Ict-ontwikkelaar van defensiesystemen Thales en onderzoekscentrum voor de lucht- en ruimtevaart NLR gaan Defensie helpen bij het ontwikkelen van een platform voor het delen van data over dreigingen in het luchtruim. Het gaat om een Air Power Information Hub waarbij informatie van de Luchtmacht wordt gedeeld met civiele veiligheidsdiensten zoals politie, brandweer en de kustwacht.
Voor de informatiehub komt een koppeling tot stand tussen militaire en civiele netwerken. Volgens de bouwers is dat een unieke stap omdat die tot nu toe strikt gescheiden waren in een ‘rood’ (geclassificeerd) en ‘zwart’ (civiel) netwerk. De data op het geclassificeerde defensienetwerk wordt momenteel alleen incidenteel telefonisch uitgewisseld met veiligheidsdiensten. Er is nu nog geen digitale uitwisseling van data via een koppeling van de systemen, maar die moet in de toekomst wel tot stand komen.
Erik van Brunschot van NLR: ‘Voor het eerst zal een informatiehub worden ontwikkeld die realtime een digitale schakeling realiseert tussen militaire en civiele netwerken. Dit betekent dat informatie van de Koninklijke Luchtmacht direct gedeeld wordt met betrokken diensten als politie en brandweer en het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Daarmee wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan het verhogen van de veiligheid van het Nederlands luchtruim én grondgebied.’
Mike Balm, director new business bij Thales, legt uit dat het Air Operations Control Station (AOCS) in Nieuw-Milligen, het centrum waar de gevechtsleiding van de luchtmacht het Nederlandse deel van het Navo-luchtruim bewaakt en beveiligt, de spil vormt in de Airpower Informatie Hub. Balm licht toe dat Defensie de regie voert over het delen van informatie. ‘Met de Air Power Information Hub bepalen zij in realtime welke partij, gedurende welke periode, welk informatie(deel) mag krijgen.’ Informatie kan zo nauwkeuriger en sneller worden overgedragen, geanalyseerd en omgezet tot acties bij veiligheidspartners.
Beveiliging
Om de beveiliging te waarborgen worden specialistische beveiligingstechnieken ingezet. Het gaat om Martello, een door Thales ontwikkelde en gepatenteerde technologie om data te versleutelen op basis van het type content.
Die technologie wordt momenteel ingezet bij de politie en wordt in anderhalf jaar tijd gecertificeerd voor gebruik bij de Luchtmacht. Die tijd is volgens Balm nodig om de securitysoftware volledig te accrediteren en te testen voordat deze wordt gekoppeld aan de systemen van de Luchtmacht.
Telefoon
Op dit moment wordt door de scheiding van het netwerk van de Luchtmacht en de netwerken van civiele veiligheidsdiensten informatie uit het defensienetwerk alleen overgedragen via de telefoon. Een operator belt dan met een medewerker van die veiligheidsdiensten en licht mondeling de situatie toe. Dat kost tijd, er kan een verschil zijn van interpretatie en vaak wordt niet alle beschikbare informatie gedeeld.
Met de nieuwe hub moet informatie sneller gedeeld kunnen worden. Partijen als de politie of de kustwacht kunnen dan direct een informatieverzoek doen. Op het Air Operations Control Station (AOCS) van de Koninklijke Luchtmacht wordt waardevolle luchtbeeldinformatie samengesteld die civiele partners zoals de politie, kustwacht, veiligheidsregio en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid goed kunnen gebruiken bij hun taakuitvoering.
Thales en NLR: ‘Met dit luchtbeeld weten zij namelijk precies waar zich bijvoorbeeld een vliegtuig, luchtballon, helikopter of drone bevindt. Deze informatie is echter gerubriceerd en mag daarom niet via onbeveiligde netwerken worden gedeeld. Het is de bedoeling dat dit soort nuttige informatie met de Air Power Information Hub vlot en veilig kan worden uitgewisseld tussen de Koninklijke Luchtmacht en partners in het veiligheidsdomein. Daarmee wordt een completer informatiebeeld gecreëerd en het besluitvormings- en uitvoeringsproces verbeterd.’
Controle- en commandocentrum
Het Air Operations Control Station in Nieuw-Milligen (AOCS NM) controleert of vliegtuigen over een vluchtplan beschikken. En of ze een bestemming hebben opgegeven en de juiste route volgen. Bij afwijkingen neemt AOCS NM radiocontact op met de piloot.
De luchtgevechtsleiding stuurt militaire vliegtuigen aan en is onderdeel van het luchtverdedigingsstelsel van de Navo. Als een ongeïdentificeerd vliegtuig het Nederlandse, Belgische of Luxemburgse (Benelux) verantwoordelijkheidsgebied binnenvliegt en radiocontact niet mogelijk blijkt, kunnen de gevechtsleiders de Quick Reaction Alert (QRA) inschakelen. De gevechtsleider stuurt F-16 jachtvliegtuigen aan en coördineert de hele inzet van de QRA.
Sinds 1 januari 2017 bewaken België en Nederland afwisselend het luchtruim van de Benelux. De QRA bestaat uit twee volledig bewapende F-16-gevechtsvliegtuigen. Deze staan 24 uur per dag paraat (afwisselend in Nederland en België) om verdachte toestellen te onderscheppen.
Verkeersleiding
De verkeersleiding zorgt in het militaire luchtruim voor een veilig, vlot en ordelijk verloop van het militaire en burgerluchtverkeer. Dit varieert van:
– het versturen van gegevens voor een veilige vlucht;
– assistentie in noodgevallen;
– het geven van aanwijzingen voor hoogte en richting van vliegtuigen.
Bron: Defensie.nl, lees hier meer over het Air Operations Control Station (AOCS) in Nieuw-Milligen