We zijn inmiddels met zijn allen gewend aan de aanwezigheid van een cio in de directie van grote organisaties. Toch worstelen we nog met ownership van innovatie: wie heeft dat in zijn portefeuille? Hebben we dat niet allemaal? Feit is dat er diverse nieuwe rollen ontstaan met als doel innovatie binnen het bedrijf waarborgen. Denk aan de opkomst van de chief innovation officer (cino). Sommige partijen gaan echter nog een stapje verder en vinden innovatie an sich niet genoeg. Wat we nodig hebben om voorop te lopen is niet innovatie, maar disruptie!
In 2014 stelde Patrick Hanlon, journalist bij Forbes, dat bedrijven wel eens een chief disruption officer (cdo) nodig zouden kunnen hebben. Datzelfde herhaalde Steve Wozniak van Apple in 2015. Denk maar aan het disruptieve Uber, dat het aanzicht van de taxisector voorgoed heeft veranderd. Maar wat doet deze ‘officer’ dan precies? Kort samengevat: de zaken op hun kop zetten. Net wanneer een product of dienst volwassen is geworden, de omzet piekt en iedereen blij is, vraagt een goede cdo zich af: ‘Hoe kunnen we alles wat we nu doen, anders doen?’. En dan gaat hij naar de tekentafel om de benodigde strategie te ontwikkelen.
De technologie voorbij
Disruptie is een harde term: het is immers eten of gegeten worden. Het is tevens meer een business- dan een it-term. Waar moet de organisatie heen willen we over een paar jaar nog bestaansrecht hebben? Hoe kunnen we slim inspelen op technologische ontwikkelingen en deze gebruiken om flexibel te zijn in alles wat we doen? Iemand verantwoordelijk maken voor deze vraagstukken, los van eventuele legacy en niet gehinderd door beren op de weg, lijkt me een goede zet. Technologie is cruciaal om deze gedurfde ideeën tot realiteit te maken. Dan is het echter wel zaak om technologie in het juiste perspectief te zien.
Innovatie, maar ook disruptie, zit hem mijns inziens in de waarde die je als organisatie toevoegt voor de buitenwereld. Dan hebben we het dus niet over technologie op zichzelf, maar over diensten die je uitrolt. Diensten die het leven van mensen daadwerkelijk eenvoudiger of zelfs leuker en fijner maken. Als ik dan om me heen kijk, zie ik dat bedrijven vooral bezig zijn met de plaats van technologie binnen hun organisatie. Terwijl technologie op zichzelf geen doel moet zijn. De kunst is om de onderliggende infrastructuur zodanig in te richten dat het geen belemmering vormt voor de toekomst.
Van legacy naar enterprise cloud
Hoe ziet dat er dan uit? De tijd van de legacy 3-tier it-infrastructuur, de traditionele ruggengraat van het datacenter, ligt inmiddels wel achter ons. De cloud en hyperconverged infrastructure (hci) hebben veel terrein gewonnen, met name vanwege de eenvoud, snelheid en schaalbaarheid die het biedt om organisaties flexibel te laten zijn. Nu is het zaak om ons deze technologieën eigen te maken. Of het gaat om het implementeren van een public AWS of Azure cloud of een private enterprise cloud-omgeving die alle data binnen de eigen organisatie houdt. In feite maakt het niet uit welke vorm u kiest, zolang data maar toegankelijk is, u altijd weet waar deze zich bevindt en u gemakkelijk kunt schakelen tussen de omgevingen die tot uw beschikking staan. Inzicht in de kosten staat daarbij centraal.
Waar organisaties zich lange tijd bezig hebben gehouden met het onderhouden en draaiende houden van hun legacy-omgevingen, wordt het nu tijd om technologie vóór u te laten werken. Automatisering speelt daarin een steeds belangrijker rol. Zaken waar traditioneel gezien een beheerder aan te pas moest komen, kunnen nu automatisch plaatsvinden en een seintje geven wanneer er menselijke controle aan te pas moet komen. De resources (lees: waardevolle tijd en kennis) die u daarmee bespaart kunnen dan elders worden ingezet om bedrijfsdoelstellingen te behalen. Dit verandert de dynamiek van een organisatie en dat is precies wat de cdo in goede banen moet leiden. Zo brengt technologie u waar u wilt zijn en is het geen doel op zich.
Cdo in de boardroom
De noodzaak van een cdo begint langzaam gevoeld te worden, al gebeurt dit niet in hetzelfde tempo als waarmee de functietitels cio en cino werden omarmd. In Nederland blijft het vooralsnog angstvallig stil in de directiekamers. Is er wel wil en ruimte om een plaatsje in de boardroom vrij te maken?
Het is niet moeilijk om de voordelen te zien van het creëren van een functie voor het beheer van de zakelijke it-strategie. Ik denk daarentegen dat er maar weinig mensen zijn die innovatie als iets positiefs zien. Disruptie is niet alleen een modewoord, de term heeft ook nog een negatieve bijklank. Werknemers zijn over het algemeen geen fan van verandering. De aanstelling van iemand die louter verandering nastreeft zou dus weleens voor stressvolle en onvoorspelbare situaties kunnen zorgen. Bovendien is het makkelijk om de bekende koers te blijven varen zolang de zaken er goed voorstaan.
Het vraagt om een hoop energie en durf om als eerste vraagtekens te zetten bij een gevestigde orde, zeker als het tot dusver prima heeft gewerkt. Verandering vindt echter sneller plaats dan ooit. Bedrijven die in staat zijn om met succes voor disruptie te zorgen binnen hun organisatie en de markt, zullen als winnaars uit de bus komen. Laten we er in Nederland dan voor zorgen dat we deze kans benutten voordat de concurrentie dat doet. Wie doet er mee?
(Deze bijdrage is deels afkomstig uit Computable Magazine, editie 05/2018.)