Nederlandse ict-overnamemarkt stevent af op record

In de eerste negen maanden van dit jaar zijn er op de Nederlandse ict-overnamemarkt 292 transacties gedaan. Als in het vierde kwartaal geen terugslag te zien is, zal 2019 als een recordjaar eindigen. Er is nog steeds veel kapitaal beschikbaar voor onder andere platforminvesteringen. Dat blijkt uit cijfers van financieel adviesbureau Corporate Finance International (CFI), gespecialiseerd in het begeleiden van fusies en acquisities.

CFI noteerde voor het eerste kwartaal 100, het tweede kwartaal 102 en het derde kwartaal 90 transacties. Daarbij gaat het om overnames, fusies en minderheidsdeelnemingen. Naar verwachting zal het tempo in het vierde kwartaal hoog blijven, waardoor dit jaar op een record afstevent. Dat is nu nog in handen van het jaar 2017 (383 deals). Algemene indruk: er is veel kapitaal op de markt, waarvan een groot deel op de plank ligt. Investeerders willen dit geld aan het werk zetten.

Ramon Schuitevoerder, hoofd van het ict-team en partner bij CFI, noemt 2019 het jaar van de platforminvesteringen. Hij legt uit: ‘er stapt een investeerder in bij een it-bedrijf met als doel het versneld te laten groeien. Dat gebeurt dan via een buy-and-build-strategie met aanvullende overnames om bijvoorbeeld een nieuwe markt te betreden, een nieuw land of een aanvullende technologie of klantenkring. Uiteindelijk ontstaat er een federatie van bedrijven die onder een holdingmaatschappij vallen of alles wordt in een bedrijf geïntegreerd.’

Hij wijst als voorbeelden op de Visma Groep, Nedvest/ECI en Total Specific Solutions (TSS). De Noorse bedrijfssoftwareleverancier Visma sloot dit jaar al vier transacties op de Nederlandse ict-markt, waaronder de overname van de overheidsautomatiseringsgroep Roxit. In de jaren daarvoor liet Visma zich al ook niet onbetuigd met acquisities, met name op het gebied van administratieve software en oplossingen voor personeelszaken. Visma wordt ondersteund door de Britse investeringsmaatschappij Hg Capital.

Platformovernames

Schuitevoerder noemt tevens de deal tussen durfkapitalist Nedvest en het Amerikaanse ECI Software Solutions. Nedvest bouwde de afgelopen jaren aan een portfolio-onderneming van softwarebedrijven in Nederland: de Trivest Software Group over, voornamelijk binnen de maakindustrie. Daaronder vallen Ridder Data Systems, Trimergo, Bemet in Veenendaal, Proteus, Wintheon, Inventive en GNB. Voor ECI is Trivest de grootste acquisitie tot op heden; de nieuwe Amerikaanse eigenaar wil met deze platformovername eerst een sterke positie in de Benelux en later ook in heel Europa verkrijgen.

Bij het Nederlandse TSS, dat meer gericht is op verticale sectoren, staat dit jaar de teller op maar liefst zestien deals. Daar zitten voor een deel ook buitenlandse transacties bij, onder andere in Duitsland en Frankrijk. Op de Nederlandse markt kocht TSS de afgelopen negen maanden Square Information Solutions (bibliotheek-/zoekmachinesoftware), Onetrail (datalogistieke oplossingen), Korton (mobiliteits-apps) en Nostramadus (software voor personeelsplanning). Ook nam het begin januari de corporatie-activiteiten van Centric over. De TSS Groep maakt deel uit van het Canadese softwareconglomeraat CSI.

Grotere tickets

Randy de Visser, associate van het ict-team bij CFI, merkt dat er onder investeerders behoefte bestaat aan grotere bedrijven om in te stappen. ‘Er is veel kapitaal beschikbaar in de markt, alleen zijn er op de Nederlandse markt niet zoveel grotere ict-bedrijven aanwezig. Daarom zie je partijen als TSS en Main Capital ook over de grens actief worden en daar grotere ’tickets’ doen. Main Capital is  bijvoorbeeld een nieuw investeringsfonds gestart waarvoor het 450 miljoen euro heeft opgehaald en is met name op de Duitse en Zweedse softwaremarkt actief geworden. Er zijn zelfs kantoren geopend in Düsseldorf en Zweden.’

Dat neemt niet weg dat Main Capital nog steeds op de Nederlandse markt winkelt. Zo kocht de investeringsmaatschappij eerder dit jaar Optimizers, een aanbieder van oplossingen voor voorraadketenbeheer op de logistieke markt uit Nijkerk. Met de investeerder aan boord wil het bedrijf internationaal verder groeien en profiteren van de aanhoudende groei naar supply chain management (scm)-software.

Slag om Microsoft Dynamics

De Visser ziet, de afgelopen negen maanden overziend, verder dat er een groeiende belangstelling is voor Microsoft Dynamics-partners. Hij rept over HSO uit Veenendaal dat de Amerikaanse investeringsmaatschappij The Carlyle Group aan boord haalde. De Amerikaanse kapitaalverschaffer gaat de verdere internationale groei van de Microsoft Dynamics-expert ondersteunen. De Nederlandse investeerder Waterland nam op zijn beurt het Nederlandse Pylades en de Belgische Ad Ultima Group over en smeedt ze samen tot een grotere Dynamics-club. De investeerder helpt de gecombineerde groep om de (internationale) groei te versnellen, zowel organisch als via overnames.

