Sinds de opkomst van apps en cloud is het zakelijke it-landschap sterk gefragmenteerd. Naast de standaard kantoorsoftware verschijnen er steeds meer productiviteits-tools binnen organisaties, waarvan er veel onder de noemer schaduw-it vallen. Inmiddels is er een nieuwe zakelijke trend op komst: It-tools binnen organisaties worden steeds meer geconsolideerd. En dat heeft een aantal opvallende gelijkenissen met de smartphone-revolutie.
Veertien jaar geleden zette ik mijn eerste stappen in de it-branche als accountmanager bij een softwarebedrijf. Daar kreeg ik mijn eerste zakelijke smartphone: een Blackberry. Met mijn dikke vingers was dat best een uitdaging, maar ik kon e-mails versturen vanaf mijn telefoon.
In die periode liepen werkgevers nog voorop in het gebruik van technologie, in vergelijking met de consument. Werkelijk alles was op mijn werk beter, sneller en duurder. Vandaag de dag is dat totaal omgedraaid. Dagelijks spreek ik mensen die ontzettend hoge verwachting hebben van de it-oplossingen van hun werkgever, maar daar zwaar teleurgesteld van terugkomen. Waarom? Veel consumenten it-oplossingen zijn tegenwoordig zo gebruiksvriendelijk, dat medewerkers er vanuit gaan dat kantoorsoftware dat ook is. En dat is om allerlei redenen vaak niet het geval.
Denk bijvoorbeeld aan de traditionele afhankelijkheid van e-mail als primaire communicatiemiddel binnen bedrijven. Waarom bestoken we iedereen nog steeds met e-mails, bijvoorbeeld om afspraken te maken of zaken af te stemmen? Ik vraag klanten wel eens wanneer ze voor het laatst een e-mail naar familie hebben gestuurd om een vakantie te plannen. Tegenwoordig gebruik je daar een chatprogramma als Whatsapp voor. En dan communiceer je bovendien niet alleen met tekst, maar ook met memes, gifjes, en emoticons. Waarom lopen organisaties zo ontzettend achter op de technologie die we privé zo veelvuldig gebruiken?
Drie grote platformen
Bij vrijwel elke organisatie is e-mail nog steeds het primaire communicatiemiddel. Dat is sinds de opkomst van pc’s op de werkvloer altijd zo geweest, en zeker oudere medewerkers hebben daar meestal hun volledige werkproces omheen gepland. En bellen? Dat is veel te direct en verstorend, zeker voor jongere medewerkers. Het interessante is dat er in de loop der jaren steeds meer tools bijgekomen zijn, maar dat die vrijwel nooit door de organisatie zelf werden gefaciliteerd. En daardoor blijft het gebruik ook beperkt tot kleine werkgroepjes. Zo zijn er binnen elke organisatie wel een aantal onofficiële Whatsapp-groepjes, Dropboxen of Google Spreadsheets in gebruik. Aan die wildgroei aan apps lijkt nu een einde te komen, en ik zie daarin een sterkte vergelijking met de smartphonewereld.
Nadat er jarenlang een handvol smartphonebesturingssystemen om de markt vochten, kun je tegenwoordig hoofdzakelijk uit Apple en Android kiezen. Beide hebben hun eigen app-ecosysteem, en daarmee kun je als gebruiker in principe alles doen wat je wilt, van muziek luisteren en foto’s bewerken, tot navigeren en tekstverwerken.
Zakelijke platformen
In de zakelijke markt zie ik een vergelijkbare consolidatie. Wie zijn daar de grote spelers? Daar zijn het Microsoft, Google en Apple, waarbij de eerste veruit het populairst is. Dat is uiteraard mede te danken aan de lange historie van het bedrijf in zakelijke it-omgevingen. Zelf werk ik ook al jaren met Microsoft-oplossingen. Daarnaast heeft Microsoft met Office 365 een volwassen kantoorsuite in de cloud neergezet, met een overvloed aan verschillende apps, waar maar weinig partijen tegenop kunnen. Waarom zou je als organisatie nog allerlei verschillende productiviteitstools aanschaffen als je die allemaal ‘gratis’ meegeleverd krijgt binnen één licentie?
Ik zie het momenteel overal gebeuren: bedrijven kiezen steeds meer voor een uniforme platformstrategie met een set aan best-of-breed apps. Office 365 is zo’n platform, dat bovendien ook nieuwere zakelijke samenwerkingsvormen promoot met sterk geïntegreerde tools als Microsoft Teams en Yammer. Niet voor niets zijn er inmiddels zo’n 250 miljoen zakelijke gebruikers die met Office 365 werken, en daardoor ook binnen de zakelijke omgeving aan hun trekken komen door de rijke keuze aan apps.
Dus wanneer ik met mijn glazen bol naar 2020 kijk, dan zie ik dat er twee of drie zakelijke platformen een marktdominantie zullen krijgen én dat de kwaliteit van de apps hierbij het verschil gaan maken. Een organisatie die zijn platform openstelt voor externe tools, bijvoorbeeld gericht op gebruiksgemak of het beheren en beveiligen van data, heeft wat mij betreft de beste kansen. Want wat aanvankelijk het succes van smartphoneplatformen heeft bepaald, zal ook in zakelijke-it gelden: waar blijft die killer app?