Het personeelstekort in de zorg is een groot probleem. In 2022 dreigt er een tekort van honderdduizend tot 125 duizend medewerkers. Dat betekent dat als er niets verandert ongeveer 10 procent van alle banen niet ingevuld wordt. Op dit moment werken er bijna 1,2 miljoen mensen in de zorgsector.
Het ministerie van VWS luidt de noodklok en presenteerde half maart het Actieprogramma Werken in de Zorg. Doelstelling: in 2022 een personeelstekort van nul. ‘Als we zouden zorgen dat iedereen een uur minder tijd kwijt is aan papierwerk in de zorg, dan scheelt dat twintigduizend banen.’ Dat zei minister Hugo de Jonge bij de presentatie van het Actieprogramma. In het programma staat een groot aantal plannen om meer mensen op te leiden en te interesseren voor een baan in de zorg. Het kabinet trekt daar in de komende jaren bijna 350 miljoen euro voor uit.
Werkplekken winnen in de zorg
Er is in het actieprogramma behalve voor scholing ook veel aandacht voor ‘anders werken’. Bijvoorbeeld taakherschikking: zorgpersoneel het werk laten doen waar zij goed in zijn. Zorgtaken dus en de administratie en huishoudelijk klussen overlaten aan een andere medewerker. Verder denkt de minister dat met de inzet van technologie een belangrijk deel van het personeelstekort weggepoetst kan worden. Ik weet wel zeker dat dat zo is.
‘Met één uur minder administratie per week, vul je twintigduizend zorgbanen in’, aldus de minister. Een versimpelde rekensom leert dat 1,2 miljoen mensen die een uur meer aan zorg kunnen besteden ongeveer gelijk staat aan ruim 26 duizend voltijdsbanen. Je kunt dat opvatten als een mooie kans voor de toekomst. Je kunt ook denken: wat wordt er dus nog steeds enorm veel menskracht verspild. Als we een beetje vaart hadden gemaakt met de inzet van technologie, dan was sluiting van ‘bedden’ en klinieken niet aan de orde geweest en zouden patiënten, cliënten en naasten geen hinder moeten ondervinden van personeelstekort.
Actieprogramma
In het actieprogramma geeft het ministerie al een paar voor de hand liggende voorbeelden van de inzet van technologie: online afspraken maken in plaats van bellen naar de assistent van de huisarts; chronisch zieken op afstand monitoren, psychiatrische patiënten digitale dagboeken bij laten houden, ouderen zelf hun bloeddruk of hartslag laten meten, camera’s en sensoren inzetten tijdens nachtdiensten. Zo kan ik nog heel veel voorbeelden opnoemen van alledaagse technologie die de administratieve lasten en werkdruk in de zorg enorm verlaagt en de kwaliteit en effectiviteit van de zorg verbetert. Een moderne zorgwerkplek, goed gebruikmaken van beschikbare data, zorg op afstand verder realiseren, automatiseren en digitaliseren van werkprocessen. Er is zo veel te doen en te verbeteren; het is vooral een kwestie van beginnen.
Zorg & ICT 2018
Voor de minister en al die professionals die willen weten hoe technologie de zorg echt vooruit kan helpen, is het misschien een goed idee om op 17 tot en met 19 april aanstaande Zorg & ICT 2018 (Jaarbeurs Utrecht) te bezoeken. Daar zijn mooie voorbeelden te zien van hoe iedereen zich inzet om, ondanks grote druk en soms flinke tegenwind, topprestaties in zorginnovatie te leveren. Er zijn in de zorg forse rotsen te beklimmen en flinke klippen te nemen – vergrijzing, budgetdruk, personeelstekort – maar uiteindelijk wil iedereen veilig omhoog. Met de juiste technologie gaat dat zeker lukken.
Marcel Lucker, commercieel directeur bij Winvision
