Voor de een is blockchaintechnologie de ‘minst nuttige technologie uit de geschiedenis van de mensheid’, voor de ander staat de nieuwe platformtechnologie garant voor een paradigmaverschuiving. Wie heeft er gelijk?
Zoals zo vaak ligt de waarheid in het midden. Dat blockchain de basis is van volatiele cryptovaluta, draagt niet bij aan het imago. Tegelijkertijd biedt het concept waarbij partijen op een vertrouwde manier met elkaar in verbinding worden gebracht via technologie veel nieuwe kansen.
Blockchain heeft nu nog de karaktertrekken van wat internet begin jaren negentig had. Toch zal deze innovatie op den duur marktsegmenten ontwrichten. Niet zozeer gebaseerd op ´wat het zou moeten zijn´, dat wat veel criticasters nu doen. Maar vooral door te beoordelen wat blockchain is, wat het kan en waar de potentie ligt.
Als iedereen in staat is deze gedachteslag te maken, gaat blockchain een mooie toekomst tegemoet.
Grootboek
In zijn simpelste vorm is blockchain een nieuw type grootboek c.q. database die wordt bijgehouden door een netwerk aan partijen in plaats van een centrale server. Alle partijen houden een identieke lokale versie bij van zowel de data als de regels waaronder dit digitale grootboek opereert. Elke transactie wordt gecontroleerd op basis van vastgestelde logica. Er moet sprake zijn van overdracht van eigendom of waarde waarbij meerdere partijen betrokken zijn met een objectieve behoefte aan verificatie en uitsluitsel van intermediair(s).
Als de meerderheid van partijen overeenkomt dat een transactie voldoet aan gestelde regels, worden transacties gebundeld en als blok toegevoegd aan de vorige transacties: een blockchain.
Voldoet de transactie niet aan overeengekomen afspraken, blijft deze buiten het netwerk. Zo houden partijen het netwerk op een democratische manier veilig. We maken onderscheid tussen private en publieke blockchains gebaseerd op verschillende vormen van dezelfde achterliggende principes.
Fundamentele rol
Grootboektechnologie is niet de oplossing voor alles. Wel hebben databases een fundamentele rol gekregen in onze alsmaar verdergaande digitale samenleving: de basis voor alle bedrijfs- en planningsprocessen en klantcontacten. Daar zit tegelijkertijd de uitdaging: elk bedrijf houdt zijn eigen grootboek bij. Dat sluit niet per se aan op processen buiten de organisatie. In huidige ecosystemen van processen tussen verschillende stakeholders is er sprake van onderlinge manuele afstemming. Dat kost tijd, geld en is foutgevoelig. Een transactie tussen partijen hoeft niet langer dan een paar seconden te duren als er sprake is van onderling vertrouwen. Zo niet, dan kan zo’n proces dagen, weken of zelfs maanden duren. Blockchain is het antwoord op dit vertrouwensvacuüm.
Niet voor niets is de Rotterdamse haven gestart met een aantal blockchaininitiatieven waarmee veel partijen tegelijkertijd inzicht krijgen in de status van goederen en bijbehorende betalingscondities. Nu nog zijn gemiddeld 28 partijen betrokken bij een containerritje van China naar Rotterdam. Organisaties die allemaal gescheiden van elkaar hun logistieke acties uitvoeren. Dankzij blockchain zijn afspraken vooraf vast te leggen in de technologie en is de status van containertransporten gemeenschappelijk bij te houden met automatische betalingstransacties. Dat zorgt voor vertrouwen, transparantie en efficiëntie over de hele keten.
Daarbij groeien de impact en waarde van blockchain. Zo bewees blockchain zijn eerste waarde in omgevingen met een instabiele infrastructuur. Wat een bericht sturen voor het internet was, is waardeoverdracht zoals de bitcoin voor blockchain.
Lokale netwerktoepassingen zijn de volgende stap. Denk daarbij aan de blockchaingedreven betalingsplatformen van Ripple, Corda, ING en de Rabobank. Dergelijke lokale initiatieven vind je ook in energie, overheid en logistieke omgevingen.
Blockchain is in staat bestaande diensten te vervangen door het netwerkeffect van de technologie. Waar internet opeens een concurrent was voor bedrijven, wordt er via zogeheten ICO’s (Initial Coin Offerings) al meer geld omgezet dan via traditionele Private Equity Fundings. En op het vlak van onderlinge lokale waardeoverdracht en settlement tussen partijen valt veel meer te doen dan vandaag de dag al gebeurt.
Tenslotte zorgt blockchain voor het samenbrengen van toepassingen op de liggende infrastructuur. Op internet zijn enorm veel peer-to-peer-toepassingen actief, zoals Ebay, Napster en Spotify. Blockchain krijgt een vergelijkbare impact. Dankzij blockchain is oorzaak-gevolglogica als basis van contracten, bedrijfsvoering en internet op een betrouwbare manier te borgen in de technologie.
Zo bewegen we steeds meer toe naar toepassingen waarbij personen en bedrijven in toenemende mate vertrouwd met elkaar in verbinding komen en gezamenlijk waarde gaan toevoegen. Nu nog veelal lokaal maar de publieke potentie is groot.
