Hoewel de ict-sector digitalisering in andere economische sectoren faciliteert, heeft het zelf moeite om de eigen groei te beheersen. Daarom komt er in 2018 meer overheidstoezicht en toenemende regulering op het gebied van concurrentie en data. Die verwachting spreekt ABN Amro uit in zijn jaarlijkse onderzoek naar de ict- en mediasector.
De Nederlandse economie blijft sterk groeien en de technologie, media en telecom (tmt)-sector profiteert. Het zijn met name de it-bedrijven die sterke groei laten zien, maar ook de tv-contentbedrijven zitten in de lift. De sector kent echter grote verschillen en branches als uitgevers en drukkerijen hebben het lastig.
De Nederlandse economie groeide in 2017 met 3,2 procent en in 2018 zal het bbp (bruto binnenlands product) toenemen met 2,9 procent. Van deze gunstige economische omstandigheden profiteren de it- en tv-contentbedrijven het meeste, constateert ABN Amro in zijn jaarlijkse rapportage over wat de bank de tmt (technologie, media en telecom)-sector noemt. Uitgevers, drukkerijen en telecombedrijven hebben echter moeite hun omzet op peil te houden.
ABN Amro verwacht dat de omzet van it-bedrijven in 2018 (+6 procent) en in 2019 (+5 procent) blijft groeien vanwege de economische groei en de vraag naar digitaliseringsoplossingen. Tegelijkertijd zijn er grote verschillen met de andere tmt-sectoren. In de telecomsector en onder uitgevers en drukkerijen is er sprake van langdurige krimp. In de telecom zal de omzet waarschijnlijk verder dalen: in 2018 met 1,5 procent en in 2019 met 2 procent. Bij uitgevers neemt de omzet eveneens af: in 2018 met 3 procent en in 2019 met 4 procent. Bij drukkerijen is dit jaar sprake van een omzetdaling van 3 procent en volgend jaar van 3,5 procent.
Regulering
De bank constateert dat door de digitalisering de behoefte aan regulering en overheidstoezicht toeneemt. Als gevolg van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG, ook wel GDPR genoemd) dienen bedrijven extra maatregelen te nemen. Het documenteren van de verwerking van persoonlijke data en het communiceren over datalekken vallen nu ook onder de wet. Aan de andere kant is er de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) die de mogelijkheden juist vergroot om data van burgers te onderzoeken.
Volgens Kasper Buiting, sector-econoom tmt van ABN Amro loopt regulering vaak nog achter op de technologische slagkracht van de sector. Dit jaar maken overheden en toezichthouders dan ook een inhaalslag. ‘Dat geldt niet alleen voor dataverkeer en privacy, maar ook als het gaat om consolidatie. Als we bijvoorbeeld kijken naar de telecommarkt, zien wij een sector die de neiging heeft steeds meer te consolideren, terwijl de overheid graag concurrentie en marktwerking in stand houdt. Daarom verwachten wij dat overheidstoezicht en toenemende regulering op het gebied van concurrentie en data in 2018 het beeld in de gehele tmt-sector gaat bepalen’, stelt hij in een persbericht.
Telecomsector
Zo refereert het tmt-team van de bank in zijn rapport aan de aangekondigde overname van Tele2 Nederland door T-Mobile. Door deze overname blijven er nog drie telecomaanbieders met een eigen netwerk over in Nederland: KPN, VodafoneZiggo en T-Mobile. De mededingingsautoriteiten moet hiervoor nog wel instemming verlenen. Mocht deze snel goedkeuring krijgen, dan kan de Nederlandse overheid de voorgenomen G5-frequentieveiling doorzetten in 2019. Het hangt af van deze overname, omdat in de voorgaande frequentieveiling extra ruimte werd gemaakt voor een nieuwkomer; drie aanbieders vindt de overheid eigenlijk te weinig.
Ook wijzen de onderzoekers op de eis van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) dat VodafoneZiggo zijn kabelnetwerk openstelt voor alternatieve aanbieders. Op dit moment hebben andere aanbieders alleen toegang tot het koperen glasvezelnetwerk van KPN. De ACM vindt dat er op de markt voor vaste telecomnetwerken zonder regulering onvoldoende concurrentie is en wil dan ook dat de komende jaren marktpartijen zonder een eigen vast netwerk gebruik kunnen maken van de netwerken van KPN en VodafoneZiggo.
