PostNL staat voor een versnelde transformatie. Het bedrijfsmodel wordt voortdurend aangepast. Om die veranderingen snel te kunnen doorvoeren, moet de logistieke dienstverlener over de juiste ict-bouwstenen beschikken.
Marcel Krom, cio van PostNL, zei dit tijdens een presentatie op de gecombineerde beurzen Infosecurity.nl en Data & Cloud Expo. Hij ging uitgebreid in op de veranderingen.
Zonder de cloudtransitie zou PostNL nooit zo snel mee kunnen bewegen in een logistieke wereld die razendsnel verandert. De ontvangende klanten gaan de supply chain aansturen. Ze bepalen op welk tijdstip een pakje moet worden bezorgd. Consumenten hebben steeds hogere verwachtingen. Een app moet feilloos werken. Wie gemiddeld of lager scoort, verliest de race. Tegelijk wordt de post- en pakjesvervoerder van alle kanten op deelmarkten door nieuwkomers uitgedaagd.
Om in dit geweld staande te blijven moet de digitalisering goed op orde zijn. Krom spreekt van noodzakelijke digitale bouwstenen. De eerste stap was de overgang naar een volledige cloud-omgeving, een operatie die afgelopen zomer is afgerond. Andere belangrijke bouwstenen zijn het api-ecosysteem, platformen zoals apps, devops/agile en kunstmatige intelligentie/machine learning.
Rode draad
Een jaar of vijf geleden heeft PostNL bij alle tachtig projecten die toen gaande waren, gekeken welke overeenkomsten er in de functionaliteiten bestonden. De rode draad was dat het ‘alles wat beweegt’ wilde volgen. Alle designprincipes zijn hierop geënt. Voor nieuwe applicaties gelden richtlijnen om hier rekening mee te houden.
Vooral het pakjesbedrijf dat bij PostNL voor omzetgroei zorgt, staat voor de uitdaging voortdurend met nieuwe diensten te komen. Heel belangrijk is het api-ecosysteem. Zulke api’s werken als een digitale stekkerdoos waar de applicaties van webwinkels met PostNL worden verbonden.
Klanten als Bol.com, Coolblue, Alibaba en Zalando stellen op dit vlak hoge eisen. PostNL moet bijvoorbeeld meer dan 99,5 procent van de tijd online bereikbaar zijn. De responsetijd dient minimaal te zijn. Krom: ‘Als niet binnen 0,3 seconde wordt gereageerd, gaan ze naar een andere logistieke dienstverlener.’ Dit betekent dat de infrastructuur absoluut betrouwbaar moet zijn. In gesprekken met klanten is een van de eerste onderwerpen de interfacing. Soms nog voordat er wordt gesproken over de tarieven. Daarom krijgen de api’s veel aandacht. Hetzelfde geldt voor de app, het platform waar de klant met PostNL in contact komt. Bijna dagelijks worden nieuwe releases gedaan die de klantervaring moeten verbeteren.
Voorbereid
PostNL ziet op deelmarkten nieuwe partijen ontstaan waarmee het verstandig is om samen te werken. Het bedrijfsmodel moet daar geschikt voor zijn. De systemen op de achtergrond moeten hier wel op voorbereid zijn. Krom: ‘Al is de front-end nog zo snel, de back-end achterhaalt hem wel.’
De cio benadrukt dat het businessmodel verbonden moet zijn en vastgeklonken aan de it-infrastructuur. Cio’s moeten daarbij vijf jaar vooruitdenken. Als ze een beeld hebben van wat er op hen afkomt, moet tijdig naar de infrastructuur en de applicatie-omgeving worden gekeken. ‘Wat dat betreft gaat de kost voor de baat uit’, zegt Krom. Het antwoord op de vraag welke bronnen in de cloud moeten worden aangeboord, hangt af van de applicaties die naar verwachting nodig zijn.
Krom waarschuwt voor de gedachte dat het werken in de cloud een organisatie helemaal vrij maakt. Hoe meer je de cloud ingaat, des te sterker je vastzit aan de leverancier. Er blijft sprake van een vendor lock-in. Je kan niet zomaar even switchen van leverancier. PostNL heeft ruim 450 applicaties gemigreerd en de achterliggende ict-architectuur gewijzigd. Niet alles ging van een leien dakje. ‘Daar moet je wel tegen kunnen.’
In plaats van in hardware te investeren, gebeurt nu alles in de cloud. De eigen datacenters werden dit jaar gesloten. Gemigreerd werd naar software-as-a-service-oplossingen. ‘Die migratie is een voldongen feit. We zitten op een pad waarbij we niet meer terug kunnen. Enige dwang is daarbij nodig. Grote bedrijven bewegen niet vanzelf. Door hardware te vervangen door de cloud, moet iedereen wel mee. The only way-out is going to the cloud’, aldus Krom. Ook applicaties waarvan binnenkort afscheid wordt genomen, gaan naar de cloud. Voordeel is dat als zo’n applicatie wordt uitgezet, direct alle kosten van de infrastructuur wegvallen. Als je on-premise werkt, is dat geenszins het geval.
Roadmap
Terugblikkend op de cloudtransformatie stelt Krom vast dat veranderingen nu veel sneller zijn door te voeren. Maar het moet allemaal nog sneller. Een groot voordeel is dat vanuit de applicatie-roadmap en de bijbehorende ‘verservicing’ meer flexibel is te opereren. Een belangrijk pluspunt is de snellere vernieuwing. ‘Vanuit de cloud spoelt de innovatie over je heen.’ Steeds meer functionaliteit komt via de cloud beschikbaar. ‘Er komt meer op je af dan je aankunt.’
Krom omschrijft zijn hoofdtaak als ‘verandermanagement’. Zeventig procent van alle innovaties wordt door it gedreven. Volgens hem zijn veel veranderingen mogelijk omdat de cloud zorgt voor schaalbaarheid, en een focus op de functionele kant van je architectuur. ‘Deze moet dan wel ‘functional decomposed’ zijn. Als je nog veel monolieten hebt, wordt het lastig om flexibel te zijn. Deze tijd met cloud, digitale disruptie en continue veranderingen is prachtig en interessant, maar ook intensief. Voor je klanten, je medewerkers en je bedrijf.’ Krom wijst erop dat oudere it’ers daar wel in mee moeten gaan. ‘Een cursusje in de baas zijn tijd is niet voldoende. Dan red je het niet.’
