Defensie durft niet door te gaan met het programma Grensverleggende IT (GrIT) voor een nieuwe it-infrastructuur. Staatssecretaris Barbara Visser laat eerst twee scenario's uitwerken: een aanpassing van de huidige aanpak of een heel andere aanpak van GrIT. De bewindsvrouw van het ministerie van Defensie heeft ingegrepen naar aanleiding van een nieuwe toets van Bureau ICT Toetsing (BIT). Het bureau concludeert dat de risico's van GrIT nog steeds te groot zijn. De kosten gaan naar verwachting omhoog.
Defensie heeft dringend een nieuwe it-infrastructuur nodig. De huidige voorziening kan naar verwachting met het nodige kunst- en vliegwerk tot 2022 in de lucht worden gehouden. Defensie startte in 2016 met het programma Grensverleggende IT (GrIT) om over de hele linie it-vernieuwingen door te voeren. De aanbesteding voor een nieuwe it-infrastructuur is een van de onderdelen van GrIT en werd in dat jaar ook uitgeschreven.
Eind vorig jaar berichtte Computable dat het consortium IBM/Atos als enige overgebleven was in de aanbesteding voor de vernieuwing en vervanging van de it-infrastructuur bij Defensie. Het andere consortium, bestaande uit HPE, CGI en DXC Technology Thales, had zich teruggetrokken. Defensie wachtte nog op een advies van het BIT voordat de contract- en gunningfase in gang was te zetten.
Dit advies ligt er nu en het BIT recommandeert Defensie om wezenlijke aanpassingen door te voeren in de aanpak omdat de risico’s van GrIT nog steeds te groot zijn. Het bureau vindt dat het de omvang van het aan te besteden werk verdeeld moet worden in kleinere, meer beheersbare brokken. Tevens moet Defensie de leverancier pas weer een volgend brok werk geven als een lopend brok werk succesvol is afgerond. Ook dienen andere leveranciers in te schakelen zijn voor bepaalde brokken specialistisch werk of indien de hoofdleverancier onvoldoende presteert.
Scenario’s
Staatssecretaris Visser laat in een brief aan de Tweede Kamer weten het advies van het BIT ter harte te nemen. Zij laat twee scenario’s onderzoeken: de mogelijkheid om de huidige aanpak aan te passen of een heel andere aanpak van GrIT. Beide uitgewerkte scenario’s worden vervolgens door een onafhankelijke externe partij beoordeeld. De vernieuwing van de nieuwe it voor Defensie gaat daardoor dus langer duren.
De bewindsvrouw laat in de Kamerbrief weten dat naar verwachting een aantal kostenposten zal toenemen. Het gaat hierbij om bijvoorbeeld de kosten voor de migratie van applicaties en de kosten voor de programmaorganisatie en inhuur die daar mee gemoeid is. Ook de afbouw van de huidige it zal extra kosten met zich meebrengen. De exacte omvang daarvan is nog niet bekend en hangt af van het te kiezen scenario.
Het BIT volgt het GrIT-programma op de voet en heeft al een aantal keren kritische rapporten opgesteld over de haalbaarheid van de vernieuwing van de it-infrastructuur. Bijvoorbeeld over de onduidelijkheid van de budgettering – de omvang van de investeringen loopt naar schatting in de honderden miljoen euro’s – en de dreigend vendor lock-in.
Brokken
Overigens meldde Defensie-minister Ank Bijleveld in een voortgangsrapportage eind 2018 dat er in de planning rekening wordt gehouden met ‘kleine, concrete en meetbare werkpakketten waaraan betaalmomenten zijn gekoppeld.’ Dat scenario is dus eigenlijk al bekend.
Maar volgens het BIT is er bij die indeling in brokken te veel naar de techniek gekeken en te weinig naar de daadwerkelijke toegevoegde waarde voor de gebruikers. Ook mist het BIT een goed ingerichte regie-organisatie bij de it-divisie van Defensie, het Joint IV Commando (JIVC). Daarbij speelt mee dat Defensie nog steeds in gesprek is met de vakbonden over de afronding van reorganisatie van het JIVC en het operationeel maken van de regie- en beheerorganisatie. Deze punten worden meegenomen in het bij te werken scenario.
Het scenario waarin een heel andere aanpak wordt uitgewerkt, is wel nieuw. In de aanloop naar de te maken keuze zal een stuurgroep onder leiding van de Secretaris-Generaal de besluitvorming voorbereiden. Een onafhankelijke externe partij gaat de beide scenario’s valideren; het BIT blijft als waakhond betrokken bij het project GrIT.