De techniek en de bereidheid bij de partijen zijn er, nu nog het duwtje in de rug. Dat is de pointe die zich ontvouwt tijdens de Computable-debatsessie tijdens vakbeurs ICT & Logistiek 2018 over (het delen van) data en hoe data-gedreven technologieën de logistieke sector vooruit kunnen helpen. ‘Begin gewoon.’
Nou, gevoed door debatleider en Computable-hoofdredacteur Sander Hulsman willen de drie debaters Fouad Allabari (managing director HSO Analytics), Rob Schuurbiers (oprichter Simacan) en Nanne Schriek (Evofenedex) dat duwtje wel geven. Met op de achtergrond het geroezemoes van de ICT & Logistiek-beurs, het jaarlijkse event waar (ict-)oplossingen en logistieke processen samenkomen, schijnt het drietal zijn licht op data – ook wel het nieuwe goud genoemd – en de rol die het in de logistiek kan spelen. Of beter, hoe de stap van logistics naar smart logistics te maken?
Magere zes
Eerst het slechte nieuws. In vergelijking met tal van andere sectoren, loopt de logistieke sector in termen van digitalisering achterop. Zoveel toont alleen al het rapport ‘Data en digitalisering in de logistiek’ van Evofenedex aan, waarmee Schriek op de proppen komt. Daaruit blijkt dat circa twee op de vijf handels- en productiehuizen (verladers) de huidige staat van de automatisering/digitalisering van de logistieke processen minimaal goed achten; voor bijna een op de vijf evenwel is dat minder dan voldoende. Nog meer cijfers: de verladers geven zichzelf een magere zes voor de mate waarop de processen zijn geautomatiseerd/gedigitaliseerd en de mate waarin realtime-data wordt benut.
Ergens onbegrijpelijk, reageert Schuurbiers, want als een sector baat kan hebben bij toenemende digitalisering en het omarmen van nieuwe technologieën – we noemen blockchain, maar ook machine learning en big data – dan toch wel de transportsector. ‘Maar de praktijk is dat veel partijen daar nog een slinger aan moeten geven. De techniek is er klaar voor, nu moeten we nog begrijpen dat we van data kunnen leren.’
Geef data vrij
Ook Allabari stelt vast dat de uitdaging niet meer ligt in de techniek – die ligt klaar – maar in de acceptatiegraad. ‘We moeten dus ook leren om data te delen. We moeten accepteren dat we elkaar kunnen helpen met elkaars data, waarvan we alleen maar meer generen. Mijn advies: geef het vrij, deel het.’ Het voordeel ervan is voor hem evident: ‘Door data te delen, vergroot je je inzicht en stel je jezelf in staat de impact van je beslissing over meerdere bedrijfsprocessen beter in te schatten.’
Wel brengt Sçhuurbiers een nuance aan: ‘Geef data vrij, maar met beleid’, zegt hij. Om eraan toe te voegen dat we af moeten van het silo-denken, maar dat dat niet betekent dat je al je data hoeft vrij te geven om toch winst uit datadelen te halen. ‘Heel simpel: door data over ladingen te delen, haal je het telefoonverkeer over hoe laat en wanneer een lading komt, uit je proces. Dan hou je meer tijd over voor ander werk.’
Schriek haalt nog maar eens zijn rapport tevoorschijn: 70 procent van de verladersbedrijven gebruikt nog steeds Excel om verschillende systemen aan elkaar te knopen.
Vraag scherp krijgen
Gevraagd naar oorzaken van die achterstand noemen de heren uiteenlopende redenen. De strekking: veelal bestaat bij bedrijven de houdingom eerst maar eens de eigen organisatie op orde te krijgen en om wie weet later maar eens over de horizon te kijken. Schriek vermoedt evenwel dat de bereidheid om te digitaliseren er bij de bedrijven wel is, maar dat het voor deze bedrijven niet duidelijk is wat de volgende stap dan moet zijn. ‘Wat los ik op met digitalisering of met blockchain? Die vraag scherp krijgen, dat ontbreekt bij veel bedrijven nog’, aldus Schriek.
Alabari raakt zo mogelijk de essentie: ‘Misschien maakt onbekend onbemind. Er wordt binnen de sector weliswaar veel over digitalisering gesproken, maar er gebeurt te weinig. Het is een beetje als pubers die over seks praten: dat doen ze vaak, maar ze durven hét over het algemeen niet. Je hebt innovators nodig, visionairs die durven te experimenteren, die hun ceo uit kunnen leggen dat het rendement van de digitalisering of het omarmen nieuwe technologieën niet onmiddellijk helder is of zich pas over een jaar of tien zal laten gelden.’ Hoewel, het voorbeeld dat hij vervolgens noemt, moet de aanwezigen op z’n minst inspireren. Allabari verhaalt over een logistieke werknemer in de VS die zijn werkgever ervan probeert te overtuigen om Uber-achtige principes in het bedrijfsproces in te passen, waarop de baas alleen maar beren op de weg ziet. De werknemer besluit ontslag te nemen en zijn eigen bedrijf – Convoy genoemd – op te richten. Allabari: ‘In nog geen twee jaar tijd was Convoy twee keer zo groot als het bedrijf waar de werknemer werkzaam was.’
Cruciale woord: samen
En nu, vraagt Hulsman zich af, nadat de heren samen met het publiek bijna een uur van gedachten hebben gewisseld. Adviezen, tips? Schriek opent: ‘Mijn tip is om er gewoon klein mee te beginnen. Kijk naar een actueel businessprobleem en vraag je af hoe je dat met het delen van digitale data kunt verbeteren.’ Schuurbiers vult aan dat bedrijven de overtuiging moeten voelen dat het waardevol is. ‘Kijk naar welke data je beschikbaar hebt en kijk daar samen met anderen naar.’ Volgens Allabari is dat het cruciale woord in dit debat: samen. ‘Het zit in het woord samen. Samen met andere partijen, die een andere bril op hebben, naar data kijken. Wat gebeurt er nou precies en waarom? Dat vergeten we weleens.’