Arts word je niet omdat je zo van administratie houdt. Toch zijn zorgverleners gemiddeld veertig procent van hun tijd kwijt aan administratie. Dat is een grote hap uit de beschikbare tijd voor patiënten. Het initiatief Ontregel de Zorg (ORDZ) wil nodeloze regels schrappen om de administratieve last te verlagen. Dat is een mooi streven. Maar de druk wordt niet alleen veroorzaakt door nodeloze regels.
Veel administratie is namelijk absoluut noodzakelijk. Handelingen, consulten, plannen, ze moeten vastgelegd worden. Dus zul je je ook moeten richten op het versimpelen en automatiseren van de administratieve taken. Dat is waar spraaktechnologie en virtuele assistenten tegenwoordig hun diensten bewijzen.
De administratieve druk is een serieus probleem in de Nederlandse zorg. Uit een peiling van de Federatie Medisch Specialisten (FMS) onder leden komt naar voren dat in de laatste twee jaar meer medisch specialisten met een burn-out zijn uitgevallen dan in de jaren daarvoor. FMS ziet het groeiend aantal niet-medische taken als belangrijke oorzaak. In de peiling wijzen de specialisten met name op de toenemende administratielast, niet-efficiënte regelgeving en problemen met het elektronische patiëntendossier (epd). Een van de respondenten verzucht: ‘Ik ben meer een computerdokter dan een chirurg.’
Burn-out
Je kiest voor een carrière in de zorg omdat je op medisch gebied iets wilt betekenen voor mensen. Hoe verder een zorgprofessional daarvan afraakt, des te minder werkplezier er is en des te groter de kans op een burn-out. Nu hangt de zorg in ons land wel van regels en voorschriften aan elkaar, vanwege de vergoedingenstructuur en de patiëntveiligheid. Daar kun je misschien marginaal iets aan veranderen, maar de realiteit is dat er altijd een flinke administratieve verplichting zal blijven. Het is dan ook veel verstandiger je te richten op technologie die daar echt iets voor kan betekenen. En in deze laatste zin ligt écht de kern. Want medisch specialisten worden vaker geconfronteerd met technologische oplossingen. Maar de ervaring van specialisten is dat die in 95 procent van de gevallen eerder meer dan minder werk opleveren.
Spraaktechnologie en ai brengen wél verlichting. Ziekenhuizen maken al steeds vaker gebruik van spraaktechnologie om gesproken verslagen rechtstreeks en accuraat in het epd vast te leggen. Het H-Hart Ziekenhuis in het Belgische Lier stapte recent over naar deze technologie en bespaart de artsen daarmee veel administratieve handelingen.
Context
Met name de combinatie van spraakherkenning en ai zal een structurele oplossing kunnen bieden. Conversational ai is een relatief nieuwe technologie die intelligentie gebruikt om spraak niet alleen in tekst om te zetten, maar in tekst met een betekenis. Met deze technologie is het mogelijk de bedoeling van de spreker in de context te begrijpen, een relevante en adequate respons te triggeren en sleuteldata en -begrippen te herkennen en te filteren voor vervolgacties en analyses. Dankzij conversational ai kan een medisch specialist zich tijdens een consult volledig focussen op de patiënt en hoeft de specialist ook naderhand niet de gegevens nogmaals in te voeren. Dat maakt zowel voor de specialist als voor de patiënt een groot verschil.
Luisterende spreekkamer
De volgende stap zal de toevoeging van virtuele assistenten zijn. Die kunnen veel taken van artsen overnemen, zoals gegevens invoeren en gegevens opvragen. Als een arts met een simpel spraakcommando direct de juiste verslagen en lab-resultaten van de betreffende patiënt naar boven kan halen, scheelt dat enorm veel tijd en computerhandelingen. Dat lijkt misschien een kleine winst, maar in minuten per dag en uren per week loopt het aardig op.
Vooral in de spreekkamer komt zo’n virtuele assistent goed tot zijn recht: de gesprekken tussen specialisten en patiënten worden realtime vastgelegd. Dankzij ai-technologie worden die vaak ongestructureerde gesprekken omgezet in gestructureerde, relevante klinische data voor het epd. Na afloop van het consult ligt er direct een hoogwaardig gespreksverslag en zijn de belangrijkste gegevens compleet en klaar voor verificatie. Dat maakt de gesprekken tussen arts en patiënt in de spreekkamer niet alleen waardevoller – geen gehannes met computers – maar maakt de vervolgprocessen ook efficiënter omdat rapportages duidelijker, gestructureerder en in hetzelfde format zijn.
Dergelijke spreekkamersystemen zijn nog in ontwikkeling, maar zijn een goed voorbeeld van hoe je medisch specialisten daadwerkelijk kunt ondersteunen in een door administratie gedomineerde zorgwerkelijkheid. Door taken te versimpelen, verbeteren en automatiseren heeft een specialist meer tijd en aandacht voor de patiënt, worden processen eenduidiger en efficiënter en heeft een specialist zijn handen vrij voor het deel dat echt belangrijk is: de zorg voor de patiënten.
Auteur Frederik Brabant is chief medical information officer bij Nuance Communications.