‘Dit soort bedrijven zitten met hun Dynamics-oplossingen vaak in verticals’, licht De Visser toe. ‘Door ze op te kopen en samen te voegen creëer je schaalvoordelen terwijl het specialisme behouden blijft. Ook Microsoft heeft een voorkeur voor minder maar grotere partners, zeker met het oog op het in de markt zetten van de cloudversie Microsoft Dynamics 365. Ze zetten hiermee een meer geïntegreerde oplossing in de markt dan SAP en Oracle. De cloudadoptie is in Nederland groot; ik verwacht veel van de afzet van Dynamics 365.’

Een sprekend voorbeeld vindt hij tevens het vroegere CRM Partners dat na een aantal overnames in voorgaande jaren het volledige portfolio rond het Microsoft Business Applications-platform afdekt. Dat leidde tot een naamsverandering begin dit jaar: als Fellowmind wil het bedrijf zich ook over de grens breder etaleren. Het bedrijf maakte begin november bekend met het Zweedse Orango en het Finse eCraft samen te gaan om een Europees platform voor Microsoft Business Applications te creëren. De transactie wordt ondersteund door de Noorse investeerder FSN Capital.

Nederland erp-land

Nederland is een echt enterprise resource planning (erp)-land, constateert Schuitevoerder. ‘De basis ervan is deels gelegd door Baan Company en de afsplitsingen die daar uit zijn voortgevloeid. Maar er zijn ook sterke partijen als Exact, Unit4 en Afas die al decennialang actief zijn en zich met name op het mkb richten. Al die erp-partijen maken een overstap naar de cloud en hebben daarvoor extra kapitaal nodig. Je ziet dus op een breed front investeerders instappen.’

Daarnaast bouwen de grotere partijen hun portfolio uit. Zo nam Exact, dat afgelopen februari door de ene investeerder Apax werd overgedaan aan een andere investeerder (KKR), in juni de bouwautomatiseerder Bouw7 over om een steviger positie bij de aannemerij te verkrijgen. Begin dit jaar had de erp-leverancier nog SRXP ingelijfd, een Amsterdamse specialist van online software voor de verwerking van declaraties.

Concurrent Unit4 houdt zich redelijk op de vlakte, al deed de bedrijfssoftwareleverancier nog wel twee kleine overnames dit jaar: de Belgische scale-up Intuo (software voor talentbeheer) en de fiscale saas-dienst Fiscaal Gemak (JSKS). Interessante vraag is wat er met het softwarebedrijf gaat gebeuren: in 2014 was er een buy-out, waarna de Amerikaanse investeerder Advent International instapte. Inmiddels vijf jaar later is een aanstaande exit niet onlogisch. Niet voor niets is er dit jaar een nieuwe topman benoemd: Mike Ettling. Hij gaat meer focus in de organisatie aanbrengen door onderdelen te verkopen, zoals begin november Verzuimsignaal aan concurrent Visma. Zo wordt het bedrijf aantrekkelijker voor een doorverkoop aan een andere investeerder? Of komt er wellicht als exit een nieuwe beursgang?

Nog meer tractie

Een ander veld waar veel tractie bestaat, is dat van de bureaus voor digitalisering (online portalen, digitale marketing, mobiele apps). Zo schreef Computable afgelopen september dat de overnamehonger van het Belgische digitaal agentschap Intracto nog niet lijkt te zijn gestild. Met vooral Nederlandse branchegenoten op het menu, zoals bleek uit de overnames van GUC Agency, Frontmen, EZCompany en Blue Web Solutions. Zijn Nederlandse evenknie Dept (voorheen TamTam) bouwt al langere tijd aan een breed platform, maar dan Europees actief: het kocht in augustus het Duitse internetadviesbureau voor data-analyses Leroi Consulting en pleegde begin dit jaar zijn eerste Amerikaanse overname: Rocket Insights. Dit bedrijf met kantoren in Boston en New York ontwikkelt webproducten en apps, onder andere voor Fox.

Een deal waar CFI zelf bij betrokken is geweest, evenals bij de eerder genoemde transacties met Frontmen en Pylades, was de overname van Ymor door de hosting- en clouddienstverlener Sentia. Ymor is een Utrechtse leverancier van software en diensten voor application performance monitoring (apm) en analyses van it-omgevingen. CFI begeleidde Ymor en investeerder Main Capital (met de exit) in het verkooptraject. De Visser stelt dat er grote behoefte is aan het realtime monitoren van de applicatieketens van ondernemingen, zeker met de groei van cloudomgevingen. ‘Er bestond in de markt veel belangstelling voor Ymor. Zeker omdat het bedrijf met big data steeds waarde toevoegt aan de monitoring. Een mooie, sterke add-on met veel groeipotentie voor Sentia.’

Belgisch fonds

Tot besluit wil Schuitevoerder nog wijzen op het jonge fonds Fortino Capital. Het is van oorsprong Belgisch en wordt geleid door de oud-Telenet-topman Ducko Sickinghe. Hij heeft zijn kapitaal samen met dat van een aantal partners gestoken in deze investeringsmaatschappij. In eerste instantie handelde het om venture capital voor startups en scale-ups. Maar sinds enige tijd bestaat er ook een buy-out-fonds van zo’n tweehonderd miljoen euro. Daarmee bevindt Fortino zich in het speelveld van partijen als Main Capital, TIIN Capital, Newion, en Waterland.

Fortino winkelt naast de Belgische ict-markt ook in Nederland. Het nam dit jaar al meerderheidsparticipaties in Maxxton (software voor verhuurders van vakantieaccomodaties) en de Odin Groep, bestaande uit de bedrijven Previder, Heutink ICT en Winvision.