Processen rondom het reviewen en publiceren van academisch onderzoek zijn niet transparant. Er zijn geen internationale standaarden. Vaak moet de portemonnee worden getrokken om een studie gepubliceerd te krijgen. Ook wordt er gefraudeerd. Een op blockchain gebaseerd platform voor academische peer-reviewing en artikelvertaling moet daar verandering in brengen. Computable spreekt met Lotte van Noort, mede-oprichter van de Nederlandse-Amerikaanse startup Perede.
Onderzoekers in contact brengen met reviewers en vertalers van over de hele wereld. Dat is één van de doelstellingen van de startup. ‘Onderzoekers moeten vaak flinke bedragen betalen om met hun werk in gerenommeerde wetenschapspublicaties als Nature en Science te komen. Ook het reviewen van de papers moet transparanter. Er wordt nu gefraudeerd doordat mensen werk kopiëren of zich voordoen als iemand anders’, vat Lotte van Noort (24) de pijnpunten samen.
Van Noort is tweedejaars student Informatiekunde in Utrecht en richtte in maart 2018 met een Amerikaanse vriendin, Xiomara Cooke, Perede op. Voordat ze in dat avontuur stapte, bezocht ze samen met Cooke in de VS verschillende bijeenkomsten in Chicago en New York over de opkomst en mogelijkheden van blockchain en cryptomunten. ‘We wisten niks anders dan dat blockchain iets met crypto was en dat er sprake was van een hype’, blikt Van Noort terug. Het duo vond aansluiting bij het samenwerkingsverband Chicago Blockchain Project.
Avanade
Van Noort kwam tijdens een blockchain-informatiemiddag op de Universiteit van Utrecht in contact met Rob Bakkers. Hij volgt voor adviesbureau Avanade nieuwe technologische ontwikkelingen waaronder blockchain en helpt startups met het opschalen van hun ideeën. Bakkers: ‘We zoeken altijd naar cases waarvoor blockchain interessant kan zijn. Daarbij is het belangrijk dat blockchain een toegevoegde waarde biedt.’ Hij ziet veel bedrijven die blockchain willen inzetten voor een toepassing waarvoor een normale database ook volstaat. In het geval van Perede liggen er volgens Bakkers kansen. ‘We willen graag kijken en helpen wat hier uit gaat komen op het moment dat ze gaan opschalen. Dan moeten ze naar een platform toe en daar ligt onze kracht.’
Avanade heeft zich kosteloos aan Perede verbonden om het verderop te helpen en om kennis en ervaring op te doen voor de eigen blockchainpraktijk. Daarbij kijkt het specifiek naar systemen en mechanismen waar niet één iemand de controle heeft over alle data, maar waar de zogenoemde middle man of tussenpersoon is uit te schakelen. ‘Het gaat dan in veel gevallen om trading-toepassingen. Dat gaat verder dan alleen de cryptomunten (bitcoin), maar ook om de achterliggende handelsplatformen. We kijken ook naar toepassingen binnen de energiesector’, legt Bakkers uit.
Perede, de toepassing
Maar wat ligt er nu eigenlijk voor een oplossing? De door Perede gebouwde blockchaintoepassing is gemaakt met opensource-programmeertaal Solidity en draait op een Etherium-ledger, legt cto van Perede, Laurens Wes, uit.
Van Noort: ‘Het reviewing-proces werkt als volgt. Na registratie op ons platform kan een auteur een paper uploaden om te laten reviewen. Hierbij kan de auteur aangeven wat de minimale gewenste rating van de reviewers is – bijvoorbeeld vier of vijf sterren. Op basis van deze voorkeur en de ervaring van de reviewers met het betreffende onderzoeksveld van het paper worden er 3 reviewers gekozen’
Wes: ’Bij het uploaden van het paper wordt er ook een hash van het document in de blockchain gezet als bewijs dat op die dag en dat tijdstip, het betreffende paper is ge-upload. Het paper wordt ook bij Perede opgeslagen zodat mensen er later bij kunnen. Vervolgens wordt het paper door de eerste reviewer gereviewd. Zijn review wordt bij Perede opgeslagen en een hash van de review wordt in de blockchain gezet, gekoppeld aan de hash van het paper dat eerder is ge-upload.’