Volwassen
Blockchain is nog niet volwassen. Op zowel organisatorisch, juridisch, technisch en sociaal vlak zijn nog hobbels te nemen. Zo is het aantal transacties per seconden nog relatief laag. Dat vraagt om schaalbare architecturen, gedeelde off-chain verwerking en nieuwe consensus op het gebied van algoritmen.
Verder is het nog steeds een uitdaging om data op te slaan zonder dat de afkomst herleidbaar is. Daarvoor moeten onherleidbare adressen, privacy architecturen en Zero Knowledge Proof-concepten ontwikkeld worden.
Tenslotte is het niet wenselijk om grote hoeveelheden data bij elke betrokken partij op te slaan. Dat is op te lossen door data bij een willekeurige kleine groep partijen op te slaan met blockchainbeveiliging zoals Stori, Swarm en IPFS. Grote uitdagingen vallen of staan ook met het verder ontwikkelen van standaarden, consensus algoritmen, tooling, maatregelen tegen quantumcomputing, formele verificatie en meer.
Afgeschoten
We zijn er dus nog niet. Technologie volwassen maken, kost tijd en geld. Daarom is het onterecht dat blockchain nu afgeschoten wordt op gebrek aan functionaliteit van meerwaarde. Huidige toepassingen laten nu al zien dat blockchain op den duur veel gaat opleveren. Zeker niet voor alles, maar als de technologie het vertrouwen krijgt die het verdient, wacht ons een toekomst van onbegrensde mogelijkheden.
Auteur Tom van Dijk is business consultant bij ICT-dienstverlener CGI.
De tijd zal het leren denk ik.
Ik lees ook in dit artikel nog steeds niet een succesvolle toepassing. Het feit dat allerlei partijen initiatieven hebben gestart is geen bewijs voor bestaansrecht. In het verleden waren ook heel bedrijven begonnen met second world.
“Tenslotte zorgt blockchain voor het samenbrengen van toepassingen op de liggende infrastructuur. Op internet zijn enorm veel peer-to-peer-toepassingen actief, zoals Ebay, Napster en Spotify. Blockchain krijgt een vergelijkbare impact.”
Er wordt niet uitgelegd waarom die impact er komt.
Spotify is niet succesvol door de techniek maar omdat je voor weinig geld veel muziek kan luisteren. Hoe spotify technisch werkt geen idee maar alle muziek kan gewoon centraal in een database staan dus niets peer to peer aan. Idem voor Ebay. Hooguit wordt het op meerdere plaatsen opgeslagen voor de snelheid.
Consumer to Consumer initiatieven met een organiserende broker ertussen hebben een spectaculaire impact zoals uber airbnb, snappcar, ebay etc. Maar dat staat los van techniek.
Als laatste ben ik nog steeds benieuwd hoe bugs worden opgelost van transacties in een blockchain en hoe de blockchain van nu over 20 jaar nog kan worden uitgelezen. En wie de eigenaar van die data is.En wat er gebeurd als de encryptie van een blockchain toch niet goed blijkt te zijn en alle gegevens opeens openbaar worden. De encryptie van nu is over 20 jaar een lachertje.
samengevat : zeepbel
Blockchain concept is kansloos. Het lost geen probleem op. Zelfs de enige werkende use case -bitcoin- lost geen probleem op. Decentralisatie wordt geromantiseerd. Decentralisatie betekent gewoon een machtsverschuiving naar de rijken.
En de blockchain lovers praten alleen maar over de potentie zonder in te gaan op de fundamentele overduidelijke problemen.
Ach, het blijft me boeien en in veel aspecten is het heel leerzaam. Maar blockchain is zichzelf is volstrekt kansloos. De enige toepassing is decentralisatie en die valt nagenoeg niet te realiseren zonder enorme nadelen en verstoken van echte voordelen. Als je iets zinvols ziet komt dat niet door het blockchain aspect. En aangehaald Ripple is niet decentraal dus per definitie onzinnig. Los problemen op en stel daarbij het probleem centraal, niet de blockchain.
-einde rant
Ik wil niet bij voorbaat stellen dat blockchain overbodig of zelfs kansloos is.
Ik kan wel zover gaan dat er nog niet zoveel scenarios zijn die het gebruik van de blockchain als technologie rechtvaardigen of zelfs eisen.
Bij de opkomst van de internet technologie zullen er ook velen zijn geweest die hebben geroepen dat deze technologie totaal kansloos is, ik geloof dat die mening wel is gelogenstraft op dit moment. Natuurlijk valt er e.e.a. af te dingen op veiligheid, maar dat gaat ook op voor technologieen als de verbrandingsmotor; en daar maken we ook nog steeds gebruik van.
Ik zou willen zeggen dat de argumenten die Tom aandraagt voor het ‘disruptor’ zijn van deze technologie wat magertjes zijn en ze lijken gebaseerd op een eigen overtuiging dat blockchain een succes zal worden. Die mening mag hij natuurlijk hebben.
