Stelt u voor: u bent een grote, misschien ietwat logge organisatie en u wordt links en rechts ingehaald door nieuwe en snelle startups. Wat doet u dan? Slimme organisaties ontwikkelen een eigen startup binnen de organisatie. Maar het kan ook laagdrempeliger: alleen al het ontwikkelen van een startup-mentaliteit helpt uw team of afdeling sneller en flexibeler te werken. Maar hoe doet u dat? Hoe creëert u die typische mentaliteit binnen uw afdeling, terwijl u geen échte startup bent?
De meeste organisaties creëren een startup-mentaliteit door teams vrij te spreken van vertragende procedures en regels van de organisatie, waardoor teams de vrijheid hebben om snel en onafhankelijk ideeën te ontwikkelen. Daarnaast laten organisaties deze teams profiteren van ruime financiële middelen, in tegenstelling tot ‘echte’ startups die vaak een extreem klein budget hebben.
De combinatie van vrijheid en een groot budget lijkt in eerste instantie de perfecte oplossing: wel de lusten en niet de lasten van een startup. Maar deze ogenschijnlijke toverformule brengt ook een groot risico met zich mee: perfectionisme. Wanneer teams veel tijd en geld krijgen, zijn ze geneigd om een prototype onnodig lang door te ontwikkelen, waardoor snelheid en effectiviteit verloren gaan en het ontwikkelproces uiteindelijk amper afwijkt van een doorsnee proces. Dit komt omdat een startup-mentaliteit in een organisatie niet wordt gestuwd door schaarste.
‘Echte’ startups kennen daarentegen een gebrek aan van alles: tijd, geld, kennis en middelen, waardoor ze effectief, creatief en flexibel worden. Hoe zorgt u dat uw afdeling of team toch een vergelijkbare mentaliteit ontwikkelt en behoudt? Hier vindt u twee belangrijke, maar niet zo alledaagse adviezen.
Tip 1: Vermijd een groot it-budget
Waarschijnlijk streeft u als projectmanager of it-manager naar een zo groot mogelijk it-budget. Maar als het gaat om productontwikkeling, dan gaat het credo ‘meer is beter’ niet altijd op. Voor het bevorderen van een startup-mentaliteit in bijvoorbeeld ontwikkelteams werkt een groot budget namelijk averechts. Het zorgt ervoor dat teams niet snel tot de essentie komen. Het klinkt vreemd, maar eigenlijk is er sprake van een gebrek aan schaarste. Hierdoor zijn teams geneigd om een chic prototype te ontwikkelen met allerlei geavanceerde, maar overbodige functionaliteiten. Zoals eerder aangegeven speelt waarschijnlijk het perfectionisme van de gemiddelde engineer hierbij ook een rol. Engineers willen alle risico’s, groot en klein, het liefst uitsluiten en het product zo volledig mogelijk maken. Als gevolg ontwikkelt uw team een onnodig complex en uitgebreid product. Dit ziet u vooral vaak bij software-ontwerpen, zo blijkt uit een onderzoek van NovioData dat maar liefst 70 procent van de ontworpen software niet wordt gebruikt.
‘Echte’ startups worden daarentegen continu gedwongen om terug te gaan naar de essentie. Door het gebrek aan middelen stellen ze zichzelf veel vaker kritische vragen, zoals: welk probleem lost mijn product op, welke functionaliteit is hiervoor onmisbaar en welke kan ik in een later stadium altijd nog toevoegen? Door een kleiner it-budget dwingt u engineers om een product sneller te testen, wat ons brengt bij het tweede advies.
Tip 2: Verkort de ontwikkelfase
Door het ontwikkelen van uitgebreide prototypes, stellen teams dus onbedoeld het valideren van een idee of product uit. En hoe langer u wacht met het testen van uw prototype, des te langer het duurt voordat het product op de markt komt. Hierdoor gaat een belangrijk aspect van de startup-mentaliteit verloren: snelheid. ‘Echte’ startups hebben deze tijd helemaal niet, want ‘tijd is geld’. Startups denken vanuit het principe: hoe kan ik met zo min mogelijk tijd en geld een product in de markt zetten?
De misvatting die veel engineers onbewust hebben, is dat het prototype dat ze willen testen volledig moet zijn. Maar dat is niet nodig, het gaat tenslotte om een proefexemplaar. De enige vereiste van een prototype is dat de doelgroep een goede voorstelling kan maken van uw product en de werking ervan. U kunt uw product en de werking ervan dus ook alleen visualiseren, door bijvoorbeeld een digitale animatie of een voorstelling op papier, dat zijn ook een prototypes. Door uw prototype in een eerder stadium te testen, heeft u de mogelijkheid om veel eerder feedback te krijgen van uw klant en hierdoor kunt u weer een stuk gerichter ontwikkelen.
Het klinkt gek, maar voor die echte startup-mentaliteit is het voor u als it-manager of projectmanager de kunst om uw team zo min mogelijk te faciliteren. Beperk de hoeveelheid tijd en geld die u beschikbaar stelt voor het project. Probeer bijvoorbeeld het product eerst te realiseren met de helft van uw budget en test het zo snel mogelijk bij uw eindgebruiker. Dit betekent dat u sneller feedback krijgt en sneller een nieuwe dienst of nieuw product op de markt brengt. Zo blijft u uw concurrenten voor. En dat is waar het uiteindelijk om draait.
Alex van Assem, it-consultant bij Info Support
(Deze bijdrage is afkomstig uit Computable Magazine, editie 02/2018)
Profiel auteur
Alex van Assem ondersteunt bedrijven bij het verbeteren van hun it-organisatie (DevOps/Agile/continuous delivery) en bij het ontwikkelen en realiseren van innovatieve oplossingen die de kernprocessen van een bedrijf verbeteren. Naast consultant is Van Assem onderdeel van het managementteam van de businessunit Finance waar hij verschillende consultants begeleidt bij het opbouwen van hun carrière.
