Een brug die zelf een seintje geeft als er onderhoud nodig is, slimme vervoersnetwerken waarin (vracht)auto’s zonder tussenkomst van bestuurders deelnemen aan het verkeer en informatie uitwisselen met de infrastructuur en met elkaar. Real-time systemen, digitale netwerken en big data creëren grenzeloze mogelijkheden. Zeker voor de wereld die het werkveld is van Rijkswaterstaat. Henk Kroeskamp, hoofd van de afdeling Infra bij de dienst Centrale Informatievoorziening van Rijkswaterstaat, over het groeiende belang van ICT voor Rijkswaterstaat.
De snelle ontwikkelingen op het gebied van informatietechnologie hebben nu al grote impact op Rijkswaterstaat. Veel van de huidige processen zijn geautomatiseerd of worden ondersteund door IT-middelen. Denk bijvoorbeeld aan het op afstand bedienen van bruggen en tunnels vanuit een verkeerscentrale. IT helpt Rijkswaterstaat om het werk slimmer en sneller uit te voeren en infrastructuur efficiënter te benutten. Mede dankzij IT zijn de (vaar)wegen veiliger geworden en beschikken gebruikers op het juiste moment over de juiste informatie.
4.500 kilometer glasvezel
De afdeling van Kroeskamp – Infra – beheert de ICT-infrastructuur van Rijkswaterstaat. Belangrijk onderdeel is het 4.500 kilometer lange glasvezelnetwerk dat het ICT-fundament vormt voor de objecten van Rijkswaterstaat. “Alle bruggen, tunnels, sluizen, keringen, informatiesystemen langs de weg en andere bedienbare objecten zijn daaraan gekoppeld. De enorme hoeveelheden data die we via sensoring langs bijvoorbeeld snelwegen en waterwegen verzamelen – denk aan de snelheid van auto’s, maar ook gegevens over waterhoogte en waterkwaliteit – worden via dat netwerk naar onze centrale datacenters gebracht en zijn voor verdere analyse beschikbaar. Daarnaast hebben we een meer interne taak en spelen we een belangrijke rol bij de kantoorautomatisering; iedereen die hier op een computer inlogt, heeft direct met een van onze werkvelden te maken.”
“De dynamiek vind ik zeer aantrekkelijk. En het gaat ergens over”
Henk Kroeskamp studeerde civiele techniek in Delft, maar is eigenlijk nooit in die sector werkzaam geweest. “Ik ben vrij snel in de IT terecht gekomen en heb in verschillende functies voor zowel bedrijfsleven als overheden gewerkt. Wat me trok was de dynamiek die het nog steeds relatief jonge vakgebied kenmerkt. Ik vind het spannend om met dingen bezig te zijn die in beweging zijn. En IT blijft zich in een enorm tempo ontwikkelen. Daarnaast ben ik graag betrokken bij dingen die er echt toe doen. Als ik door een tunnel rijdt, denk ik: alle systemen die hier aanwezig zijn, moeten het gewoon doen. Dit mag niet misgaan. Dat geldt vanzelfsprekend niet alleen voor tunnels, maar voor alles wat Rijkswaterstaat doet. Als de ICT niet werkt, gaan de bruggen en sluizen niet open. En zonder data kunnen we bijvoorbeeld de kwaliteit van het water niet analyseren. Ik ben trots op het werk dat Rijkswaterstaat doet. Daar lever ik graag een bijdrage aan.”
Nieuwe inzichten door analyse big data
Het belang van informatietechnologie voor de dienstverlening van Rijkswaterstaat – en de rol daarbinnen van sensoring en big data-analyse – zal sterk blijven groeien. “Op basis van big data-analyse en het slim combineren van data uit allerlei bronnen, krijgen we beter inzicht in complexe vragen. Waarom gebeuren er op de ene weg meer ongelukken dan op de andere? Als je dat weet kun je maatregelen nemen. Preventief, maar ook om de gevolgen van een incident voor het overige verkeer te verkleinen. Bijvoorbeeld door bergingsvoertuigen zo te positioneren dat deze – wanneer er iets misgaat – snel ter plekke kunnen zijn. Dat resulteert in minder hinder voor het verkeer en een veel betere doorstroming.”
Naar centrale besturing op afstand
Standaardisatie van industriële automatisering van de objecten die Rijkswaterstaat beheert, is momenteel een hot issue. Kroeskamp: “In het verleden zijn voor elke tunnel apart – dat geldt ook voor bruggen en sluizen – allemaal verschillende unieke oplossingen ontwikkeld voor de aansturing. Dat betekent dat als je zo’n object renoveert, je telkens weer moet uitzoeken welke systemen daar allemaal aan elkaar geknoopt zijn. Bovendien is het erg ingewikkeld om al die verschillende systemen naar één centrale besturingsplek te leiden. Daar willen we wel naartoe: het centraal op afstand en vanaf één plek besturen, bedienen en bewaken van onze objecten. Als je met gestandaardiseerde bouwblokken werkt, is dat veel gemakkelijker te realiseren.”
Standaardiseren om te kunnen innoveren
Standaardisatie is zeker geen vies woord als het aan Kroeskamp ligt. “In feite legt standaardisatie de basis om überhaupt te kunnen innoveren. Al was het alleen maar omdat je op basis van standaardoplossingen minder tijd en inspanning kwijt bent. Je hoeft niet telkens opnieuw het wiel uit te vinden. De tijd die je dan overhoudt kun je uitstekend gebruiken om te onderzoeken hoe het nog beter kan. Als je de hele dag bezig bent om alles te laten werken, heb je geen tijd voor innovatie.”
Samenwerken met bedrijfsleven, wel regie houden
Als het om innovatie gaat, is het naar de mening van Kroeskamp essentieel om gebruik te maken van de kennis en vernieuwingskracht die in het bedrijfsleven aanwezig is. Tegelijkertijd blijft de overheid te allen tijde verantwoordelijk voor zaken als veiligheid, bereikbaarheid en leefbaarheid – de kerntaken van Rijkswaterstaat. “Dat betekent dat wij de regie voeren op die thema’s. Daarom is het voor ons heel belangrijk dat we daarvoor voldoende inhoudelijke kennis in huis hebben en houden. We hebben dan ook mensen nodig die inhoudelijke vakkennis meebrengen en slim zijn op het gebied van bijvoorbeeld standaardisatie. Tegelijkertijd zoeken we mensen die nieuwsgierig zijn en open staan voor verandering. Én in staat zijn nieuwe technieken te vertalen naar toepassingsgebieden die voor Rijkswaterstaat relevant zijn. Want wat er vandaag is, is er vrijwel zeker morgen niet meer in dezelfde vorm.”
Ongekend breed toepassingsgebied
“Je kunt hier een prachtige bijdrage leveren aan het reilen en zeilen van onze samenleving”, zegt Kroeskamp enthousiast. “Het gaat echt ergens over. Juist door de beweging die we inzetten – standaardiseren – ontstaat ruimte om met innovatie en nieuwe technologie bezig te zijn. Daarnaast: we hebben een toepassingsgebied voor ICT dat in Nederland ongekend breed is. Van centrale systemen voor de werkplekken, tot aan de industriële automatisering in objecten als tunnels, bruggen en sluizen. Voor een techneut is dit één van de mooiste speeltuinen die er is.”
Geinteresseerd in werken bij Rijkswaterstaat? Meer informatie, podcasts, interviews en vacatures vind je op de werkenbij.rws.nl.
