De ervaren puzzelaar draait er inmiddels zijn hand niet voor om, maar voor diverse anderen vormde de editie 2017 van de Computable Kerstpuzzel een pittige en lastige opgave. Desalniettemin had het merendeel van de inzenders, waarbij voor het eerst een aantal uit België, het gezochte antwoord goed: 'Geen nepnieuws in blad met goud', refererend aan het vijftigjarig jubileum van Computable in 2018.
De gezochte oplossing was voor diverse puzzelaars aanleiding om Computable te feliciteren met het gouden jubileum. ‘Op naar diamant’, aldus één van hen. En, ‘ga zo door in het gouden jaar’.
Sommige puzzelaars vonden de editie van 2017 ‘makkelijker dan voorgaande jaren; anderen schreven ‘stevig moeten puzzelen dit jaar’, ‘leuke, leerzame puzzel, maar erg moeilijk’, ‘erg lastig’, of ‘het ging weer niet van een leien dakje, maar met geduld en hulp – deels ook buiten de Computable-site – is het volgens mij weer gelukt’. Een andere puzzelaar meldde: ‘Ook dit jaar weer lastige puzzel met omschrijvingen die je soms eerst op het verkeerde been zetten! Weer van genoten.’ Weer een deelnemer vond het meedoen aan de Computable Kerstpuzzel als ‘weer zwoegen als ware het een zeer acuut pittig ict-project, maar altijd leuk en gezellig.’
De jongste deelnemer bleek een VWO6-leerling die met een keelontsteking een week thuis zat. Leren voor de aankomende tentamens lukte niet echt, maar wel het oplossen van de Computable Kerstpuzzel. ‘Af en toe wel lastig, maar de moeite waard en goed voor een kick als je de oplossing eindelijk ziet. Nu helaas weer tijd over om te gaan leren’, liet hij weten.
Bespiegelingen
‘Leuk om elk jaar met de kerst deze puzzel te doen, een echte treinbreker!’, schreef een andere inzender. En er waren meer enthousiaste reacties in de trant van ‘Leuke puzzel! Doet je weer terugdenken aan een aantal interessante nieuws items van het afgelopen jaar!’ en ‘Prachtige puzzel met leuke doordenkertjes! Weer een andere puzzelaar gaf aan dat ‘de omschrijvingen voor de praatpaal, slimme meter en München er voor mij uitschoten. Ook volkomen terecht dat Chriet Titulaer een plekje in de puzzel kreeg dit jaar.’
Dat het naarstig zoeken naar antwoorden kan leiden tot persoonlijke bespiegelingen blijkt wel uit de reactie van een puzzelaar naar aanleiding van het besluit van de stad München (antwoord op vraag D) om te stoppen met Linux en terug te keren naar Windows: ‘Wat gaat 2018 brengen? Wat zal de impact van München zijn voor Linux op de desktop na tien jaar proberen? Is er in al het cloudgeweld nog ruimte voor zakelijke open source applicaties (zoals Libre Office, Zimbra en Zarafa/Kopano) of worden ze vermalen tussen de immense raderen van de Google- en Microsoft-clouddiensten? We zullen het terugzien in de kerstpuzzel 2018!’ Waarvan akte!
De verdeling van de prijzenpot
Ook dit keer konden we met hulp van diverse pr-bureaus en it-bedrijven weer een aantal mooie prijzen ter beschikking stellen. Uit de vele goede inzendingen hebben we de volgende prijswinnaars getrokken:
De hoofdprijs is een Ockel Sirius B, ter waarde van (twv) 300 euro, gaat naar Jacques van der Knaap uit Hoofddorp.
3x Trend Micro Maximum Securi (3 apparaten x 1 jaar), twv 113 euro gaan naar Rombout de Neef (Antwerpen), Jans van Duyn (Leimuiden) en Eline Kreuse (Spijkenisse).
2x Plantronics BackBeat 100-serie (draadloze oortelefoon), twv 80 euro gaan naar Sjoerd Peters (Haren) en Tim van Lagen (Lunteren).
3x Kaspersky KTS speciale editie (3 apparaten, 1 jaar), twv 79,99 gaan naar Petra Blom (Krommenie), Bregt de Ridder (Temse) en Ad van Hoorn (Den Bosch).
Kingston flashdrive DataTraveler Elite G2 twv 68 euro gaat naar Katrin Stoetzel (Schaarbeek).
