Minister van infrastructuur en Waterstaat, Cora van Nieuwenhuizen, ontbindt een contract met Deloitte voor de levering van een inhuursysteem voor extern personeel voor Rijksdiensten. Hoofdaannemer Deloitte Consultancy krijgt er flink van langs in een Kamerbrief.
De minister verschoof tot twee keer toe de termijn waarop een werkend systeem moest zijn opgeleverd. Ze ziet geen andere mogelijkheid dan ontbinding van het contract nu het systeem nog steeds niet werkt.
In de brief aan de Tweede Kamer schrijft ze dat na het zomerreces de Tweede Kamer wordt geïnformeerd over vervolgstappen. Dan moet bijvoorbeeld duidelijk worden of er een rechtszaak komt.
Eind 2018 was al bekend dat het project DigiInhuur, een systeem voor de inhuur van externe medewerkers bij diverse Rijksoverheidsdiensten, dreigde te mislukken. Er was veel onduidelijkheid over projectkosten, beheer, rollen en aanpak voor de invoering. Het Bureau ICT Toetsing (BIT) adviseerde de minister om snel duidelijkheid te krijgen over het verloop van het project, kosten en de oplevertermijn van het systeem.
Verantwoordelijk voor de implementatie van het SaaS-platform DigiInhuur is dienstverlener Deloitte Consulting. Die maakt gebruik van een SAP-systeem dat wordt ontwikkeld door de Amerikaanse SAP-specialist SAP Fieldglass. Die partij is als onderaannemer bij de opdracht betrokken. Het systeem moet allerlei koppelingen met onder meer financiële systemen krijgen. Het beheer zou gezamenlijk worden uitgevoerd door enkele Rijksdiensten en Deloitte.
Deloitte wil niet op de zaak reageren. Een woordvoerder reageert op vragen van Computable dat het bedrijf niet ingaat op ‘cliëntaangelegenheden’.
6 miljoen euro
De initiële kosten van het systeem waren in 2014 geraamd op 4,3 miljoen euro, een bedrag dat na de aanbesteding werd verhoogd naar 7,8 miljoen euro. Eind 2018 werd het bedrag teruggeschroefd naar zes miljoen euro.
De minister meldt niet welk deel van dat bedrag daadwerkelijk is uitgegeven.
Ontbinding van overeenkomst
Parafrase uit Kamerbrief minister van Nieuwenhuizen:
In maart jl. heb ik geconstateerd dat de leverancier het product DigiInhuur nog niet had opgeleverd. Als gevolg daarvan heb ik de leverancier op 26 maart jl. in gebreke gesteld en hem daarbij een herstelmogelijkheid geboden van 1 maand.
Na ommekomst van die termijn was het product nog steeds niet opgeleverd. Omdat de leverancier vervolgens aangaf dat hij begin mei alsnog correct zou opleveren, zijn niet direct stappen ondernomen. Nadat oplevering wederom uitbleef heb ik de leverancier op 4 juni jl. medegedeeld mij te zullen beraden op de te nemen maatregelen. Nadat ik de stand van zaken nader heb onderzocht, heb ik besloten om tot ontbinding van de overeenkomst over te gaan.
Bron: Kamerbrief Voortgang project DigiInhuur. Klik hier voor de pdf.
KJ: Verkeerde aanname. Ik heb voldoende enterprise ervaring en *daarom* ben ik ook zo stellig met mijn mening. Het is gewoon niet mijn ding en kan me ook niet voorstellen dat het voor andere mensen wel hun ding is. Je hebt weinig in te brengen, mag alleen inkleuren binnen de regels, bent beperkt tot een klein stukje. Alle veranderingen gaan traag, er zit een laag boven je die vaak geen clue hebben. Etc. Ben liever een paard in het wild, dan een koe in de industrie. En als je op die laatste vraag doelt (er staan er meer in mijn reactie), dat was een grapje maar met een serieuze ondertoon.
Prima om overeen te komen dat onze meningen ver uit elkaar liggen. Ik ben totaal niet in staat om in te zien dat werken voor een groot bedrijf aan grote ingewikkelde oplossingen, die traag en totaal onsexy zijn, geplaagd worden door legacy, waarin je volledig vastgelopen in een moeras doorheen moet tijgeren zonder enig zocht op oprechte waardering en succes. Dat ik dat niet in kan zien, wil ik dan ook graag vasthouden.
