Het is onwenselijk dat leveranciers van elektronische patiëntendossiers (epd’s) niet aan dezelfde transparantieverplichtingen hoeven voldoen als de sector waarvoor ze werken. Dat zegt minister Bruno Bruins (Medische Zorg) in reactie op Kamervragen over de marktwerking in de zorg-ict.
Tweede Kamerlid Maarten Hijink (SP) stelde de minister vragen naar aanleiding van een recente tv-uitzending van De Monitor. Daarin werd onder meer de marktdominantie van Chipsoft en Epic aangekaart, twee leveranciers van epd-systemen. Vijftig van de vijfenzeventig Nederlandse ziekenhuizen gebruiken epd-software van Chipsoft, elf de software van Epic.
De dominantie in de epd-markt leidt volgens De Monitor tot te dure software, vendor lock-in en beperkte mogelijkheden tot gegevensuitwisseling. Het zou bovendien grote winsten in de hand werken. ‘Ik neem signalen over hoge winsten van ict-leveranciers die actief zijn in de gezondheidszorg serieus’, reageert minister Bruins deze week. ‘Bedrijven mogen een eerlijke prijs vragen voor het leveren van hun producten of diensten; er mag geen sprake zijn van misbruik van een economische machtspositie.’
Maatschappelijke verantwoordelijkheid
Spelers in de zorg-ict-markt hebben een maatschappelijke verantwoordelijkheid, vervolgt de minister. Daarbij hoort volgens hem ook transparantie van onder meer ontwikkelkosten en prijsopbouw. ‘In dat kader vind ik het onwenselijk dat ict-leveranciers bijvoorbeeld niet aan dezelfde transparantieverplichtingen dienen te voldoen als de sector waarvoor ze werken’, schrijft hij.
Bruins vindt bovendien dat de maatschappelijke verantwoordelijkheid ‘de juiste bekostigingsmodellen’ met zich meebrengt. Volgens hem houdt dit onder meer in dat de leveranciers perverse prikkels die uitwisseling in de weg staan, zoals kosten per gegevensuitwisseling, moeten vermijden.
Prijsonderhandelingen
De bewindsman wijst erop dat ziekenhuizen en andere zorgverleners vrij zijn in de keuzes die ze maken. ‘Het is aan zorgpartijen zelf om met ict-leveranciers te onderhandelen over de juiste prijzen en eisen.’ Hij bekijkt samen de zorgsector de mogelijkheden om krachten te bundelen in de onderhandelingen met de epd-leveranciers, bijvoorbeeld door het opstellen van gemeenschappelijke wensenlijsten.
Om de marktwerking in de zorg-ict te stimuleren, wil Bruins de huidige hindernissen om van ict-systeem over te stappen, zoveel mogelijk wegnemen. Hij wil open systemen en standaardisatie bij wet afdwingen, zodat gegevens ook door andere systemen te gebruiken zijn. ‘Zo kan er een markt ontstaan, doordat de informatie niet langer opgesloten zit in een enkel systeem en ook overstappen technisch eenvoudiger kan dan nu.’
Het bedrijfsleven en de zorgsector hebben onlangs een manifest ondertekend. Ze spreken erin hun steun uit voor de wettelijke verplichting van digitale gegevensuitwisseling, open systemen en open infrastructuren. Het manifest is nog niet ondertekend door Chipsoft en Epic, wel door Nexus, de nummer drie epd-leverancier in Nederland.