Genoeg vuurwerk op de markt van Nederlandse ict-overnames, -fusies en -deelnemingen in het vierde kwartaal van 2017. Het aantal geregistreerde deals kwam uit op 93, een stuk hoger dan de 67 uit het slotkwartaal van 2016. Veel investeerders roerden zich en er werd veel in specifieke technologie geïnvesteerd, met name in cloud- en big data-oplossingen.
Dit beeld komt naar voren uit het driemaandelijkse overzicht van overnames, fusies en deelnemingen op de Nederlandse ict-markt dat ict-vakblad Computable samenstelt met financieel adviesbureau MBCF, gespecialiseerd in het begeleiden van fusies en overnames.
De lijst van het vierde kwartaal (zie pdf hier en kader onderaan) bestaat uit een keur aan overnames, fusies en deelnemingen. Toch weet Ramon Schuitevoerder, adviseur in het ict-team en partner van MBCF, er wel een paar rode lijnen in te ontdekken. ‘Er is in het slotkwartaal veel in specifieke technologie geïnvesteerd, cloud en big data staan nog steeds in de belangstelling en er is veel privaat vermogen – private equity – beschikbaar.’
Elastic en Quantib
Zo kocht Elastic, de commerciële tak uit Amsterdam voor de open source zoekmachine Elasticsearch, begin november 2017 de Amerikaanse startup Swiftype. Dit bedrijf biedt cloudgebaseerde software, gebaseerd op Elasticsearch, waarmee bedrijven hun content makkelijker kunnen doorzoeken. Elasticsearch BV – handelsnaam Elastic – werd in 2012 opgericht om commerciële diensten en producten te ontwikkelen voor de gelijknamige zoekmachine. Het in Amsterdam gehuisveste bedrijf haalde de afgelopen jaren bij investeerders zo’n honderd miljoen dollar op.
Met de opvallende overname van Swiftype, waar de investeerders Y Combinator en New Enterprise Associates inzaten, haalt Elastic dus een bedrijf – eveneens opgericht in 2012 – binnen dat kennelijk veelbelovende commerciële producten heeft ontwikkeld op basis van dat Elasticsearch-platform.
Een ander voorbeeld van een technologisch gedreven transactie is die van Holland Venture en Innovation Quarter met Quantib. De twee investeringsmaatschappijen stapten met 4,5 miljoen euro in bij dit in 2012 opgerichte Rotterdams bedrijf. Quantib levert machine learning-toepassingen voor de analyse van medische beelden door artsen en onderzoekers. Met het extra kapitaal wil het bedrijf internationaal opschalen.
PCI en Performation
Op cloud-vlak wijst Schuitevoerder als voorbeeld op PCI, van oudsher een printerboer die op overnamepad is (met hulp van de investeringstak van ABN Amro) om een breder it-dienstenaanbod te kunnen bieden. Zo kocht het bedrijf in het vierde kwartaal Tarq, een Nederlandse clouddienstverlener met datacenters in Zoetermeer en Amsterdam. ‘In de printerbusiness zijn de marges klein en is er minder vraag naar printers; daarom wil PCI zijn dienstverlening uitbreiden tot aan desktopomgeving.’
Ook waren er in het slotkwartaal van 2017 diverse deals op het gebied van business intelligence en big data. Bas de Haan, collega-adviseur in het ict-team van MBCF, noemt bijvoorbeeld de overname van zorginformatiespecialist Performation Healthcare Intelligence uit Bilthoven door Gilde Healthcare. Performation levert zorgspecifieke bi-oplossingen op het gebied van kwaliteit, kosten en marktinzichten. Zorginstellingen hebben steeds meer behoefte aan dit soort gestructureerde informatie.
Redgazelle, NGData, Fris en Blackfin
Schuitevoerder noemt voorts de financiering door de investeringsmaatschappijen Navitas Capital en Quadrum Capital van de management buy-out (mbo) van Big Data Republic (BDR) en de ontwikkelaars JDriven en JCore. Deze bedrijven uit Nieuwegein behoorden tot de RedGazelle Group. MBCF begeleidde de verkopende aandeelhouders in deze transactie. BDR levert en integreert big data-oplossingen en is volgens De Haan een van de grotere leveranciers van datascientists in Nederland.
Verder haalde in dit veld de Belgische big data-specialist NGData ruim zestien miljoen euro op in een Series C-investeringsronde. Deze derde ronde werd geleid door HPE Growth Capital, een in Nederland gevestigde, maar internationaal opererende investeringsmaatschappij.
Een ander sprekend voorbeeld van de blijvende aandacht voor business intelligence en big data is Friss, een Utrechtse specialist op het gebied van analysesoftware voor fraude, risico en compliance voor schadeverzekeraars. Die kreeg begin december een kapitaalinjectie van vijftien miljoen euro ter ondersteuning van de internationale groei van twee buitenlandse investeerders: het Amerikaanse Aquiline Technology Growth en het Franse Blackfin Capital Partners.
