Door een fout in de systemen van de Belastingdienst, is het kindgebonden budget sinds die invoering in 2008 niet automatisch aan alle rechthebbende ouders uitgekeerd. Ouders die in de afgelopen vijf jaar recht hadden op deze toeslag, krijgen deze met terugwerkende kracht uitgekeerd. Dat kost het kabinet maximaal 445 miljoen euro. Dat blijkt uit een Kamerbrief van Tamara van Ark, staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
De Wet op het kindgebonden budget (WKB) is in 2008 ingevoerd. Het kabinet wil deze wet in 2020 uitbreiden. In de voorbereiding hierop kwam een systeemfout aan het licht. Het gaat om ouders waarbij het kindgebonden budget wordt stopgezet, omdat de maximum inkomens- of vermogensgrens wordt overschreden. Wanneer deze ouders in een later stadium wel weer recht hadden op deze toeslag, bijvoorbeeld doordat het inkomen daalde of een gezinsuitbreiding, werd het kindgebonden budget niet automatisch hervat. Dat moest wel gebeuren.
‘Er is sprake van een omvangrijke omissie, zowel in duur, vanaf 2008, als in het aantal ouders dat als gevolg daarvan geen kindgebonden budget heeft ontvangen’ schrijft Tamara van Ark in de Kamerbrief (pdf). ‘Op dit moment wordt onderzoek gedaan naar de omvang van de groep. Een eerste indicatie laat zien dat het gaat om zestigduizend ouders per jaar die geen WKB hebben ontvangen als gevolg van deze omissie van de ongeveer zevenhonderdduizend ouders die wel toeslag hebben ontvangen. Over de hele periode 2008-2019 betreft het circa driehonderdduizend tot vierhonderdduizend unieke ouders die in enig jaar geen kindgebonden budget hebben ontvangen.’
Gekeken naar de kosten, gaat het in de periode voor 2015 om gemiddeld circa zeshonderd euro per ouder per jaar. Na 2015 gaat het gemiddeld om duizend euro per ouder per jaar. Het kabinet gaat niet al het niet-uitbetaalde kindgebonden budget van de afgelopen vijf jaar alsnog uitkeren. Dit wordt geraamd op zo’n 375 tot 445 miljoen euro.
Nieuw systeem
De fout gaat terug tot de invoering van de kindertoeslag in 2008, laat Van Ark weten. In 2012 is een nieuw toeslagensysteem (TVS) ingevoerd, maar de systeemfout is daar niet opgemerkt en dus meegegaan naar het nieuwe systeem. Het oude systeem, dat tussen 2008 en 2011 werd gebruikt, is inmiddels verwijderd. ‘Het is daardoor niet mogelijk volledig te achterhalen hoeveel mensen er in de eerste jaren van de WKB van rechtswege een voorschot kregen en hoeveel attentiebrieven indertijd zijn verstuurd’, aldus Van Ark.
Kleine correctie:
U zegt dit kost het kabinet geld, dat geloof ik echt niet, dat ze dit zelf uit eigen zak gaan betalen.
Ik denk dat u bedoeld dit kost de burger geld.
Triest wederom “de geit” van de overheid, die geld weg schijt.
Het stinkt, maar je went er aan…na zoveel keer. 😉
Maar misschien heb je dan weer minder recht op huurtoeslag of zorgkostentoeslag ben benieuwd hoe ze dat allemaal weer rechtbreien.
Het geld had eigenlijk al uitgegeven moeten worden dus het ‘kost’ eigenlijk niets.
Eens met Corne. Sterker nog het is een heel goede herverdeling van geld, waarbij een heleboel mensen die het echt nodig hebben, namelijk gezinnen met kinderen die een laag inkomen hebben, eindelijk eens een meevaller krijgen. Het grootste gedeelte van dit geld komt dus erg goed terecht. Jammer dat we het framen als een tegenvaller voor het kabinet. Het is juist een meevaller voor de samenleving!
Het is ook heel goed dat de belastingdienst dit hersteld en het niet in de doofpot heeft proberen te houden. Het gaat namelijk om geld aan mensen die daar recht op hebben, maar veelal niet weten hoe ze dit moeten krijgen.
ps. zorgtoeslag en/of huurtoeslag hoef je niet terug te verwachten omdat daar niet over is afgesproken dat de belastingdienst dit moet uitkeren ongeacht of je het hebt aangevraagd. Ik heb in oktober 2017 over 2016 kindgebonden toeslag en zorgtoeslag aangevraagd en toen bleek dat ik te laat was voor de zorgtoeslag, maar niet voor de kindgebonden toeslag omdat de belastingdienst dit voor mij had moeten regelen. De belastingdienst is mede vanwege mijn bezwaar onderzoek gaan doen of ze de wet wel juist uitvoerden en daar is deze maatregel uit voorgekomen. Ben ik ook eens een keer Robin Hood!
