Werkt democratie eigenlijk wel? Het is natuurlijk de meest eerlijke manier van besluitvorming. Dit vond D66 ook en daarom was deze partij ook zo’n groot voorstander van het referendum wat ze inmiddels zelf weer hebben afgeschaft. Het referendum was de reden om de partij op te richten, dus ik neem aan dat dit ook de reden is om de partij weer op te heffen.
Het is alsof de PVV ineens ‘Wir schaffen das’ als verkiezingsleus gaat gebruiken. En ik durf te wedden dat er nu PVV’ers denken: ‘Hé dat is niet eens zo’n slecht idee’. De partij van Wilders was dan ook zeer verontwaardigd dat D66 het referendum en daarmee volgens haar de democratie afschafte. Dat je zelf niet lid kunt worden van hun eigen partij en mee kunt praten over hun verkiezingsprogramma waren ze heel even vergeten, denk ik.
Democratie werkt niet
Eén ding moet ik D66 gelijk in geven: democratie werkt niet. We hebben ons huidige kabinet democratisch gekozen maar uit onderzoek blijkt dat drie kwart van de Nederlanders niet tevreden is over het huidige kabinet. Onze koning Willem Alexander daarentegen is niet gekozen maar drie kwart van de Nederlanders is wel tevreden over hem. Het kan ook zijn dat wij Nederlanders gewoon ontzettend slecht in stemmen zijn. Daarom is The Voice of Holland ook zo’n flutprogramma. We eindigen altijd met een of andere debiel die zijn tekst niet kan onthouden.
De vraag is dan ook gerechtvaardigd: is bij het uitzoeken van een nieuw ict-systeem het slim om democratisch te werk te gaan? Ik sprak laatst met een adviseur die klanten adviseerde bij selectietrajecten voor nieuwe ict-systemen. Hij corrigeerde mij direct door te zeggen: ‘Nou, ik adviseer klanten niet een systeem te kiezen, maar ik begeleid ze in het proces’. Ik zeg: ‘Oh, dus eigenlijk ben je geen adviseur maar een begeleider’. Hij vond het niet leuk. Snap ik ook wel, want een traject begeleiden, dat kan een stagiair ook. Kost je 350 euro stagevergoeding per maand.
Democratische systemen
De adviseur/begeleider legde ook uit waarom adviseren weinig nut had, want veel systemen worden democratisch gekozen. Het hele bedrijf moet meepraten. Hij zei: ‘Je kunt de mooiste argumenten hebben waarom je als bedrijf voor een bepaalde oplossing moet kiezen, maar zodra de selectiecommissie bestaat uit voornamelijk gebruikers kiezen ze toch voor wat ze eigenlijk al hebben, maar dan iets makkelijker of mooier. En zeker niet voor iets dat hun eigen werkzaamheden gaat vervangen.’
De adviseur vervolgt: ‘Echt grote stappen worden echter niet gezet. Voor de acceptatie van het systeem zal het wellicht beter zijn gebruikers er ook bij te betrekken, maar eigenlijk heb je gewoon een slimme dictator nodig die wel zaken durft aan te pakken’. Dus ik zeg: ‘Oh, en dit adviseer je de klant ook?’ Hij zegt: ‘Nee, ik begeleid alleen.’
(Deze bijdrage is afkomstig uit Computable Magazine, editie 05/2018.)