‘Voor Blackfin is dit alweer de derde investering op de Nederlandse markt in korte tijd nadat het eerder betaaldienst Buckaroo en schade-expertisebureau CED had gekocht’, constateert Pieter de Vries, adviseur in het ict-team van MBCF. ‘Dan maak je je zichtbaar als investeerder. Het geeft een sneeuwbaleffect door snel achter elkaar transacties te doen. Daarmee kom je op de radar van adviseurs en kun je zo meer deals binnenhalen.’
Grote jongens
In de lijst met deals van het vierde kwartaal 2017 komen ook diverse grote ict-bedrijven voor. Hierbij een aantal voorbeelden:
– Het Nederlandse ict-concern KPN blijft maar overnemen. In het vierde kwartaal kocht het de cloudbeveiligers en -dienstverleners Qsight IT & Inspark. Het bedrijf wil hiermee zijn concurrentiepositie versterken op de ‘managed security’-middenmarkt. Fox-IT en Securelink zijn hier de grote spelers naast KPN.
– Nadat NPM Capital in 2016 instapte bij Conclusion is er kapitaal beschikbaar voor overnames in specifieke werkvelden. In oktober 2017 deed de Utrechtse ict-dienstverlener een nieuwe acquisitie: zorgautomatiseerder Furore voor het cluster e-Health.
– Elektronicaconcern Philips ontpopt zich de laatste jaren, naast fabrikant van producten voor het persoonlijk welzijn, tot zorgautomatiseerder. Het Eindhovense concern pleegt hiervoor aan de lopende band overnames; in het vierde kwartaal volgden de eerste Nederlandse acquisities: Forcare, een leverancier van software voor de overdracht van data tussen verschillende zorgsystemen, en VitalHealth, een aanbieder van e-zorgsoftware voor zelfmonitoring van chronische ziekten.
– Total Specific Solutions reeg ook in het slotkwartaal de ene na de andere overname aaneen om zich te versterken in een aantal branches (‘verticals’): CCI Groep (Nederland, software voor beroeps- en belangenorganisaties), Emergo Systems (Nederland, software voor het sociale domein), Prohandel (Duitsland, software voor de modebranche) en Windex Bedrijfssoftware (Nederland, software voor beroeps- en belangenverenigingen).
– De Amerikaanse ict-gigant DXC Technology nam in oktober ict-dienstverlener Logicalis SMC uit Rijswijk over van de Britse ict-dienstverlener Logicalis Group. Deze Nederlandse tak is een belangrijke partner van ServiceNow in Europa. DXC is het fusiebedrijf van CSC en de servicestak van HPE.
BlueCielo en Oxyma
Tot de opvallende deals uit het vierde kwartaal van 2017 hoort volgens Schuitevoerder tevens de overname van BlueCielo door Accruent, een Amerikaanse leverancier van lifecyclebeheer van fysieke resources. BlueCielo uit Hoofddorp doet iets soortgelijks: het levert enterprise content management (ecm)-software aan industriële partijen die over veel activa beschikken. ‘Dat betekent het nodige onderhoud én veel documentatie met tekeningen. Denk aan de olie- en gassector en de maakindustrie. BlueCielo is in deze niche groot geworden en komt dan in het vizier van grotere partijen. Voor Accruent betekent de overname een aanvulling op zijn portfolio én een toegang tot de Europese markt’, aldus Schuitevoerder. Accruent nam de aandelen over van investeerder Gilde die in 2012 een meerderheidsbelang verkreeg.
Een vergelijkbare deal, van lokaal naar internationaal, is die tussen de digitale marketingbedrijven Oxyma en Dentsu. Ook in Oxyma zat private equity (Nordian Capital), waarna het bedrijf sterk groeide en de belangstelling wekte van het grotere Britse Dentsu Aegis Network. De Vries: ‘In 2016 had je de overname van de websitebouwer eFocus door het Franse digitale bureau Valtech. Daar lijkt deze deal ook op. Net als de ontwikkelingen bij Dept, het internationale netwerk van TamTam. Dit Amsterdamse internetbedrijf neemt onder de paraplu van Dept regelmatig bedrijven over, zoals kortgeleden het Duitse Superreal. Je ziet dat deze digitale marketingwereld volop in beweging is en internationaler wordt.’
Roemeens bedrijf met oranje tintje
De Engelse investeringsmaatschappij nam in november 2017 het belang van 30 procent in Bitdefender over van een andere investeerder, Axxess Capital. Deze leverancier van antivirussoftware is opgericht door het Roemeense echtpaar Mariuca en Florin Talpes. Het is een in 2007 afgesplitst bedrijf van hun softwarebedrijf Softwin uit Boekarest. Onder de naam Bitdefender wilden zij een internationaal merk neerzetten. Dat is inmiddels gelukt: het bedrijf telt dertienhonderd man in negen landen, waaronder de Verenigde Staten.
Opvallend is dat de holding van Bitdefender in Delft is gevestigd. Volgens een woordvoerder bleek het ten tijde van de spin-off niet mogelijk dit via Roemeens ondernemingsrecht te regelen. Daarom is uitgeweken naar Nederland omdat de holding voor de spin-off hier wel kon worden geregeld.
