Onderzoekers van Tilburg Law School beginnen een onderzoek naar de inzet van transparante en legitieme blockchaintoepassingen door de overheid. Het project ontvangt een financiering van een miljoen euro, deels publiek geld en deels privaat.
De overheid ontwikkelt blockchaintoepassingen om de dienstverlening te willen verbeteren. Soms leiden de applicaties echter tot complexiteit en onzekerheid over verantwoordelijkheid en regelgeving, constateren de onderzoekers. Zij gaan nu bekijken hoe de overheid de toepassingen zo kan ontwerpen dat burgers erop kunnen vertrouwen.
In het onderzoeksproject staan twee vragen centraal, schrijven de onderzoekers. De eerste heeft betrekking op conflicterende publieke waarden. Welke waarden komen in conflict als overheidsgezag wordt uitgeoefend met gedistribueerde technologie, zoals blockchain? De tweede vraag gaat over de voorwaarden die nodig zijn om sturing te geven aan de rol en verantwoordelijkheden van overheden die blockchaintoepassingen gebruiken.
Praktijkvoorbeelden
Voor beantwoording van deze centrale vragen kijken de onderzoekers naar twee praktijkvoorbeelden. Het eerste voorbeeld is het experiment Financiële Noodstop, van het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB). Dit pilotproject is bedoeld om mensen met schulden te helpen om hun boetes te voldoen. Het tweede praktijkvoorbeeld is een overheidsproject voor de toekenning van subsidies via de blockchain.
Met het onderzoek hopen de wetenschappers het mogelijk te maken om blockchaintoepassingen op een verantwoorde manier te ontwerpen en gebruiken, zowel juridisch als sociaal. Ze besteden daarbij veel aandacht aan de burger als eindgebruiker.
Het project
Het onderzoeksproject heeft de naam ‘The Role and Responsibilities of Public Actors in Distributed Networks. Transparency, Trust and Legitimacy by Design’. Het wordt geleid door doctor Jurgen Goossens van de Tilburg Law School, de rechtenfaculteit van Tilburg University. Ook het Tilburg Institute for Law, Technology and Society alsmede de Jheronimus Academy of Data Science in Den Bosch zijn bij het onderzoek betrokken.
Voor het project is in totaal een miljoen euro beschikbaar. 750.000 euro daarvan is afkomstig van een publiek samenwerkingsverband waarin onder meer NWO, gemeente Den Haag en enkele ministeries deelnemen.
De resterende 250.000 euro komt van zes private en vijf private partners. Het gaat om blockchainbedrijf Ledger Leopard, advocatenkantoor CMS, de Dutch Blockchain Coalition, ECP Platform voor de Informatiesamenleving, organisatieadviesbureau Berenschot, Privacy First, ict-bedrijf Smals en het Centraal Justitieel Incassobureau, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, gemeente Tilburg, Blockchain Projecten Nederlandse Overheid en Vereniging Juridische Kwaliteitszorg lokaal bestuur.