Een cadeaubon voor een ‘VR Room for Two’ in Utrecht, Breda of Amsterdam, twv 69 euro gaat naar Mark van Cuijk (Nijmegen).
‘De architecten van ASML’ (uitgeverij Techwatch Books; editie voor technici) van René Raaijmakers, twv 49 euro gaat naar Alexander de Wit (Gorinchem).
‘De geldmachine – De turbulente jeugd van ASML’ (uitgeverij Techwatch Books; editie voor een breed publiek), René Raaijmakers, twv 34,50 euro gaat naar Henk Hoekstra (Apeldoorn).
Kingston micro SD-kaartlezer MobileLite Duo 3C (speciaal voor type-C USB poort), twv 30 euro gaat naar Peter den Haan (IJsselstein).
Van harte gefeliciteerd! De prijzen worden spoedig opgestuurd.
Oplossing
In de Computable Kerstpuzzel 2017 ‘Van A tot Z’ kwam het jaar nog een keer langs in de vorm van 26 cryptische omschrijvingen over bedrijven, instellingen, personen, zaken en ontwikkelingen die in het nieuws zijn geweest. Wie de goede antwoorden invulde in de filippine vond in de gekleurde hokjes de eindoplossing: Geen nep nieuws in blad met goud. Een verwijzing naar het vijftigjarig bestaan van Computable dat in 2018 wordt gevierd.
Hieronder nogmaals de 26 omschrijvingen die met het ict-jaar 2017 te maken hadden, met daarachter het gezochte antwoord en een korte uitleg.
A. Prosilic vs. Kadaster (ACM), Politie vs. Microsoft (rechtbank), HP vs. 123inkt.nl (gerechtshof), Google vs. Europese Commissie (antitrust-autoriteiten), SVB vs. Capgemini (arbitragezaak) of Ondernemingsraad Uniface vs Marlin (Ondernemingskamer): Geschil (Ook in 2017 waren er weer talloze conflicten in de ict-sector die juridsich werden uitgevochten.)
B. Maritieme dienstverlener die het schip in ging: Maersk (De wereldwijde gijzelsoftware-aanval ‘Not Petya’ van eind juni drukt de winst van het Deense logistieke concern Maersk in het derde kwartaal van 2017 met zo’n driehonderd miljoen dollar. De malware werd verspreid via een update van de boekhoudsoftware van het Oekraïense bedrijf MeDoc.)
C. Hippe manier van samenwerking: Cocreatie (In een cocreatietraject brengen de betrokken partijen – het ict-bedrijf, eventueel zijn partner, en de klant – expertise in met een duidelijke toegevoegde waarde om zo tot een vernieuwende digitale oplossing te komen. Ook worden er afspraken gemaakt over ip-rechten en een opbrengstverdeelsleutel mocht een oplossing aan andere partijen worden verkocht.)
D. Beierse stad die weer op slot gaat: München (Het bestuur van Zuid-Duitse stad München besluit in het najaar definitief om terug te keren naar Windows. De overgang naar open source besturingssysteem Linux wordt terug gedraaid na aanhoudende problemen met de migratie die al ruim tien jaar loopt. Vanaf 2020 moet de gemeentelijke ict draaien op Windows 10. Daarmee komt een einde aan één van de grootste open source-implementaties die ooit in de publieke sector is uitgevoerd.)
E. Dominante investeerder slokt nu ook Duitse softwarebedrijven op: Main Capital (De Nederlandse investeringsmaatschappij Main Capital, die al veel Nederlandse softwarebedrijven heeft overgenomen, richt zich steeds meer op de Duitse markt en pleegt hier in 2017 diverse overnames.)
F. Prijswinnend smeermiddel voor datacenters: Olie (Het Haarlemse bedrijf Asperitas krijgt voor zijn zogenaamde immersed computing-technologie de TNO Piet de Jong innovatieprijs voor de technologie waarbij it-systemen in combinatie met geïntegreerde energie- en netwerkvoorzieningen, worden gekoeld door een watergekoeld oliesysteem door middel van immersie. Concreet betreft dit het onderdompelen van hardware in olie.)
G. Icoon met pech (1970-2017): Praatpaal (Op zaterdag 1 juli 207 werden de gele praatpalen langs de Nederlandse snelwegen uitgezet. Decennialang konden pechvogels langs de snelweg hulp inroepen met de praatpalen. Omdat ze steeds minder worden gebruikt door de opkomst van mobiele telefoons en opkomende autoalarmsystemen als e-call, besloot de minister van Verkeer & Waterstaat in het najaar van 2014 de praatpalen op 1 juli 2017 uit te zetten en vervolgens te laten verwijderen.)
