In het eerste half jaar van dit jaar zijn in totaal 79 ict-bedrijven failliet verklaard. Dat is een daling van negen procent ten opzichte van vorig jaar. Toen moesten 87 bedrijven in de ict-sector hun activiteiten stoppen als gevolg van een faillissement. Dat concludeert het ING Economisch Bureau op basis van cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
In de eerste helft van 2018 zijn er in totaal 1829 bedrijven in Nederland failliet gegaan. Dat is 13 procent minder in vergelijking met dezelfde periode een jaar geleden. De ict-sector is dit eerste half jaar goed voor 4,3 procent van alle faillissementen. Dat is net iets meer dan vorig jaar (4,1 procent). Toch is het aantal ict-bedrijven dat failliet is gegaan dit half jaar met 9 procent gedaald ten opzichte van 2017.
1,2 procent kans op faillissement
Gekeken naar de cijfers uit de afgelopen jaren (2009 tot en met 2017), is de kans voor ict-bedrijven om bankroet te gaan gedaald. Zo was er in 2017 1,2 procent kans op een faillissement, dat was in 2009 nog 2,7 procent. Het dieptepunt qua failliete ict-bedrijven was in het eerste half jaar van 2013. Toen moesten 194 bedrijven in de ict-branche de deuren sluiten. Dat was een stijging van ruim 64 procent ten opzichte van het eerste half jaar in 2012. Toen gingen 118 ict-bedrijven failliet.
Verder blijkt op jaarbasis het aandeel van faillissementen in de ict-branche ten opzichte van totaal aantal faillissementen in Nederland vrijwel gelijk te blijven. In 2017 was ict goed voor 4,2 procent van alle bankroete bedrijven. Dat was in 2009 zo’n 4,3 procent en in 2013, het jaar van de meeste faillissementen, 4,2 procent.
Uitdagingen voor ict-bedrijven
‘De ict-sector heeft te maken met veranderend klantengedrag door de opkomst van nieuwe technologieën zoals cloud computing en de verdere digitalisering van de economie’, legt Katinka Jongkind, econoom mkb bij het ING Economisch Bureau, uit.
‘Steeds meer middelgrote organisaties besteden it uit vanwege het hoge technologische innovatietempo. Het op locatie inzetten van consultants verliest daarmee terrein. Voor met name volwassen ict-bedrijven, gericht op traditionele dienstverlening, betekent dit dat zij hun verdienmodel moeten aanpassen om mee te kunnen blijven doen.’
Zes oorzaken tot faillissement
Het ING Economisch Bureau onderzocht de oorzaken van faillissementen. Hierbij maakt het onderscheid tussen startende bedrijven (jonger dan drie jaar) en volwassen bedrijven (ouder dan tien jaar). Voor alle branches, waaronder ict, geldt dat de volwassen bedrijven bankroet gaan omdat ze te laat inspelen op veranderende marktontwikkeling, zoals digitalisering. Een andere oorzaak is dat het product, de dienst of het verdienmodel niet meer relevant. Tot slot kan een verdienmodel dat niet langer kostendekkend is bijdragen aan het faillissement.
Bij jonge organisaties zijn ook drie oorzaken te vinden. Zo heeft de markt onvoldoende tot geen interesse in het product of de dienst, hebben ze problemen met het aantrekken van groeikapitaal en ontbreken er ondernemerskwaliteiten binnen het bedrijf.
Voor de ict-startups kan Jongkind enkel speculeren wat hier de reden tot faillissement zijn. ‘Ik kan me voorstellen dat een nieuw product of dienst op het gebied van ict te ver vooruit loopt, waardoor er geen vraag naar is. Of dat een startup een innovatief product of dienst heeft ontwikkeld, maar niet over de ondernemerskwaliteiten beschikt om dit succesvol in de markt te zetten.’
Andere sectoren
Gekeken naar de andere sectoren, gingen vooral in de bouw (-22 procent) en de zakelijke dienstverlening (-18 procent) minder bedrijven failliet. ING zegt dat beide sectoren profiteren van de goed draaiende economie.
Daar staat tegenover dat in de detailhandel en de zorg meer bedrijven bankroet gingen. In de zorgsector nam het aantal failliete bedrijven met 15 procent toe. Die sector kampt nog altijd met de nasleep van doorgevoerde hervormingen en bezuinigingen in voorgaande jaren. In de detailhandel verkeren veel winkeliers, ondanks stijgende consumentenbestedingen, structureel in zwaar weer. Dat zorgt voor 4 procent meer bankroete bedrijven.
Het ING Economisch Bureau verwacht dat het aantal faillissementen dit jaar met 10 procent daalt naar het laagste niveau van deze eeuw. De daling is wel minder sterk dan voorgaande jaren.