Henri,
Ervaring IN een enterprise organisatie of ervaring MET enterprise systemen zijn twee geheel verschillende dingen. Stellen dat je beperkt bent tot een klein stukje, veranderingen traag gaan en er een laag boven je zit die geen clue heeft van wat je aan het doen bent beschrijft de enterprise organisatie. OVer dat soort organisaties mag je een mening hebben maar volgens mij ben je niet zo principieel om (lucratieve) opdrachten daarvan te weigeren.
Verder ben je ook abuis met het idee over legacy, de koeien in BGC-matrix hebben een bewezen betrouwbaarheid en rendement wat niet gezegd kan worden van de wilde paarden in de matrix. Welbeschouwd heeft de minister op advies van BIT de (te) wilde paarden afgeschoten omdat ze niet te temmen waren. Het vervelende met de twaalf ambachten en dertien ongelukken oplossingen van al die wilde paarden is namelijk het onderhoud.
Interessant dat in de reacties alles tóch weer in de IT-sfeer wordt getrokken.
“Zie je wel?” hoor je de verantwoordelijken al zeggen, “het is een IT-probleem, wij konden er niets aan doen!”
Nee Ewout, je verwart de *waarde* van de legacy systemen en hoe *leuk* het is om die systemen te onderhouden.Ik zeg *niets* over de *waarde*, maar meer over hoe *leuk* ik het vind om aan dat soort systemen te werken.
Ieder vogeltje zingt hoe die gebekt is.Jij zingt graag over de olifanten.
De diepere betekenis zal je wellicht ontgaan. Er is namelijk een relatie tussen wat enterprise software is en wie daaraan werken….
Hmmm back on topic alstublieft,
Het ging hier om eenmMinister die klaarblijkelijk ontevreden is met een resultaat van een aannemer….voor een softwareproject van een zogenaamd inhuurportaal voor externen!
En Ik reageerde hierop met : “Het projectteam van Deloitte zou volgens mij moeten kunnen uitleggen waarom men in de veronderstelling leefde alle noodzakelijke functionaliteiten 22 Maart 2019 te kunnen opleveren? Dit beloofde hoofd projectleiding immers aan de minister!”
Het kan gewoonweg niet zo zijn dat men Deloitte 2 jaar als hoofdaannemer aan software heeft laten werken en er 2 jaar na aanvang en 4,5 miljoen euro armer, er niets tastbaars over is gebleven (ik weiger dat nou eenmaal te geloven!) Dat men niet alle functionaliteit via programmeren heeft weten te realiseren, lijkt me overduidelijk (het BIT waarschuwde hier al voor eind 2018)
Wat is er nu opgeleverd? Wat is er bruikbaar? En is vertegenwoordigd dat de waarde van 4,5 miljoen EURO, daar ben ik benieuwd naar?
Ron. Het contract, aanbesteding e.d moet daar duidelijkheid over geven. Als Deloitte een inspanningsverplichting heeft omdat de opdrachtgever geen goede opdracht gegeven heeft, dan kan het zijn dat er 4,5 mio (en meer) is weggeplast.
Ik ken de details nogmaals niet, maar ik kan me niet voorstellen dat het een eenzijdige schuld is. Deloitte zit in een lastig pakket, want als zij hun kant van het verhaal uitleggen -en die is negatief- dan kan dat ook gevolgen hebben voor andere projecten.
Maar wat ik vermoed is dat er zoveel lijken aan weerskanten liggen dat geen van beide partijen echt de behoefte heeft transparant te zijn…
Wat mij betreft is het duidelijk dat er fundamenteel op een verkeerde manier getracht wordt systemen te bouwen.
@P J Westerhof : Wat is de IT sfeer? Het gaat om het systeem. Systemen bestaan uit people, processes en technology. Uiteindelijk is het fundament een stuk software, processor kracht en opslag. Als deze niet in lijn liggen met de processen kun je het best een IT probleem noemen ondanks dat er veel niet IT stakeholders inzitten.