Hierboven wordt gesproken van een ‘systeemfout’. De ministeriële brief noemt dat woord niet maar spreekt van een ‘fout in het systeem’.
Dat wekt een onjuiste indruk. Het systeem is immers gebouwd zoals gespecificeerd.
Uit de brief blijkt immers dat het systeem prima werkt. Maar dat bij *ontwerp* van het systeem – en niet bij de *bouw* zoals de brief stelt – “naar nu blijkt ten onrechte als uitgangspunt aangenomen dat voor het herstarten van het recht op kindgebonden budget het initiatief bij de burger ligt.” Zulks in strijd met de letter van de wet WKB (art. 5 lid 2).
Daaruit blijkt dat niet alleen de functionele specificaties destijds onjuist/onvolledig waren maar ook de testspecificaties onjuist/onvolledig waren.
Vraag is dus waarom een ‘aanname’ in de plaats is gesteld van een expliciete wetsbepaling. En daarnaast waarom bij het opstellen van de testspecificaties deze aanname niet is ontmaskerd.
Geen ‘systeemfout’ maar een ontwerpfout en testfout.
Rest nog de vraag wat bedoeling en impact is van het cryptische zinnetje “niet mogelijk volledig te achterhalen hoeveel mensen er in de eerste jaren van de WKB van rechtswege een voorschot kregen en hoeveel attentiebrieven indertijd zijn verstuurd”.
@westerhof het antwoord op de resterende vraag staat in de zin ervoor. Het daarvoor gebruikte systeem bestaat niet meer.
Daarnaast staat er niet dat het initiatief bij de aanvrager moest liggen maar dat het systeem ervan uit ging dat als je eenmaal niet meer in aanmerking kwam omdat de inkomsten te hoog waren men nooit te maken zou hebben met een inkomensverlaging wat natuurlijk vreemd is.
Maar het zou kunnen dat de functionele specificaties verkeerd zijn opgesteld. Pleit ervoor om ook als ontwikkelaar te blijven nadenken over wat je aan het maken bent en niet blind de specificaties te volgen zonder vragen te stellen.
Dit roept vragen op over de kwaliteit van het reviewen van de specificaties en het testen van het systeem door opdrachtgevers en bouwers. Opmerkelijk is dat de medewerkers Belastingdienst/Toeslagen een decennium lang niet hebben ingezien dat er een systeemfout was. Immers, veel gedupeerden – met wel voldoende vaktechnische WKB kennis – hebben bezwaar ingediend.
Deze casus laat weer eens het belang van voldoende gekwalificeerd personeel zien. Denkwerk kan niet zo gemakkelijk door de computer worden overgenomen. Wiebes heeft ten onrechte gedacht dat ze bij de Belastingdienst veel mensen door computerkracht konden vervangen.
@Smiesing : uiteraard had ik dat voorafgaande zinnetje óók gelezen.
Dat is de *technische* oorzaak. Waar het om gaat is wat anders, nl. waarom die gegevens mét het systeem zijn verdwenen i.p.v. te zijn gearchiveerd in het kader van correcties en verantwoordingsplicht. En daarnaast als gevolg daarvan hoeveel geld gemoeid is (geweest) met voorschotten die nu niet meer (volledig) verantwoord kunnen worden.
Daarnaast staat in de ministeriële brief wel degelijk dat als uitgangspunt is aangenomen dat voor het herstarten van het recht op kindgebonden budget het initiatief bij de burger ligt (p.2).
Het ‘systeem’ gaat nergens van uit, het systeem doet zoals het gespecd en gebouwd is. Dat is nu juist de crux en ook iets dat in de ministeriële brief niet wordt genoemd. Dat laatste is hetzij een doorzichtige poging tot verhulling, hetzij een gebrek aan kennis en inzicht. Het laatste lijkt nog het meest aannemelijk, gehoord de Tweede Kamer hoorzitting ‘Het voorkomen van mislukte ICT-projecten bij de overheid’ van vorige week.
De vraag blijft dus staan waarom een ‘aanname’ in de plaats is gesteld van een expliciete wetsbepaling. En daarnaast waarom bij het opstellen van de testspecificaties deze aanname niet is ontmaskerd.
Nogmaals, geen ‘systeemfout’ maar een ontwerpfout en testfout. En dús een gebrek aan QA.
“Kosten” mag pas gebruikt worden op het moment dat je het verdiend hebt, volgens mij is dat onze hardwerkend belasting geld waar wij met zijn alle voor hebben gewerkt. Dus kost het geld? Ja maar niet het kabinet want zij hebben daar zowat niks voor gedaan. Het kabinet kost ons allemaal juist geld.