‘Slechts minimale belangstelling voor informatica-opleiding’, kopt Computable in het aprilnummer van 1972. Een groot verschil met het jaar 2018 waarin sommige ict-opleidingen een numerus fixus (loting) inzetten om de toestroom van nieuwe studenten af te remmen. In deze flashback ter ere van het vijftigjarige bestaan van Computable, keren we terug naar 1972.
Maar, we beginnen in het heden. Het aantal aanmeldingen voor de studie Kunstmatige Intelligentie (artificial intelligence, ai) is voor komend studiejaar (2018-2019) enorm gegroeid. Voor sommige universiteiten geldt een verdubbeling ten opzichte van 2017. Omdat sommige universiteiten niet aan de vraag kunnen voldoen, worden de toelatingen geremd door numerus fixus en verscherpte selectiecriteria.
De Cyber Security Raad luidde dinsdag 31 juli 2018 de noodklok over die numerus fixus van populaire ict-studies. De raad vreest dat de nationale veiligheid in gevaar komt als ons land in de toekomst over te weinig hoogopgeleide ict’ers beschikt. Onder meer nationaal coördinator terrorismebestrijding Dick Schoof pleit voor maatregelen om de opleidingen juist uit te breiden en niet de poorten te sluiten door loting.
1972: ‘Schrikbarend tekort aan informatici’
Die angst om achterop te raken is niet nieuw. Wel vonden we in het archief een stuk waaruit blijkt dat het in 1972 niet bepaald storm liep voor een nieuwe hbo-opleiding informatica. ‘Een misser’ noemt B.J.M Morselt, de toenmalige ict-afgevaardigde van de hbo-raad, de gebrekkige belangstelling voor een nieuwe ict-opleiding waarvan maar twintig van de veertig plaatsen bezet zijn.
Het gaat om een nieuwe vierjarige hbo-opleiding in Eindhoven die moet helpen om het tekort aan ict’ers – waarvan 46 jaar geleden ook al sprake was – het hoofd te bieden.
‘Men dacht in de regio Eindhoven iets te kunnen doen aan het schrikbarende tekort aan computerpersoneel’, stelt de verbolgen schrijver van het stuk (naam onbekend). ‘Men hoopte op bescheiden wijze bij te kunnen dragen tot het verbeteren van de afschuwelijke toestand die in het bedrijfsleven moeilijkheden veroorzaakt en de toepassing van computers nodeloos hindert.’
‘Zogenaamde programmeurs’
Net als in 2018 is dus ook in 1972 de angst dat Nederland achterop raakt als er niet voldoende ict’ers opgeleid worden. ‘Het is helaas algemeen bekend dat vele bedrijven de computer onvolledig gebruiken door een tekort aan kennis en steun van de hoogste top. Al te veel zogenaamde programmeurs kunnen slechts standaard-dingen noteren en maken fouten door een gebrek aan bedrijfsinzicht of economische kennis. (..) Het probleem doet zich daarbij voor dat we op deze manier achter raken bij landen waar men de computer beter begrijpt en dus de toepassing beter opzet.’ De schrijver van het stuk windt zich erover op dat de computer in die dagen feitelijk vooral wordt ingezet als ‘dure boekhoudmachine’ en door de beperkte toestroom van geschoolde ict’ers andere toepassingen uitblijven. Daardoor zal de machine waar de mensen hoge verwachtingen hebben niet aan die hoop voldoen.
Er worden ook vraagtekens gezet bij de promotie van de nieuwe opleiding. Mogelijk verklaart dat deels de beperkte interesse van studenten. Maar de schrijver van het stuk laat het ook niet onbenut om kritisch uit te halen naar de in zijn ogen ongemotiveerde houding van veel jongeren.
‘Toverij en angst’
‘Desondanks kan men de leerbereidheid van onze jeugd niet anders dan teleurstellend noemen.’ Volgens hem zijn jongeren onvoldoende bereid op zich te verdiepen in ingewikkelde materie en te investeren in hun toekomst. Ze kiezen liever voor een andere ‘discutabele’ opleiding, is de opvatting.
Andere informatica-opleidingen, -bedrijven en onderwijsorganisaties wordt opgeroepen om studenten te wijzen op het belang en de mogelijkheden van een informatica-studie in het zuiden van het land.
‘Alleen via een goede opleiding krijgen we over enige tijd (in feite te laat) voldoende mensen die met een computer om kunnen gaan en de machine eindelijk uit de sfeer van toverij en angst halen, om dan naar redelijke rendementen te streven en te helpen van de ongelooflijke mogelijkheden te profiteren’, staat er tot slot.
50 jaar Computable
Computable blikt in het jubileumjaar van het vijftigjarige bestaan terug op een rijk archief aan ict-nieuws en artikelen die zowel op papier als digitaal verschenen zijn. Dat doet de redactie zowel online als in het magazine.
Op de website Computable.nl staat iedere donderdag (‘Throwback Thursday’) een aflevering van de rubriek Flashback. Daarin selecteert de redactie een opvallend stuk of serie artikelen uit het verleden die aansluit of aansluiten op de actualiteit, en zoekt zij in de archieven naar materie die het waard is om opnieuw te publiceren.