@PJWesterhof Op 7 augustus 2019 12:31 schrijf je dat het geen ICT probleem is, geen aanbestedingsprobleem maar eerder bij de opdrachtgever ligt. Denk dat het allemaal wat met elkaar samenhangt. Uiteindelijk is het wel heel belangrijk wat voor ICT oplossing is er gekozen wordt, een verstandige haalbare keus is een voorwaarde. Bestaand maatwerk overzetten en een beetje bijwerken, nou dat klinkt niet verstandig en onzeker en onduidelijk pad of je moet heel goed weten wat je doet. Dat is inderdaad iets voor de opdachtgever. Maar ook, in het aanbestedingscircus wordt voor technische kennis ook geleund op de leveranciers. Wat dat betreft ben ik toch een fan van de aloude ict afdeling die zeggenschap. Er had toch iemand moeten zeggen, zo gaan we dat niet doen?
Gelukkig is er nu het BIT, dat is toch een mooi resultaat van de commissie Elias. Een interne afdeling die bestaande ICT projecten de maat neemt. De commissie Elias liet goed zien hoe dat nou zo gaat: alles wordt ingehuurd.
Die ontwikkeling noem je ook, dat is zo in de jaren 90 na de val van de muur begonnen, de zegeningen van de markt. Goedkoper en hogere kwaliteit. Ik denk dat het op beide punten misgaat. Ik geloof nooit dat de overheid slanker en het voor minder geld doet. Wel peperdure inhuur. Het enige wat het gebracht heeft is minder kwaliteit, de marktbureaucratie en ook nog een race to the bottom. En dit soort prutsprojecten dus.
@KJ Dat is niet zo mooi als de partij waaraan het uitbesteed is het vervolgens ook weer uitbesteedt. Daar zal een opdrachtgever niet blij mee zijn en ik denk ook, voor de communicatie niet handig. Zeldzaam treurig.
@Ewout Je schrijft dat er 2 inschrijvingen zijn geweest en er op kwaliteit en prijs is gekozen. Kortom, de goedkoopste was de beste.
Henri, we mogen inderdaad niet speculeren (daar is de beurs voor 😛 )…
Mijn angst is dat we misschien we de waarheid wel nooit te horen krijgen ~@#%!%~@#%@#%@#~$ Dit zoveelste IT Debacle bij onze Overheid zal geen enkele Volksvertegenwoordiger ontgaan zijn… en het is dan ook wachten op actie uit de Tweede Kamer.
Verder waardeer ik overigens elke uiting die ervan getuigt met enige diepzinnigheid bij het informatie en communicatie vak betrokken te zijn. Het stoort me nou eenmaal mateloos dat we deze IT faal problematiek nou al jaren onder ogen krijgen, en goed opgeleide (en ik mag hopen ook daarnaar beloond) mensen er maar niet in slagen om succes te boeken… Dit zijn toch geen voorbeelden, en een wel doordenkend mens (boerenverstand) zegt dan , kap daarmee!
Het is nou eenmaal uw en mijn belastinggeld en gaat ons daarom allemaal aan, zeker diegene die deze materie goed begrijpen…
Een tweede commissie “Elias” lijkt me te pijnlijk, maar wellicht onvermijdbaar om dit “onkruid” uit te roeien.
Mijn twee centen; oproep aan de Politiek “Laat de vingers” van het BIT (het behoed u en mij voor nog meer belastinggeld verspilling…) zo lang we deze aanbestedingsmoraal niet positief weten te krijgen, doet men daar goed werk!
@Louis Kossen : uiteraard hangt het allemaal met elkaar samen, en het is de Opdrachtgever die voor de samenhang moet zorgen en daartoe een helder overzicht moet bewaren.
Daarbij blinkt het BIT-rapport overigens ook niet uit door helderheid.
Mede ter verduidelijking van mijn standpunt een poging tot ordening :
1. Organisatie
1.1 Uit het BIT-rapport valt op te maken dat I&W/FMC de formele (ambtelijke) opdrachtgever en project-uitvoerder is. Terwijl BZK/EC O&P en I&W/RWS eveneens onderdeel uitmaken van de Opdrachtgevers-groep.
1.2 I&W, BZK/EC O&P en I&W/RWS/CIV vormen als afnemers de Gebruikersgroep, en bedienen eindgebruikers in de vorm van zeventien afnemende onderdelen van ministeries.
