe kan ik zelf de blockchain splitsen, maar dit is vrij nutteloos als ik dit in mijn eentje doe. We kennen echter gevallen waar dit wel succesvol is gelukt omdat meerdere miners besloten niet mee te gaan (bitcoin cash, ethereum classic). In het geval van bitcoin cash ging het deels om implementatie segwit en hier is maandenlang discussie over geweest. Het belangrijkste argument om telkens maar weer uit te stellen was de angst om een dergelijke splitsing want een fork moet door iedereen ondersteunt worden.
Ik zie niet hoe doe graphs iets bewijzen, het zet niet prijs tegen hashingpower uit, maar hashingpower tegen de tijd. Ik zeg relatief weinig maw hashingpower steeg stuk minder dan de prijs.
In je stuk of ligntning word veel gesimplificeerd, zal daar later nog wel op in gaan
Fantastische reacties :-). Kan bijna een whitepaper worden. Verwijs in deze context graag naar een artikel dat ik 2 jaar geleden heb geschreven en waar de discussie eigenlijk precies hetzelfde was:
https://www.linkedin.com/pulse/over-die-meest-gehypete-en-minst-nuttige-technologie-blockchain-bril/
Let op: Ook best lang…