CPT, blockchain in combinatie met een blockchain network is een hele specifieke toepassing. Totaal anders dan het internet wat veel breder is. Heel veel mensen vinden er iets van zonder zich werkelijk te verdiepen in de inhoud en dan lijkt het eigenlijk op alchemie. Een leek wil best nog wel geloven dat we goud kunnen maken van andere materialen, maar als je naar de fundamenten kijkt zie je dat het kansloos is.
Zo zegt men dat een blockchain niet achteraf te wijzigen is ofwel immutable. Dat is onzin. Je kunt een blockchain prima wijzigen. Een wijziging leidt echter dat je alle blocks na het veranderde block ook moet wijzigen anders klopt het niet meer. Blockchain network en het protocol zorgen er uiteindelijk voor dat dit niet meer zo kan.
De kracht van Bitcoin zit hem in het blockchain network en het Nakamoto consensus model. Een zeer specifiek model wat zeer robuust is en uitblinkt in zowel eenvoud als complexiteit. Geniaal eigenlijk. Maar de enige reden waarom het zo stabiel is, is dat het zeer beperkt is. Je houdt een grootboek bij van iets specifiek virtueel, de bitcoins in een wallet.
Omdat dit werkt gelooft “men” dat het nog veel breder kan werk en daarmee wordt magisch denken geïntroduceerd.
Je kunt blockchainachtige principes hanteren. Dus door transacties aan elkaar te verbinden door middel van hashes. Maar daar zit niets decentraals in en wijkt nagenoeg niet af van gewone traditionele databases. Het zal niet de essentie zijn van een oplossing. Gewoon een dingetje wat je toe kunt passen voor erbij. Ik zet me dus af tegen die halleluja verhalen en marketing rommel. Als bedrijf je database/service voor een groot deel transparant maken bevat meer innovatie dan blockchain toepassen. De essentie voor logistiek komt niet uit de blockchain maar uit mogelijkheden om het proces transparant te maken.
Wie zich gaat richten op de revolutie van blockchain komt bedrogen uit. Er zullen hele mooie dingen ontwikkelt worden de komende jaren, maar die komen niet van deze groep mensen af.
Om als breinkraker mee te geven. Stel je biedt e-learning aan, hoe kun je bewezen iemand zijn kennis toetsen?
In het verleden zijn er allemaal mogelijkheden geopperd voor de blockchain.
Blockchain zou bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden om het eigendomsrecht vast te leggen. Je zou dan geen notaris meer nodig hebben. En dat zou veel goedkoper zijn.
Ik heb een tijdje terug een transactie op mijn huis gehad. Het vastleggen van het eigendom is maar een klein bedrag bij het kadaster. Een deel van de informatie is openbaar een ander deel niet. Dit kan in de toekomst wijzigen. Het wijzigen van wat openbaar is in een blockchain lijkt mij een probleem.
De notaris zorgt ervoor dat de transactie goed wordt afgewikkeld.Het goed afwikkelen van de transactie staat los van blockchain technologie.De notaris controleert bv of je wel de eigenaar bent, er geen andere schulden op het huis staan. Als je het huis verkoopt controleert de notaris dat je je geld echt wel krijgt. Deze stappen blijven nodig ook als het eigendomsrecht in een decentrale blockchain wordt vastgelegd i.p.v. op de centrale database van het kadaster.
Verder ben ik benieuwd hoe je een ruimtelijke query op blockchains kan doen.
Bijvoorbeeld geef mij alle eigenaren van huizen in een straal van 500m ten opzichte van een bepaald geografisch punt.
In een database gaat dit heel snel maar kan dat ook in een decentrale blockchain?
Of wordt er dan toch een kopietje van de informatie gemaakt in een database.
Corné, een notaris doet inderdaad meer dan alleen een transactie bezegelen naast dat hij ook identiteit vaststelt, iets wat met een blockchain überhaupt niet kan (daar kun je alleen bewijzen dat je een sleutel kent van iets en die kan gestolen of gedeeld worden). Overigens heb je met “smart contracts” ook nog steeds een vertrouwde derde partij nodig.
Blockchain in zichzelf is gewoon een (veelal no sql) database. Dat kan gewoon snel zijn en vanuit die blockchain kun je gewoon linken naar data in traditionele andere databases. Dus daar zie ik geen probleem of uitdaging. Persoonsgegevens zijn wel een ding, maar ook daar valt wel omheen te werken. Ook is een blockchain veelal distributed, dus iedereen kan lokaal een kopie van de database draaien. Dus lezen is zeer snel, het schrijven is de bottleneck 😉
Henri,
Inderdaad heeft de notaris een poortwachtersrol betreffende het voorkomen van fraude en malafide praktijken met rechtspersonen maar hoe succesvol is hij/zij hierin werkelijk?
De ‘chain of custody’ in een keten van digitale transacties gaat om de traceerbaarheid van – door welke rechtspersoon? – het handelen en je hebt blijkbaar allerlei nieuws over carroussel-fraudes gemist. Oja, het kan dat één stichting de eigenaar is van al het onroerende goed in een straal van 500 meter rond een bepaald geografisch punt maar het kan evengoed iemand zijn die dubieus verkregen gelden in onroerend goed belegd.