Goed noch fout!

Ik mag mijzelf een gelukkig mens prijzen. Ik kom bij veel bedrijven en organisaties binnen en krijg zo inkijk in veel spreekwoordelijke keukens. Als een mens met een voorliefde voor 1-tjes en 0-len én met een focus op het herkennen van patronen is het bedrijfsleven een ware speeltuin.

Wie zit waar? Voor hoe lang? Wat beweegt haar of hem? Is het een harde? Of juist een softe? Wordt ze gedragen door de personen waar ze mee werkt? Of wordt hij juist uitgekotst en krijgt hij alleen maar tegenwerking? Heeft zij langdurig succes, of is het van korte duur? De wereld van bestuurders met it in het pakket is ook te verdelen in 1-tjes en 0-len. 

Carrière maken vs. samenwerken

Stel, je staat aan het begin van een carrière als bestuurder; hoe word je een van beiden? Laten we even beginnen bij de laatste. Vaak wil je als 0 vooral snel carrière maken. Je zult dan kort na binnenkomst moeten beginnen met hoog van de toren te blazen. Vooral als het over simpele zaken gaat. Als 0 kan je daar vrij eenvoudig mee scoren, weet je. Want met wat geluk kan je simpele problemen eenvoudig wegwerken. Als 0 heb je ook een voorkeur voor nietsontziende, robuuste maatregelen.  Dat staat immers goed op je cv. Dan het 1-tje. Na binnenkomst ga je eerst luisteren. In tegenstelling tot een 0 is een 1-tje meer bezig met het welzijn van de organisatietje zet als 1-tje vanaf dag één in op samenwerken door interesse te tonen in de collega’s, door mee te kijken met hun dagelijkse werk en bestaande informatie ter harte nemen.

Scoren vs. kleine stapjes

Als 0 ben je intussen druk bezig met het verwerven van aanzien bij de collega-bestuurders. Je ziet al snel dat je in die bestuurskamer misschien wel éénoog in het land der blinden bent. Indruk maak je door goed in te spelen op het sentiment. Waar krijg je de handen op elkaar van de collega’s? Cybercrime! Security! Privacy! Dat zijn de onderwerpen waarmee je kunt scoren. Als 1’tje stel je voor om iedereen die met it te maken heeft te betrekken bij het nemen van de besluiten. Alle collega’s mogen problemen aandragen en die gaan we samen van alle kanten bekijken. Je gaat samen een top-vijf maken en de problemen in kleine stapjes te lijf.

Zwart-wit vs. grijs

Als 0-letje ben je bezig met het stijgen naar de top van de organisatie, maar daar zit altijd iemand in de weg. Kabaal heb je nodig bij jouw inhaalrace en je gaat op zoek naar een stok om te slaan. Waar houden we ons niet aan ‘de regels’? Je vindt altijd wel iets. En als je zelf niet kunt zoeken, huur je daar een knap kantoor voor in. Met zo’n doorwrocht rapport ga je naar collega-bestuurders bij wie het angstzweet uitbreekt. Als 1-tje intussen begin je de echte problemen aan te pakken. Jouw boodschap
naar iedereen is dat het leven niet bestaat uit zwart en wit of 0-letjes en enen. In het oplossen van problemen is er goed, noch fout. Er is vooral heel veel grijs. Oplossingen zijn van ons samen. Wanneer jij een operationele fout begaat, ben je de eerste die dat toegeeft. En evenals je jezelf niet straft als je een fout begaat, doe je dat bij anderen ook niet. We zijn allemaal mens en fouten maken, is menselijk.

Controle vs. medailles

Het bestuur van de 0 roept intussen de hoogte staat van paraatheid uit en kruipt gezamenlijk in een copingstrategie want de vreselijke situatie die uit het alarmerende rapport blijkt, moet onder controle gebracht worden. Als rijzende ster kom jij met de verlossende woorden: ‘ga maar rustig slapen mensen, ik los het op’. Je wordt door het bestuur op handen gedragen. Als 1-tje zeg je tegen het bestuur: ‘ik heb een topteam, we hebben grootse plannen en deze gaan we samen in kleine stappen realiseren. Mogen we er budget voor?’ Iedere keer wanneer een mijlpaal wordt behaald, geef je iedereen een medaille, de ezels daargelaten uiteraard.

Verlies vs. winst

Maar wie heb je in het begin links laten liggen? Misschien zelfs openlijk genegeerd? Wie heb je gebruikt om hogerop te komen? Zijn dat misschien de mensen die je nu nodig hebt? Die zien hun kans schoon en rennen voor jou niet zo hard. Of ze zetten jou een hak. Je hebt in korte tijd een mooie positie verworven, maar hoe duurzaam is die? Binnen afzienbare tijd mag je weer het veld ruimen. Deze bestuurlijke
veldslag heb je verloren. Op naar de volgende werkgever, waar je misschien dezelfde truc zal uithalen.
Of je doet het als het 1-tje. Die inmiddels door de hele organisatie (bestuur en collega’s) op handen wordt gedragen. Gelukkig zie ik er steeds meer 1-tjes bijkomen.

Dit artikel verscheen eerder in Computable Magazine nummer 2 2019.