Gebruik van sociale media als Facebook, Twitter en WhatsApp leidt niet tot slaap- en psychische problemen op de korte of langere termijn. Bij geen enkele leeftijdsgroep is sprake van een negatieve invloed van gebruik van sociale media. Ook bij eenzame mensen leidt dit gebruik niet tot meer problemen. Wél zijn er aanwijzingen voor het omgekeerde: dat mensen met psychische of slaapproblemen vaker sociale media gebruiken.
Dat zijn de belangrijkste uitkomsten van een groot longitudinaal onderzoek van onderzoeksinstituut CentERdata, Tilburg University en de Universiteit van Pavia, op basis van een omvangrijke representatieve steekproef uit de Nederlandse bevolking (3486 Nederlanders van zestien jaar en ouder).
Er wordt vaak gedacht dat veelvuldig gebruik van sociale media leidt tot psychische en slaapproblemen, maar daar is dus geen wetenschappelijk bewijs voor. In het onderzoek is tweemaal, met een tussenpoos van een jaar, aan de onderzoeksdeelnemers gevraagd of ze gebruikmaken van sociale media (zoals WhatsApp, Twitter, Facebook en Youtube), en met name hoe vaak ze chatten en hoe vaak ze berichten of boodschappen lezen of plaatsen. Verder zijn psychische en slaapproblemen en eenzaamheid in de periode ervóór en erna onderzocht.
Of méér gebruik van sociale media samenhangt met méér psychische en slaapproblemen op de korte of langere termijn, is onder meer onderzocht binnen de gehele onderzoeksgroep, binnen verschillende leeftijdscategorieën, en bij mensen die voorheen wel of niet eenzaam waren.
‘Niet eerder werd zo’n omvangrijk onderzoek naar dit onderwerp uitgevoerd. De resultaten tonen aan dat mensen die méér gebruik maken van sociale media, niet méér psychische of slaapproblemen hebben op de korte (circa één maand) of langere termijn (circa één jaar). In de achterliggende analyses is rekening gehouden met bestaande psychische problemen, slaapproblemen en eenzaamheid in de periode ervóór. Daarmee wordt voorkomen dat verkeerde conclusies worden getrokken’, schrijft de universiteit in een persbericht.
Mensen met problemen
De onderzoekers: ‘Wanneer geen rekening wordt gehouden met reeds bestaande problemen, dan lijken mensen die veel sociale media gebruiken wel meer psychische en slaapproblemen op de korte en langere termijn te hebben. Dit verklaart waarom sommige studies, die geen rekening houden met bestaande problemen, wel een effect van sociale media gebruik lijken te vinden. De uitkomsten suggereren verder dat mensen met psychische of slaapproblemen wel vaker sociale media (gaan) gebruiken.’
Het onderzoek is net verschenen in het gezaghebbende wetenschappelijke tijdschrift Computers in Human Behavior.
