Telecomaanbieders moeten in de toekomst enkel gebruikersgegevens van een telefoonnummer of ip-adres bewaren. Dit betreft een beperking van de eerdere bewaarplicht voor providers. Het bewaren van gebruikersgegevens is volgens minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid essentieel voor opsporing en vervolging van ernstige strafbare feiten.
‘In een groeiend aantal zaken, zoals kinderporno, cybercrime en online wapenhandel, is het vaak cruciaal dat politie en openbaar ministerie (OM) achteraf kunnen vaststellen welke persoon op een bepaald tijdstip gebruik heeft gemaakt van een telefoonnummer of ip-adres dat is aangetroffen in een strafrechtelijk onderzoek.’
Dat schrijft minister Grapperhaus vandaag in een brief aan de Eerste en Tweede Kamer in reactie op de uitspraak van het Europees Hof van Justitie 21 december 2016. Door de uitspraak van het Europees Hof van Justitie moet het liggende wetsvoorstel Aanpassing bewaarplicht telecommunicatiegegevens ingrijpend worden aangepast. Daarom kondigt hij een nota van wijziging aan om de verplichting voor aanbieders van openbare telecommunicatiediensten te beperken tot het beschikbaar houden van zogenoemde gebruikersgegevens. Hierdoor wordt het voor opsporingsdiensten en OM enkel mogelijk om ip-adressen en telefoonnummers te herleiden tot een gebruiker. Deze gegevens geven geen inzage in de contacten en relaties tussen gebruikers.
Ip-adres als spoor van opsporing
‘Het achteraf kunnen herleiden van een gebruiker van een telecommunicatiedienst op een bepaald tijdstip is in het bijzonder van belang bij strafbare feiten waarbij gebruik wordt gemaakt van het internet, en waarbij het ip-adres het enige spoor voor de opsporing vormt. Dan gaat het bijvoorbeeld om cyberdelicten, waaronder ransomware, DDoS-aanvallen en banking malware, maar ook om kinderpornografie en grooming. Verder kennen ook klassieke delicten steeds vaker een digitale component, zoals fraude op internet en grootschalige online handel in wapens en illegale goederen via darkweb. Maar ook ernstige bedreigingen en online misbruik van seksueel beeldmateriaal, zoals bij zogenoemde wraakporno’, aldus de minister.
Telefoonnummers en IP-adressen herleiden tot gebruikers? Hoe wil je dat op een betrouwbare manier doen? Je kunt ze herleiden tot aansluitingen, maar daarmee weet je nog niet met zekerheid wie de gebruiker is.