H. Waar een skelettransplantatie uiteindelijk toe heeft geleid: Feitenrelaas (Ict-overheidsexpert René Veldwijk publiceerde eind 2016 zijn artikel ‘Een skelettransplantatie voor de BRP’ bij Computable. Dat zorgde voor een spervuur aan Tweede Kamervragen aan het adres van minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties). Met uiteindelijk ook het verzoek om een feitenrelaas op te stellen over de periode van 2009 tot het besluit om de operatie Basisregistratie Personen (oBRP) afgelopen juli te beëindigen. In eerste instantie vond de minister dit niet nodig, maar in oktober, nadat hij demissionair minister was geworden, ging Plasterk overstag.)
I. Een van de opvolgers van de cio: Cito (Bij diverse grote bedrijven en instellingen verdwijnt de functie van ‘chief information officer’ en duiken nieuwe functienamen op zoals ctio (chief technology & innovation officer), directeur fintech & innovatie of chief digital officer. In het najaar 2017 trad bij ABN Amro Christian Bornfeld aan als de nieuwe chief innovatie & technologie (cito).)
J. Fysieke retro-omgeving voor computergames: Arcadehal (In april 2017 opent het bedrijf Gamestate in Utrecht de grootste arcadehal van de Benelux. Het spelen van spelletjes op machines, waaronder computergameclassics als Pac-Man en Mario Kart, maar ook flipperen en airhockey, is weer terug.)
K. Bitcoin-hype lijkt op dit fenomeen uit de 17de eeuw: Tulpenmanie (Rond de bitcoin brak in 2017 een gekte uit waarbij de koers van de cryptomunt in december de twintigduizend dollar aantikte. De hype lijkt op de tulpenmanie uit de Gouden Eeuw: een hausse in de tulpenhandel in Holland en Utrecht die rond 1634 opkwam en waaraan begin februari 1637 een abrupt einde kwam. Het verschijnsel heet ook wel tulpenwoede, tulpengekte, bollengekte, dwaze tulpenhandel en bollenrazernij.)
L. Organisatie werft vanwege GDPR/AVG meer personeel om déze rol goed te spelen: Privacywaakhond (De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft 2,5 tot 3,5 keer meer voltijdmedewerkers nodig om taken uit te kunnen voeren en te voldoen aan nieuwe bevoegdheden. Met name het toezichthouden en de controle op de naleving van regels stijgen enorm als 25 mei 2018 de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) Europees van kracht is. Die extra medewerkers zijn dus nodig om zijn rol als ´privacywaakhond´ goed te kunnen spelen.)
M. Heeft deze verkiezingstool wel recht van spreken? Stemsoftware (Security-experts uitten kritiek op de beveiligingslekken in de software die gebruikt wordt voor het tellen van uitslagen bij verkiezingen. Die experts stellen dat de beveiliging van het softwarepakket Ondersteunende Software Verkiezingen (OSV) zwak is. Manipulatie van de uitslagen van verkiezingen ligt volgens hen op de loer. De Kiesraad negeerde eerdere waarschuwingen over de zwakheden in de OSV.)
N. Hiermee maakt legendarische Scandinavische softwareondernemer comeback: Uniconta (De Deense bedrijfssoftwareleverancier Uniconta betreedt in 2017 de Nederlandse markt. Uniconta is een bedrijf van de Deense ondernemer Erik Damgaard die in eigen land sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw actief is binnen de enterprise resource planning (erp)-softwaremarkt. Hij verkocht zijn bedrijven Axapta en Navision aan Microsoft dat de nieuwe versies van die producten onder de naam Dynamics AX en NAV ( Nu Dynamics 365) in de markt zette.)
O. Kunstmatige intelligentie die patronen herkent: Deeplearning (´Deep learning´ is een ontwikkeling waarbij de kunstmatige intelligentie (artificial intelligence ofwel ai) nog een stap verder gaat: namelijk door patronen te herkennen. Deep learning wordt vooral gebruikt bij gezichtsherkenning en spraakherkenning.)
P. Kwam Computable Café (on)veilig maken: Mafiaboy (Michael Calce, in een vorig leven de illustere hacker MafiaBoy, was te gast op de vakbeurs Infosecurity op 1 en 2 november in de Jaarbeurs, Utrecht. Hij sprak beide dagen onder meer in het zogeheten Computable Café.)
