Terwijl de tweede dag van de vakbeurs ICT & Logistiek IN Jaarbeurs Utrecht haar hoogtepunt beleeft, vindt in een van de theaters de disruptieve Computable-sessie over de betekenis van artificial intelligence (ai) voor de logistiek plaats. Voor wie het er niet bij is: Ai is het buzzword voorbij en is een ontwikkeling waar de sector niet meer omheen kan. Niet meer omheen mág. Waarbij geldt: hoe eerder, hoe beter.
Discussieleider en Computable-hoofdredacteur Sander Hulsman heeft er zin in. De krukjes voor in de zaal met daarop de drie debatleden zijn nog niet eens warm of de vraag hoe ai (ofwel kunstmatige intelligente) de logistieke markt op zijn kop gaat zetten, ligt al op tafel.
Welnu, zover willen Tommaso Gritti (directeur Braincreators), Frans van Helden (managing consultant Ortec) en Niek Timmermans (teamleider HSO Analytics) nog niet gaan. Natuurlijk, ai is hier om te blijven, ook in de logistieke sector, en de drie heren zijn meer dan bereid om zich op te werpen als warme pleitbezorgers van deze ontwikkeling, maar om nu al te spreken van een aankomende revolutie, dat niet.
Nog niet.
Oude plaat
Dat ligt niet aan de technologie, als wel aan de sector. Alsof het drietal heren een oude plaat opzet: in de ontwikkeling van ai lijkt de logistieke sector niet mee te bewegen, klinkt het. Gritti benadrukt dat de technologie voor elke onderneming interessant kan zijn, dus ook voor logistieke bedrijven. Van Helden valt zijn ‘collega’ bij: ‘Ai kan bedrijven helpen om effectiever te opereren en – interessant – erachter te komen wie en waar precies de klanten zijn.’
Timmermans onderstreept Van Heldens opmerking met het voorbeeld over Amazon. De online-retailer zet ai in om op basis van historische data het klantenkoopgedrag te voorspellen. ‘Omdat Amazon weet wat er besteld gaat worden, gaan de ‘bestelde’ goederen alvast naar de hubs om ze vanaf daar zo snel mogelijk te aan de klant te kunnen leveren. Timmermans vult aan: ‘Het is nog wel een pilot…’
Het weerhoudt Gritti er niet van om erop te wijzen dat bedrijven die niet in artificiële intelligentie en data-analyses investeren het grote risico lopen dat ze achterblijven. ‘Op enig moment is de achterstand zo groot, dat die niet meer te overbruggen zal zijn.’ Gritti’s advies is dan ook helder: ‘Niet te lang mee wachten.’ Waarna de naam van V&D valt, volgens de heren een typisch voorbeeld van een bedrijf dat te lang in een conservatief model bleef zitten en de slag verloor.
Slikken of stikken?
Artificiële intelligentie, slikken of stikken dus? Van Helden merkt daarover op dat de economie zo is ingericht dat als iets kan, het ook gebeurt. ‘Ook ai biedt zoveel kansen, daar is geen tegenhouden meer aan’, aldus de consulent. Hij wil nog wel verder gaan. Want wie volgens hem denkt dat kunstmatige intelligentie nog toekomstmuziek is, die zit serieus niet op te letten. Ai is volgens hem op meer plekken dan we ons kunnen voorstellen. Daarvoor hoeft hij alleen maar te verwijzen naar Bol.com, CoolBlue en Google Maps. ‘De reistijd die via Google Maps voorspeld wordt, is natuurlijk gewoon een vorm van ai. Uiteindelijk is het niet meer dan op basis van waarnemingen voorspellingen doen. Hoe meer waarnemingen, hoe meer data en dus hoe meer waardes.’
Ook leuk is een ander project waarbij hij betrokken is geweest: een geautomatiseerde kwaliteitscontrole met behulp van kunstmatige intelligentie. Van Helden legt uit dat het beoordelen van gewaszaadjes voorheen eindeloos veel menselijke beoordeling vereiste, een expert van vlees en bloed die naar duizenden zaadjes heeft gekeken en op basis daarvan zijn oordeel velt. ‘Dat kun je nu rustig overlaten aan ai. Meer precies, aan een zelflerende algoritme die op basis van een foto herkent of een zaadje ‘rare plekjes’ heeft en dus afwijkt.’
Slechts vier procent
Allemaal leuk en aardig natuurlijk, maar hoe als bedrijf actief in logistieke sector een dergelijke ontwikkeling in je voordeel te laten beslissen? Voor die ondernemingen heeft Timmermans nieuws: op alle terreinen van de logistiek is ai op een of andere manier toe te passen. Dan nog. ‘Slechts vier procent van de grote Europese bedrijven is actief bezig met deze technologie. Zeventig procent praat er alleen over. Ai laat zich al wel gelden en een aantal bedrijven is er mee bezig, maar nog maar mondjesmaat. Timmermans: ‘Eerlijk is eerlijk. De energie- en online-sectoren bijvoorbeeld lopen voorop omdat daar dankzij tal van apparaten en sensoren veel data beschikbaar is. Dat is makkelijker in te richten dan de fysieke wereld van vrachtwagens die door Europa rijden.’
Van Helden gaat in op de probleemstelling: ‘Wat je voor ai nodig hebt, zijn heel veel datapunten. Voor de logistieke sector kan internet of things de databom regelen. Denk weer aan die vrachtwagen die een eindeloos stroom data genereert. Door aan kunstmatige intelligentie gerelateerde technieken te bestuderen, kun je die vrachtwagen effectiever laten rijden.’
Aan Gritti om er tot slot een schepje bovenop te doen: ‘Ai is een proces, zo je wilt een mentaliteit. Ai is de tool om te leren van data, waarbij je niet bang moet zijn om te falen. Identificeer waar ai je kan helpen en formuleer quick wins om draagvlak binnen het bedrijf te creëren. Maak vanaf daar de volgende stappen. Ai is uiteindelijk een pad van jaren, maar de eerste winst is de eerste maanden al te halen. Geloof daarin.’