1.3 Het BIT vermeldt I&W/??? als acceptant van het systeem
1.4 Een samenwerkingsorganisatie van RWS, de I&W/DCI en Deloitte Consulting zal verantwoordelijk zijn voor het toekomstig beheer van DigiInhuur. De verdeling van de werkzaamheden tussen de afnemer, deelnemer, projectorganisatie en leverancier is nog niet bekend.
* SAP Fieldglass in de VS treedt op als onderaannemer van Deloitte Consulting en kan derhalve buiten beschouwing blijven.
2. Verloop
2.1 I&W/??? heeft het Plan van Esen opgesteld. Onduidelijk of en door wie het PvE is geaccordeerd. Ook onduidelijk is of en wie Test- en Acceptatie-criteria (incl. uitrol- en beheercriteria!) heeft opgesteld en geaccordeerd.
2.2 Deloitte Consultancy kan tot op heden een aantal belangrijke door I&W gestelde systeemeisen niet invullen. Zonder deze functionaliteit kan DigiInhuur bij een aantal deelnemers niet worden ingevoerd en kan I&W het systeem niet accepteren.
2.3 Ook is het nog onduidelijk of en wanneer Deloitte Consultancy alle systeemeisen kan realiseren.
2.4 Deloitte Consultancy is voor de realisatie van de systeemeisen afhankelijk van de ontwikkelafdeling van SAP Fieldglass.
2.5 Daarnaast kan onnodige vertraging optreden door gebrek aan duidelijke afspraken over verdeling van de projectkosten, het beheer en rollen.
2.6 Bovendien ontbreekt een duidelijke aanpak voor invoering van DigiInhuur.
2.7 Het lukt de samenwerkingspartners I&W en EC O&P niet om over een aantal belangrijke onderwerpen haalbare en duidelijke afspraken te maken. Het zijn veelal slepende discussies die in enkele gevallen al meerdere jaren spelen. Het gaat om afspraken over projectkosten, het beheer en de rol van RWS.
Want :
2.7.1 I&W en BZK/EC O&P worden het niet eens over de financiering van de eenmalige projectkosten
2.7.2 Het beheer wordt nog niet ingericht omdat EC O&P en I&W van mening verschillen over taken en omvang en daarmee de kosten van het beheer.
2.7.3 Beoogd tweedelijnsbeheerder DCI eist door middel van afnemersverklaringen een garantstelling voor de kosten. I&W/DCI wil niet starten met de inrichting van het beheer voordat die afnemersverklaringen getekend zijn. BZK/EC O&P ondertekent de afnemersverklaring niet vanwege het verschil in mening.
2.7.4 Er is onduidelijkheid over de rol van RWS. RWS is nu zowel deelnemer van BZK/EC O&P als zelfstandige afnemer via het organisatieonderdeel RWS/CIV.
3. Conclusies BIT
3.1 De focus in het project DigiInhuur ligt op de inrichting van het systeem
3.2 Een uitgewerkt invoeringsplan ontbreekt. Er is nog geen duidelijkheid over de volgorde van invoering, er wordt gesproken over een dakpansgewijze invoering, maar wat dat is, is niet helder. Ook de verdeling van de werkzaamheden tussen de afnemer, deelnemer, projectorganisatie en leverancier is nog niet bekend.
3.3 De inhuurprocessen van vier onderdelen van RWS geüniformeerd moeten worden voordat de invoering kan starten. Deze uniformering moet RWS nog starten.
4. Mijn opmerkingen terzijde
4.1 Het BIT vermeldt “Het oorspronkelijke projectplan van Deloitte Consultancy”, terwijl I&W/FMC de project-uitvoerder is. Het BIT verduidelijkt dit niet.
4.2 Gegeven dat DigiInhuur een SAAS-oplossing is komen in beginsel alleen FAT, GAT en een stukje PAT in beeld.
4.3 Een ‘dakpansgewijze invoering’ is bekend en gebruikelijk in dit soort projecten.
5 Mijn conclusies
5.1 De projectproblematiek ligt aan de zijde van Opdrachtgever/Gebruiker : organisatie en financiën.
5.2 De rol van de Opdrachtnemer Deloitte Consultancy was feitelijk van ondergeschikt belang, maar had een versterkend effect op de discussie rond de kosten-problematiek.
