In de strijd tegen de smokkel onder gedetineerden komt minister Sander Dekker van Rechtsbescherming met opvallende ‘gadgets’. Zo wil hij een gsm-paraplu, muurdetectie en andere technische innovaties inzetten om drones en drugs op te sporen. In totaal wordt er zo’n drie miljoen beschikbaar gesteld voor de nieuwe middelen, extra speurhonden en aanvullende investeringen in hekwerk, netten en camera’s.
Met de gsm-paraplu kan telefoonverkeer worden gelokaliseerd en verstoord. In zijn Kamerbrief stelt de minister dat een en ander technisch mogelijk lijkt te zijn en dat het Agentschap Telecom begin april 2019 heeft aangegeven dat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) voor twee providers een experimenteervergunning krijgt. Ook stelt hij dat de testen in de gevangenis in Zaanstad positieve resultaten hebben opgeleverd en dat de eerste evaluatie van deze proeven deze zomer worden afgerond.
Met muurdetectie kan smokkelwaar die over de gevangenismuur gegooid wordt, herkend worden. Ook komt er nieuwe apparatuur voor het opsporen van drugs op kleding. ‘Ook kijkt DJI naar technische maatregelen voor het tegengaan van drones’, aldus Dekker. Wat voor maatregelen dat zijn, maakt hij in deze Kamerbrief niet concreet. Ook het verscherpen van het (camera)toezicht bij het luchten moet de smokkel terugdringen, net als het invoeren van een beperkt beveiligde afdeling (bba) waarmee gedetineerden met verlof beter moeten worden gescheiden van overige gevangenen.
Smokkel in 2019
Sinds 1 januari 2019 wordt centraal geregistreerd hoeveel contrabande er binnenkomt in gevangenissen en wat voor spullen het betreft.
In de eerste vier maanden van dit jaar zijn op een totaal van ongeveer 9500 cellen 1760 vondsten van smokkel geregistreerd. In 60 procent van de gevallen ging het om drugs, waarvan het grootste deel softdrugs, en 30 procent bestond uit communicatiemiddelen zoals telefoons. Daarnaast werden wapens (geen vuurwapens), alcohol, rookwaar en geld aangetroffen. In 40 procent van de gevallen lag de smokkelwaar in de cel van de gedetineerde. Volgens Dekker biedt de registratie nog geen volledig overzicht, omdat registratieformulieren soms niet volledig worden ingevuld en bepaalde vondsten niet passen in vooraf opgestelde categorieën.
De minister wil de smokkel, net als geweld tegen personeel en tussen gedetineerden onderling, ook zwaarder bestraffen: de maximale straf voor deze vergrijpen wordt veertien dagen isoleercel. Er is eerder al een wetsvoorstel gedaan dat het strafbaar maakt om waar de gevangenis binnen te smokkelen. Uiteindelijk wil Dekker ernaartoe dat smokkelwaar vernietigd mag worden.