Q. Asjemenou, wat sleept dit ict-bedrijf in de wacht?: Loden Loekie (Ict-dienstverlener Incentro won de Loden Radioleeuw 2016. Deze prijs is door het consumentenprogramma Radar in het leven geroepen voor de meest irritante radiospot van het jaar. In de radiocommercial wordt opgeroepen om een kind Incentro te noemen en daarmee vijfduizend euro te verdienen. Veel luisteraars konden die grap niet waarderen. De Loden Radioleeuw 2016 heet ook wel de Loden Loekie, vernoemd naar Loekie de Leeuw, de animatiemascotte van de reclameuitzender Ster. Hij had nagenoeg geen tekst, maar zijn vaste kreet “Asjemenou” werd beroemd.)
R. Omstreden regulering voor slepend gedrag: Aftapwet (De vernieuwde Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, ook wel sleepwet, geeft een uitbreiding van de middelen die de (geheime) diensten AIVD en MIVD mogen inzetten. Over deze sleepwet, ook wel aftapwet genoemd, is veel te doen. Op 21 maart vindt, tegelijkertijd met de gemeenteraadsverkiezingen, een raadgevend referendum plaats over wie voor de sleepwet is en wie tegen.)
S. Gemeente die geen voedselgebrek heeft door ict: Veenendaal (De gemeente Veenendaal steekt samen met het lokale bedrijfsleven een paar miljoen in de opbouw van een ICT-Campus. Die campus hoort bij de profilering van de Utrechtse stad als ‘ict-centrum’ binnen de regio FoodValley – Ede-Wageningen en omstreken.)
T. Deze apparaten registreren dom: Slimme meters (Sommige ‘slimme’, digitale energiemeters bleken een veel te hoog verbruik aan te geven. In zeker 750.000 huishoudens is een meter geïnstalleerd die potentieel foute meterstanden kan weergeven, bleek uit onderzoek van de Universiteit Twente, in samenwerking met de Hogeschool van Amsterdam.)
U. Enige zoon moet de bak in: Lee Jae-yong (Samsung-topman Lee Jae-yong moet vijf jaar de cel in. Een rechtbank in Zuid-Korea heeft de 49-jarige vicevoorzitter schuldig verklaard aan onder meer omkoping en corruptie. ‘Kroonprins’ Lee Jae-yong is de enige zoon van Samsung-oprichter Lee Kun-hee.)
V. Toekan zoekt hulp om deuren te openen: Hackathon (Hotelketen Van der Valk – met de toekan als bekend symbool – organiseerde in maart een hackathon. In samenwerking met de bedrijven Cyco Cybercrime en Computest nodigde Van der Valk hackers uit om in Hotel Zwolle het nieuwe digitale slotensysteem te kraken.)
W. CSC + HPE (ES)/EDS =…: DXC Technology (Het Amerikaanse ict-concern CSC fuseerde met de divisie Enterprise Services (ES) van Hewlett Packard Enterprise (HPE) tot de nieuwe ict-gigant DXC Technology.)
X. Deze minimoeder helpt kinderen programmeren: Micro:bit (Scholen gebruiken de micro:bit, een klein moederbord, om leerlingen visueel te leren programmeren. Dit project is een initiatief van Stichting FutureNL, gesteund door diverse technologiebedrijven en -organisaties.)
Y. Bij deze Willie Wortel ging het lampje uit: Chriet Titulaer (Knutselaar, wetenschapper, sterrenkundige en televisiepersoonlijkheid Chriet Titulaer overleed in april 2017 op 73-jarige leeftijd. Titulaer werd bekend met zijn populair-wetenschappelijke programma ‘Tros Wondere Wereld’ en zijn ‘Huis van de Toekomst’ in het Autotron in Rosmalen. Dat trok medio jaren ’80 met zijn toen futuristische domotica-toepassingen duizenden bezoekers.)
Z. Minimaal programmeren voor nieuwe apps: Lowcode (Low code-ontwikkeling, soms ook rapid application development (rad) genoemd – is een methode voor softwareontwikkeling. Hiermee is softwarecode grotendeels geautomatiseerd te creëren. Bij low code-ontwikkeling wordt de technologie losgekoppeld van de functionaliteit waardoor ontwikkelaars zich vervolgens alleen nog hoeven te richten op het ontwikkelen van functionele modellen en interfaces.)