5.2 Gelet op de ‘ervaringen uit her verleden’ hadden Opdrachtgever I&W/FMC, BZK/EC O&P en I&W/RWS en Gebruiker I&W, BZK/EC O&P en I&W/RWS/CIV het project DigiInhuur en de daarmee verbonden aanbesteding pas moeten starten nadat men onderling duidelijkheid had gecreëerd omtrent de projectrolverdeling en de financiering van ontwikkeling, testen, implementatie en beheer. Gebruikelijk is dan een intentieverklaring of convenant, met een mantelovereenkomst richting gebruikers. Nu werd het een ‘kip en ei probleem’.
5.3 Gelet op de ‘ervaringen uit her verleden’ had Opdrachtnemer Deloitte Consultancy beter moeten weten en zijn deel van het project pas moeten starten nadat het voorgaande punten beslecht waren, c.q. dat er een getekende intentieverklaring of convenant aanwezig was. Een pre-project/pilot was eveneens aangewezen.
5.4 Naast het afzekeren van de ‘ervaringen uit het verleden’ had de nadruk in het project vanaf de start moeten liggen op het Test-, Acceptatie-, Uitrol- en Beheer-traject. Systeem-ontwikkeling was feitelijk van ondergeschikt belang. Dus ‘van achteren naar voren werken’, waarbij geaccordeerde Acceptatie-, Uitrol- en Beheer-criteria bij de aanbesteding aanwezig zijn.
5.5 Bij het doorzetten van het project en aanbesteding heeft mogelijk mede een rol gespeeld dat zowel bij I&W als BZK/EC O&P het gebruik van de huidige systemen voor de ondersteuning van de inhuurprocessen momenteel onrechtmatig is.
5.6 Goed mogelijk is dat DigiInhuur volledig functioneel, dus inclusief systeemkoppelingen en succesvolle FAT, GAT en PAT, door Opdrachtnemer Deloitte Consultancy zou zijn opgeleverd, maar niet kon worden uitgerold vanwege de problematiek rond organisatie en financiën bij Opdrachtgever/Gebruiker.
5.7 De ‘ijzersterke projectaanpak’ waar RWS zich altijd laat voorstaan lijkt hier niet te hebben gewerkt.
5.8 Voorgaande 7 punten komen in het BIT-rapport onvoldoende naar voren.
Kortom : de schijnwerpers staan nu op Deloitte Consultancy. Dat zou I&W, I&W/FMC, I&W/RWS, I&W/RWS/CIV en BZK/EC O&P moeten zijn.
P.J Westerhof: Mooie toelichting en analyse. Wat brengt je om hier zo diep in te duiken?
En als dit een goede weerspiegeling is, dan lijkt het probleem niet in de IT en de capaciteiten van het systeem en de consultants te zitten.
Deze vond ik ook wel aardig:
3.3 De inhuurprocessen van vier onderdelen van RWS geüniformeerd moeten worden voordat de invoering kan starten. Deze uniformering moet RWS nog starten.
Eigenlijk lijkt het geheel niet 1 project, maar een soort “transitie” te zijn. Ik snap niet dat er dan uberhaupt al een opdracht gegeven kan worden. Basale fouten zijn hier gemaakt en het lijkt zo onder druk al gestart te zijn voordat de voorwaarden waaronder dat gebeurde zijn afgekaart.
Ben benieuwd of hier nog een root-cause analyses wordt gemaakt zodat er nog wat geleerd kan worden. Zonder de verdere details te kennen zou het zo maar eens kunnen zijn dat Deloitte de rollen omdraait en de opdrachtgever onder vuur komt te liggen.
Zou ook interessant zijn als het gehele dossier in een openbare dump gezet wordt.
Als laatste… iedereen die uitgenodigd werd om aan dit “project” te werken moet toch al vrij snel gezien hebben dat hier nooit wat van terecht zou komen?
Doet me een beetje denken aan een project wat ik eind jaren negentig deed in Griekenland… opzetten van het kadaster aldaar. Ik ben binnen een paar maanden gillend weggelopen en heb toen geroepen dat er nooit een kadaster ging komen zo en dat ik daar mijn tijd niet aan wilde verdoen…. Naar mijn weten is er nog steeds geen centraal kadaster en is het nog steeds een rommeltje.