Pien Oosterman wilde arts worden. Tijdens haar studie komt ze er achter dat dit toch niet op haar lijf geschreven is. Wat ze wel wil doen, is nog onduidelijk. Ze realiseert zich al snel dat ze in een functie wil doorgroeien om zo een grotere bijdrage te leveren aan de organisatie waarin ze werkt. Sinds dit jaar is zij algemeen directeur van Levi9.
‘Als kind wilde ik altijd arts worden. Ik werd ingeloot voor de opleiding geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam. In het eerste jaar realiseerde ik me dat dit het toch niet was. Waarom weet ik eigenlijk niet. Zo vond ik biologie, anatomie en genetica super interessant, maar had ik met de verzorgende kant minder affiniteit.’ De vraag is wat ze wel wil doen. Om daarover goed na te denken gaat ze eerst in het Oostenrijkse Gerlos aan de slag als skilerares en later in Portugal in de horeca.
Geen assistent
Eenmaal terug in Nederland weet Oosterman nog steeds niet wat ze wil. ‘Ik moest geld verdienen en via een uitzendbureau kon ik als receptionist aan de slag bij Yakult. Daar kwam al vrij snel een plek vrij als marketingassistent.’ Ze geniet van het werk. ‘Ik houd van dingen doen en regelen. Na twee jaar kon ze doorgroeien tot verkoopassistent. Maar ze wordt door haar collega’s, die wel over een hbo- of universitair diploma beschikten, gezien als een hulpje. ‘Dat kon ik van mijn leeftijdsgenoten niet zo goed verdragen. Ik wilde meedenken en serieus genomen worden.’
Oosterman wil een volgende carrièrestap maken. Daarvoor volgt ze de hbo-studie Commerciële Economie en komt ze in contact met automatiseerder Sogeti die de helft van de kosten van haar opleiding wil betalen. Ze besluit hier te solliciteren en rolt ineens de ict-wereld in als tester bij het onderdeel ASZ. Het puzzelen als tester vond ze heerlijk maar haar commercieel talent blijft niet onopgemerkt en ze wordt commercieel directeur Finance.
Een van haar klanten is de ING. Die weet haar na elf jaar Sogeti binnen te halen voor een functie op het gebied van inkoop (procurement). De timing van de overstap blijkt achteraf ‘bijzonder’. Een week na haar opzegging bij Sogeti vroeg de bank namelijk staatssteun aan. ‘Dat was een spannende, niet per se leuke, maar wel uitdagende periode.’
Leiderschap
In de vier jaar dat ze bij ING werkt, leert ze veel over leiderschap. ‘Dominante en verbaal krachtige mensen zijn vaak de natuurlijke leiders. Ze geven richting, maar intimideren ook. En niemand wordt er beter van als mensen zich laten intimideren. Maar, men heeft ook respect voor mensen met daadkracht, vasthoudendheid en sterke argumenten. Zo heeft elke keuze voor- en nadelen. Het heeft geen zin om de nadelen te ontkennen. Door keuzes uit te leggen creëer je meer draagvlak.’
Bij het bankconcern realiseert Oosterman zich dat ze eindverantwoordelijke van een business wil zijn, het liefst in combinatie met it. Ze stapt weer over naar Sogeti en wordt ‘chief sales officer’. Een interessante tijd, maar ze leert tevens de beperkingen van de autonomie van Sogeti Nederland kennen ten opzichte van het Franse moederbedrijf.
Klaarstomen voor ceo-rol
In 2017 maakt ze daarom de overstap naar de kleinere, Nederlandse it-dienstverlener Levi9 als ‘chief commercial officer’ (cco), als voorbode voor een ceo-rol. ‘De voormalige ceo wilde zijn werkzame leven afbouwen en we bespraken het scenario dat ik hem zou opvolgen. Uiteraard moet dan in de praktijk blijken of iedereen vertrouwen heeft in de samenwerking. Ik ben blij dat het zich zo heeft ontwikkeld. Ik vind het namelijk zo’n bijzonder bedrijf. De eenvoud, de jeugdigheid, de vriendelijkheid, de liefde voor technologie, de pragmatiek, de nadruk op relaties, de focus op de business van onze klanten, de relaties met onze klanten en het ondernemerschap.’
Als algemeen directeur geeft Oosterman leiding aan vijf mensen. Daarnaast is ze voorzitter van de raad van bestuur. ‘De bedrijfsfilosofie is dat we zoveel mogelijk bevoegdheden en verantwoordelijkheden op een zo laag mogelijk niveau in de organisatie leggen. Het idee is dat de mensen die dicht op de operatie zitten beter kunnen inschatten wat er operationeel gezien nodig is om te doen. Om dat goed te kunnen doen is het belangrijk dat ze zich verbonden voelen bij de strategische keuzes en de cultuur van het bedrijf. Mijn allerbelangrijkste taak is dat die lijn zichtbaar en voelbaar is. Dat doe ik door veel te vertellen, context te geven en in gesprek blijven over waarom we de keuzes maken die we maken. Onze interactie is essentieel: ik geef medewerkers richting en vertrouwen, zij voeden mij met hun dilemma’s en die helpen mij weer om te blijven anticiperen.’
(Deze bijdrage is afkomstig uit Computable Magazine, editie 06/2018.)
Diversiteit
Pien Oosterman: ‘Door de globale krapte op de arbeidsmarkt en de goede arbeidsvoorwaarden in de ict-sector – op wereldwijd niveau – , kiezen talenten steeds vaker voor technologie. In veel bedrijven komen bijvoorbeeld diverse nationaliteiten samen op de it-afdelingen. Dat is gaaf. Maar de vertegenwoordiging van vrouwen in it is nog erg laag. Nederland is daar wel een slecht voorbeeld in. In de landen waar Levi9 actief is dat al veel beter. Het is een complex probleem dat we holistisch moeten aanpakken. Denk hierbij aan opvoeding, onderwijs, kinderopvang en fiscale prikkels.’
