Bolesian, een van de pionierende bedrijven op het gebied van artificial intelligence (ai) in de jaren tachtig en negentig, is teruggekeerd op de Nederlandse markt. Twee oud-medewerkers en mede-oprichter Leen Zevenbergen hebben de handen ineengeslagen, de handelsnaam teruggekocht en het bedrijf laten herrijzen. In korte tijd heeft Bolesian het eerste succes al geboekt: een ai-tool voor de Omgevingswet.
Twee oud-medewerkers, Bas Zuidwijk en Chris van Aart, bedachten vorig jaar zomer het plan voor een wederopstanding van Bolesian. Net als veel andere Bolesianen betreurden zij dat het bedrijf na het opgaan in het Capgemini-concern in 2001 van het it-toneel verdween. Algemeen directeur Zuidwijk vertelt dat het in handen krijgen van de handelsnaam, die Capgemini een paar jaar geleden had vrijgegeven, in eerste instantie niet lukte. ‘Die bleek al bij iemand anders te liggen, al gebeurde er verder niets mee. Wij zijn toen De Ai Fabriek gestart.’
Het tweetal kwam daarna in contact met Leen Zevenbergen; die bleek ook al een tijdje rond te lopen met het idee om Bolesian nieuw leven in te blazen. ‘Wij sloegen vervolgens de handen ineen en hebben eind vorig jaar de handelsnaam alsnog in ons bezit gekregen. Alleen de domeinnaam bolesian.nl ligt nog bij Capgemini. Wij hanteren zelf nu bolesian.ai; daar zijn we heel tevreden mee, al zullen we waarschijnlijk nog met Cap gaan praten of het nl.domein ook over te nemen is,’ aldus Zuidwijk.
Ai is onmisbaar
Volgens Zuidwijk is ai onmisbaar om de grote actuele vraagstukken op te lossen, zoals energietransitie, onderwijs, veiligheid, gezondheid en zorg. ‘Het is onze missie bestuurders en ondernemers te laten zien hoe ze beter, sneller en efficiënter hun doelen kunnen bereiken met de inzet van ai. Zij zien een nieuwe wereld met ongekende mogelijkheden opengaan.’
Bij Bolesian werken bijna twintig man, waaronder Christine Karman (ex-directeur Tryllian, een eind jaren negentig vermaarde ontwikkelaar van software agents). Het bedrijf houdt kantoor in Utrecht. De ai-ontwikkelaar heeft een vliegende start gemaakt met het product Geonizer, een ai-tool die geo-referenties toevoegt op inhoudsniveau in documenten. Zuidwijk claimt dat er al gemeenten en waterschappen aan de slag zijn gegaan met deze tool met het oog op de aanstaande Omgevingswet.
Ook ontwikkelde Bolesian een aantal ‘intelligent agents’ voor onder meer Rijkswaterstaat (ondersteuning van de inspectie van snelwegen en viaducten) en postbedrijf Sandd (diagnosticeren van de logistieke keten).
Zevenbergen, die de rol van voorzitter bekleedt bij Bolesian, motiveert zijn keuze voor de herstart van het bedrijf door te wijzen op het belang van het inzetten van ai bij het oplossen van duurzaamheidsvraagstukken. ‘Dit bedrijf heeft nooit de technologie om de technologie omarmd, maar wil pragmatisch een bijdrage leveren aan een betere wereld.’
Bolesian in vogelvlucht
Bolesian werd vierendertig jaar geleden in 1985 opgericht door Bote Schijff en Leen Zevenbergen als een van de eerste kunstmatige-intelligentiebedrijven in Nederland, al werd in die jaren vooral gesproken over kennistechnologie. Vanuit standplaats Helmond maakte het bedrijf naam met technologische innovaties, vaak in samenwerking met universiteiten en onderzoeksinstellingen wereldwijd. Uitgangspunt van het bedrijf was toen al het samenbrengen van wetenschap en praktijk met als doel intelligente oplossingen te bieden voor hedendaagse vraagstukken.
Volmac verwierf in 1990 een meerderheidsaandeel in Bolesian; in 1992 kwam Volmac in handen van Capgemini. Bolesian opereerde nog zo’n tien jaar lang als zelfstandige dochtermaatschappij van het it-concern. Het bedrijf verhuisde naar Den Bosch maar werd in 2001 volledig opgenomen in het moederbedrijf, in die periode Cap Gemini Ernst & Young (CGE&Y) geheten. Er werkten zo’n zestig man die een sterke positie hadden opgebouwd op het gebied van kennismanagement, met name het analyseren, modelleren en toepassen van kennis in ict-systemen.
De naam Bolesian is niet afgeleid van booleaanse algebra, zoals velen denken, maar een samentrekking van de voornamen van de oprichters Bote en Leen, met ‘sian’ er aan vastgeplakt om het lekker te laten klinken.
Zevenbergen werkte na zijn Bolesian-tijd als directeur bij Roccade, Origin, Escador en Qurius. Ook maakte hij naam als managementadviseur en startupbegeleider.
Zuidwijk kwam in 1994 na zijn afstuderen bij Bolesian terecht als kennistechnoloog en vertrok er in 1999. Chris van Aart kwam in 1996 bij Bolesian in dienst en richtte later samen met Zuidwijk ook al het bedrijf 2CoolMonkeys op.
Diverse succesvolle Nederlandse it-bedrijven zijn opgericht door Bolesianen, waaronder dus 2CoolMonkeys, Quintiq (verkocht aan Dassault Systèmes), Friss, LibRT en Twinlog.
