Blockchain gaat net als elke 'emerging technology' door een hype-cyclus. 2018 was het jaar waarin de opgeblazen verwachtingen van de hype inzakten. Veel partijen hebben er mee geëxperimenteerd. Nu is het tijd om de technologie en toepassing ervan in de praktijk écht volwassen te maken. Om voorbij de pilotfase te komen, moet de techniek en organisatie tegelijkertijd ontwikkeld worden binnen juridische randvoorwaarden.
De valkuil van veel blockchainpilots is dat er alleen vanuit technisch perspectief aan is gewerkt. Met een proof of concept is er soms wel gevalideerd of de oplossing een echt probleem oplost. Om de kansen van blockchain echt te benutten, verdient vaak ook de organisatie een aanpassing. Veel partijen gaan namelijk anders met hun (keten)partners samenwerken. Dat vraagt wat van de betrokkenen, maar ook van (governance)afspraken en procedures. En om het blockchain verantwoord in de praktijk toe te passen, moet het voldoen aan juridische randvoorwaarden. Denk aan de AVG of Archiefwet. Alleen dan kunnen bestuurders/directies ook een toepassing in de praktijk introduceren.
Beslissers kiezen ook eerder voor implementatie als een blockchain-oplossing op korte termijn effect heeft. Sommige pilots schetsen alleen de waarde op lange termijn, terwijl dit nog vaak een brug te ver is voor de stand van de techniek en de mate waar de organisatie er klaar voor is.
Vereenvoudigen
Andere pilots liggen dicht tegen huidige denk- en werkwijzen van organisaties aan en zijn daarmee op relatief korte termijn te realiseren in de praktijk. Daar draait het om het vereenvoudigen van administratieve processen waarbij veel partijen betrokken zijn. Daarin zitten kansen voor het verminderen van repetitieve (bureaucratische) handelingen en dus is er sprake van een goede businesscase voor de korte termijn. Dit komt doordat de rol van centrale organisaties verandert wanneer samenwerkende ketenpartners gelijktijdig toegang hebben tot dezelfde realtime-informatie in een blockchain en gezamenlijk de kwaliteit daarvan bewaken. Ketenpartners worden hiermee gezamenlijk verantwoordelijk voor het toezicht op de juistheid van een (geautomatiseerd) proces dat zij in relatie tot hun klanten en partners gezamenlijk doorlopen. Dit betekent dat er minder afstemming – veelal omtrent benodigde gegevens – tussen verschillende partijen nodig of zelfs overbodig zal zijn en dubbele administratie verleden tijd is. Hiermee neemt de hoeveelheid repetitieve handelingen in administratieve processen tussen organisaties onderling en met klanten sterk af. Het effect op de dienstverlening, de organisatie en kosten is een kans om makkelijker voorbij de pilotfase te komen.
Auteur Nanning de Jong is managing consultant bij Berenschot.
Dit artikel verscheen eerder in Computable Magazine nummer 1 2019.
En weer een nietszeggend stuk over blockchain. Maar goed, ik ga er niet eens meer op in, want niemand die dit leest.
Soms denk ik wel eens dat er een blockchain complot bestaat. Een soort facade waarin geld verdiend wordt aan blockchain projecten onder het mom van consultancy.
Blockchain is een technische oplossing, net als ieder ander stuk software technisch van aard is. Om deze te implementeren is dat inderdaad een organisatie verandering. Maar dan moet het wel een werkend stukje software zijn die iets oplost.
Als je met een aantal organisaties een gezamenlijke administratie over iets wilt gaan voeren heb je absoluut geen blockchain nodig. Blockchain lost dit probleem niet op! Elke bestaande software kan dit oplossen. De essentie van blockchain is de vraag WIE er blokken data aan de blockchain mag toevoegen en dat deze data 100% gevalideerd moet zijn. Als je dit niet kunt garanderen (en met alles wat tastbaar is kun je dat stomweg niet!), dan kan een blockchain niet de oplossing zijn en ga je gewoon aan de slag met een regulier systeem.
De vraag is zoals altijd: Welk probleem los je op? Pas daarna kijk je hoe je het wilt oplossen en misschien -heel misschien- zou een blockchain hiervoor een oplossing kunnen zijn. Maar als blockchain je oplossing is dan kun je niet anders dan ieder probleem te willen vertalen naar een blockchain.
Iedereen die suggereert dat blockchain een oplossing voor je is moet je benaderen zoals je een social engineer benadert. Met gezond wantrouwen.