Volgens de makers komt er zo een zogenoemde ‘chain of proof’ in de blockchain te staan waarbij het hele reviewing-proces van begin tot eind met timestamps bijgehouden wordt in de blockchain. Van Noort: ‘Vervolgens gaat reviewer 2 aan de slag, maar naast een review van het paper schrijft deze reviewer ook een review van de review van reviewer 1. Voor reviewer 2 worden er dus 2 hashes in de blockchain geplaatst, wederom gekoppeld aan de vorige “transactie” om de chain of proof intact te houden.’ De 3e reviewer schijft een review van het paper en reviews van de 2e eerdere reviews. Voor reviewer 3 worden er dus 3 hashes in de blockchain geplaatst.
Rating
De rating van reviewers wordt uitgerekend op basis van de reviews die reviewers elkaar gaven. De rating van reviewers is dus altijd achteraf te bewijzen aan de hand van de hashes van de reviews die in de blockchain zijn geplaatst. Dit is één van de kerneigenschappen waardoor Perede vele malen transparanter wordt dan het huidige systeem, stellen de oprichters van de startup.
Van Noort laat een interface zien van de demoversie, waaruit blijkt dat zoals reviewers als schrijvers van de papers op het platform welkom zijn. In het scherm zijn knoppen te zien als: ‘Become a reviewer’, ‘Open acces’, ‘FAQ?’ en ‘Review?’. Maar de aandacht ligt nu nog op de back-end van het systeem.
Eerste in de markt
Haar startup claimt de eerste in de markt te zijn die een platform biedt voor het reviewen van wetenschappelijke publicaties op basis van blockchain. ‘We zijn onafhankelijk van academische tijdschriften en transparant, terwijl de kosten lager zijn.‘
Van Noort rekent voor dat een wetenschappelijk tijdschrift als Nature rond de vijfduizend euro vraagt voor de publicatie van een onderzoek.
Er wordt nu nog gewerkt vanuit koffiebars, flexibele werkruimte en de keukentafel. Aan het einde van het tweede kwartaal van 2020 hoopt Van Noort live te gaan met Perede. Dat richt zich in eerste instantie op zowel de Amerikaanse als Nederlandse markt. Van Noort zegt al verschillende connecties te hebben met universiteiten en uitgevers in beide landen.
Grootste uitdaging?
Het systeem doorbreken wordt een flinke uitdaging, verwacht Van Noort. Binnen de academische wereld wordt al jaren op een bepaalde manier gewerkt en vaak nemen de wetenschappers de extra kosten en het gebrek aan transparantie voor lief. Maar de eerste reacties op het prototype en demo’s zijn volgens haar positief ontvangen.
Perede kan mogelijk profiteren van nieuwe wetgeving. Die verplicht wetenschappers om papers die met gemeenschapsgeld tot stand zijn gekomen, openbaar te maken. Dat vraagt volgens Perede om een nieuw systeem en daarbij moet blockchain een uitkomst bieden.
Ex-fotomodel
Tussen haar zestiende en drieëntwintigste werkte Van Noort, voordat ze in de wereld van blockchain terechtkwam, als fotomodel. In die periode reisde ze de wereld rond voor merken als Cloé, Vogue, H&M en Zara. Over de overstap naar de techsector zegt ze nu: ‘Er is geen logische stap na een modellencarrière. Die duurt vaak maar een aantal jaren. Ik heb er drie jaar mijn brood mee kunnen verdienen.’
Haar vader is ict-manager en haar moeder is zelfstandig onderneemster. ‘Ict en ondernemen zit in het bloed. Ik houd bovendien niet van stilzitten en doe vaak twintig dingen tegelijk’, aldus Van Noort.
Avanade
Nederlandse bedrijven willen graag starten met blockchain maar weten niet hoe en waar te beginnen. Uit onderzoek van Avanade blijkt dat zestig procent van de ondervraagde bedrijven zichzelf een onvoldoende geeft voor de eigen kennis van blockchain en de toepassingsmogelijkheden daarvoor. Volgens de consultants is samenwerking essentieel voor het succes van blockchain.
Avanade richt zich op innovatie, digitalisering en clouddiensten op basis van het Microsoft-ecosysteem. Het doel van het adviesbedrijf is om technologie, zakelijke- en industriële kennis samen te brengen tot oplossingen die impact hebben.